Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi EU, NATO hỗ trợ thêm trong vấn đề Syria và di cư

Hôm qua (9/3), Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã tới Brussels, Bỉ, để yêu cầu sự hỗ trợ nhiều hơn nữa từ các đồng minh là Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Liên minh châu Âu (EU), trong vấn đề người di cư và cuộc chiến tại Syria. Dù bầu không khí căng thẳng bao trùm lên các cuộc gặp, song EU và Thổ Nhĩ Kỳ dự kiến sẽ vẫn tiếp tục gặp nhau để xem xét lại thỏa thuận di cư giữa 2 bên đã ký năm 2016.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan (phải) và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tại Brussels (Bỉ) ngày 9/3. Ảnh: Anadolu.

Tại Brussels, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã có cuộc hội đàm với Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, những người đã ủng hộ Hy Lạp - “lá chắn” của châu Âu, để giảm làm làn sóng người di cư được Thổ Nhĩ Kỳ mở cửa tràn sang.

Trong cuộc họp báo chung sau cuộc họp dài 40 phút, hai nhà lãnh đạo EU đã nghiêm khắc cảnh báo Tổng thống Erdogan phải tôn trọng các điều khoản của thỏa thuận di cư trước đó để giữ người di cư ở ngoài biên giới châu Âu. Hai nhà lãnh đạo cùng nhấn mạnh rằng thỏa thuận năm 2016 giữa EU và Thổ Nhĩ Kỳ, theo đó Ankara đã đồng ý chặn người di cư đến Hy Lạp để đổi lấy hàng tỷ euro viện trợ của EU, vẫn còn hiệu lực.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cho biết:“Chúng tôi đã có cơ hội thể hiện cách mà Liên minh châu Âu đưa các cam kết hỗ trợ tài chính cho Thổ Nhĩ Kỳ. Đó là lời hứa về việc huy động tổng cộng 6 tỷ euro để hỗ trợ người tị nạn ở Thổ Nhĩ Kỳ. Và đó cũng là cơ hội để nhận ra trách nhiệm mà Thổ Nhĩ Kỳ phải gánh vác trong việc chăm sóc người di cư trên lãnh thổ quốc gia này”.

Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết, dù EU và Thổ Nhĩ Kỳ đang có những bất đồng, nhưng hai bên đã nói chuyện thẳng thắn và cởi mở với nhau về thỏa thuận di cư. Theo bà, 2 bên có thể xem xét lại những điều khoản còn thiếu xót trong thỏa thuận này.

Dự kiến, Đại diện cấp cao của EU về chính sách an ninh và đối ngoại Josep Borrell sẽ làm việc với Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu trong vài ngày tới để chắc chắn rằng hai bên đi tới cách tiếp cận chung về những việc cần làm cả ở Thổ Nhĩ Kỳ và EU để thực thi thỏa thuận di cư.

Về phần mình, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã thể hiện rõ thái độ căng thẳng sau cuộc họp với việc không tham dự họp báo mà ra thẳng sân bay để về nước. Ông Erdogan đã thể hiện thái độ gay gắt với phía Hy Lạp, quốc gia vốn đã được châu Âu trao 700 triệu euro để bảo đảm biên giới và đối phó với những người di cư mới đến. Theo Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ, đây là điều hết sức “phi lý” khi một đồng minh và một quốc gia láng giềng như Thổ Nhĩ Kỳ phải chịu trách nhiệm trước tình trạng di cư bất thường.

Hiện các nhà lãnh đạo châu Âu cũng đang xem xét tiếp nhận 1.500 trẻ tị nạn để giảm bớt áp lực đối với các trại trên các hòn đảo Hy Lạp do phải đối mặt với làn sóng người di cư mới đến từ Thổ Nhĩ Kỳ.

Trước đó cùng ngày, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã có cuộc gặp với Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Đại Tây dương (NATO) Jens Stoltenberg. Tại cuộc gặp này, ông Erdogan đã yêu cầu các đồng minh của NATO cần phải thể hiện tình đoàn kết với Thổ Nhĩ Kỳ trong vấn đề Syria, mà không phân biệt đối xử và không đặt ra các điều kiện chính trị. Theo ông, điều rất quan trọng là sự hỗ trợ mà Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu phải được đáp ứng mà không có sự chậm trễ nào nữa.

“Biên giới Thổ Nhĩ Kỳ- Syria cũng là biên giới phía đông nam của NATO. Cuộc khủng hoảng bắt nguồn từ Syria là mối đe dọa đối với khu vực của chúng ta - và thực tế, nó chống lại tất cả các khía cạnh an ninh và nhân đạo của châu Âu. Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia NATO duy nhất đã chiến đấu chống lại IS và đã có nhiều binh sĩ hi sinh. Thêm vào đó, chúng tôi đang thu xếp cho 3,7 triệu người tị nạn Syria. Do đó, chúng tôi đang mong đợi sự hỗ trợ hoàn toàn từ tất cả các đồng minh của mình cho cuộc chiến tại Syria – một cuộc chiến mà Thổ Nhĩ Kỳ đã tự mình thực hiện và hy sinh rất nhiều”, ông Erdogan nói.

Về phần mình, Tổng thư ký NATO Stoltenberg nhấn mạnh vai trò tiền tuyến của Thổ Nhĩ Kỳ với tư cách là thành viên NATO và đánh giá không có đồng minh nào khác phải chịu đựng nhiều hơn từ các cuộc tấn công khủng bố, và cũng không có đồng minh nào khác phải tiếp nhận nhiều người tị nạn hơn Thổ Nhĩ Kỳ. Ông nói rằng sự hỗ trợ của NATO sẽ được tiếp tục nhưng bày tỏ “lo lắng lớn hơn” về các diễn biến ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Hy Lạp và tuyên bố vấn đề di cư và dòng người tị nạn là một thách thức chung nên phải có các giải pháp chung./.

Đình Nam/VOV1
Tổng hợp