'Thị trường tóc bạc' nở rộ tại Trung Quốc: Liệu có bền vững?

Tiềm năng của ‘thị trường tóc bạc’

Những năm gần đây, các công ty chuyên cung cấp các lớp học và hoạt động giải trí cho người cao tuổi từ yoga, đánh trống cho đến chụp ảnh bằng điện thoại đã trở thành một xu thế mới tại đất nước tỷ dân.

Lớp học hát tại Mama Sunset, trung tâm học tập dành cho người trung niên và người cao tuổi ở Bắc Kinh, Trung Quốc.

Điều này trái ngược hoàn toàn với sự suy giảm ở lĩnh vực dạy thêm cho học sinh, vốn được chính phủ Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ từ năm 2021 nhằm giảm gánh nặng về chi phí giáo dục cho phụ huynh và thúc đẩy tỷ lệ sinh.

Theo tính toán của nhiều chuyên gia, khoảng 300 triệu người Trung Quốc sẽ nghỉ hưu trong thập kỷ tới - tương đương với gần như toàn bộ dân số của Mỹ. Vào năm 2040, cứ hai người trên 65 tuổi ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ có một người sống ở Trung Quốc.

Công ty tư vấn Frost & Sullivan cũng kỳ vọng thị trường giáo dục hướng tới người cao tuổi của Trung Quốc sẽ có tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 34%, tăng từ 28 tỷ NDT vào năm 2022 lên 120,9 tỷ NDT (16,8 tỷ USD) vào năm 2027.

"Giáo dục đang chuyển hướng sang thị trường tóc bạc", ông Qiu Peilin, Giám đốc Mama Sunset tại Bắc Kinh, một doanh nghiệp chuyên cung cấp lớp học cho người cao tuổi thành lập năm 2023, cho biết.

Mama Sunset cũng đang đàm phán với các nhà đầu tư trong nước để mở rộng thêm 200 trung tâm nhượng quyền trên toàn quốc trong ba năm tới với mong muốn niêm yết trên sàn giao dịch Hồng Kông.

Quantasing, nhà cung cấp khóa học trực tuyến lớn nhất cho người cao tuổi ở Trung Quốc theo Frost & Sullivan, cũng đang có kế hoạch tuyển dụng thêm giáo viên thái cực quyền và y học cổ truyền để bổ sung vào các lớp học hiện có, từ các lớp học rèn luyện trí nhớ cho đến chỉnh sửa video.

Công ty cũng đang có kế hoạch tận dụng cơ sở khách hàng của mình để kinh doanh các sản phẩm như ngải cứu hay rượu trắng – những mặt hàng được người cao tuổi ưa chuộng.

Trong quý IV/2023, doanh thu của Quantasing tăng 24,7% so với cùng kỳ lên 980,5 triệu NDT (136,2 triệu USD). Cũng trong khoảng thời gian này, tổng số người dùng của họ tăng vọt 44,6% lên 112,4 triệu người.

Vào tháng 1, chính phủ Trung Quốc cũng đã công bố nhiều chính sách ưu đãi thuế và hỗ trợ tài chính cho các sản phẩm và dịch vụ dành cho người cao tuổi nhằm phát triển "thị trường tóc bạc" đầy tiềm năng.

Liệu có bền vững?

Một số nhà phân tích cảnh báo việc đầu tư ồ ạt vào các ngành công nghiệp hướng tới người cao tuổi có thể là quá sớm nếu Trung Quốc không thể thoát khỏi “bẫy thu nhập trung bình” trước tiên – điều mà nhiều xã hội già hóa khác đã làm được.

Một lớp học yoga cho người cao tuổi ở Bắc Kinh, Trung Quốc.

Ông Rachel He, giám đốc nghiên cứu tại Euromonitor, cho biết dân số già hóa của Trung Quốc là một thị trường tiêu dùng đầy hứa hẹn nhưng việc thị trường này trong tương lai có phát triển được như Nhật Bản và Hàn Quốc hay không thì vẫn còn bỏ ngỏ.

Điều này được cho là do "sự bất bình đẳng thu nhập sâu sắc" và thái độ bảo thủ ở nhiều người cao tuổi Trung Quốc, những người ít có xu hướng tiêu tiền cho bản thân.

Bên cạnh đó, mức thu nhập hưu trí thấp và sự bất an liên quan đến các nhu cầu cơ bản như chăm sóc sức khỏe trong một xã hội nơi nhiều người già phụ thuộc vào con cái về măt tài chính được cho là sẽ hạn chế tiềm năng của ngành.

Hiện nay, mức lương hưu trung bình hàng tháng ở các tỉnh thành Trung Quốc dao động từ khoảng 3.000 NDT (ở các tỉnh kém phát triển) đến khoảng 6.000 NDT (ở Bắc Kinh). Còn ở các vùng nông thôn, ước tính 160 triệu người chỉ nhận lương hưu khoảng 100 NDT mỗi tháng.

Trong khi đó, một lớp học tại Mama Sunset có giá 50-60 NDT, gói 36 buổi có giá 1.980 NDT. Tại Quantasing, các gói học từ một đến ba tháng dao động trong khoảng 1.980 đến 3.699 NDT.

Hà Vy

Theo Reuters