Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Mỹ giao nộp chỉ huy lực lượng người Kurd

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan yêu cầu Mỹ giao nộp chỉ huy của lực lượng tay súng người Kurd ở Syria Mazloum Abdi, theo kênh Al Jazeera.

Ông Erdogan đưa ra yêu cầu dẫn độ Mazloum Abdi hôm 24-10 sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump trong lá thư gửi ông Erdogan hôm 9-10 nói rằng chỉ huy người Kurd Abdi “sẵn sàng đàm phán” với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ và “đưa ra những nhượng bộ mà họ chưa bao giờ thực hiện trong quá khứ”.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan yêu cầu Mỹ giao nộp chỉ huy của lực lượng tay súng người Kurd ở Syria Mazloum Abdi. Ảnh: REUTERS

Abdi còn được biết đến với cái tên Ferhat Abdi Sahin và Mazloum Kobane, đứng đầu Lực lượng dân chủ Syria (SDF) – đồng minh chính của Mỹ tại Syria trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Tuy nhiên, Ankara xem SDF là khủng bố có liên hệ với lực lượng người Kurd ly khai bên trong lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ và đã nhiều lần mở chiến dịch tấn công nhằm đánh bật lực lượng này ra khỏi biên giới nước mình với Syria.

Trả lời đài TRT (Thổ Nhĩ Kỳ) tối 24-10, ông Erdogan cho hay ông đã chỉ đạo Bộ trưởng tư pháp Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra những “bước đi cần thiết” để dẫn độ Abdi.

“Với Mỹ, chúng tôi có một thỏa thuận dẫn độ. Mỹ nên giao người đàn ông này cho chúng tôi”, ông Erdogan nói.

Những tuyên bố của nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đến trong bối cảnh các nhà lập pháp Mỹ trong chính quyền Tổng thống Donald Trump kêu gọi tiến hành nhanh chóng các thủ tục về thị thực cho Abdi tới Washington và báo cáo Quốc hội về tình hình ở đông bắc Syria.

Trong lá thư gửi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 23-10, các thượng nghị sĩ Mỹ cho hay “sẽ rất có lợi cho Quốc hội và chính quyền Mỹ khi được nghe trực tiếp từ giới lãnh đạo SDF về tình hình ở Syria và cuộc chiến chống IS”.

“Do đó, nếu tướng Mazloum Kobani Abdi -người chịu trách nhiệm về các chiến dịch hằng ngày chống IS-yêu cầu tới Mỹ, chúng tôi yêu cầu ngài giải quyết nhanh visa của ông ấy và cung cấp bất kỳ sự miễn trừ thích hợp nào bị đòi hỏi”, thư viết.

Tổng thống Erdogan trả lời phỏng vấn đài TRT. Ảnh: Anadolu

Trong khi đó, chỉ huy SDF nói trong một buổi họp báo ở Qamishli rằng SDF đã đàm phán với cả Nga và Mỹ về việc bảo vệ người Kurd trước cuộc tấn công quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ.

“Ưu tiên của chúng tôi liên quan tới bảo vệ người dân của mình. Chúng tôi không chấp nhận chuyện người dân của mình và các TP của mình vẫn không được bảo vệ”, ông Abdi nói ngày 24-10.

Theo các thỏa thuận ngừng bắn, SDF đồng ý rút khỏi cái gọi là “vùng an toàn” sâu 30 km vào lãnh thổ Syria. Ankara muốn tái định cư khoảng 3,6 triệu người tị nạn Syria mà nước này đang tiếp nhận trong khu vực này.

Thổ Nhĩ Kỳ hiện kiểm soát một khu vực ở miền bắc Syria với chiều dài 120 km về phía đông sông Euphrates dọc biên giới với Syria, Phó Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Fuat Oktay cho biết ngày 25-10.

Hôm 24-10, ông Abdi cho hay lực lượng ông đang đàm phán với Washington về việc giữ các binh sĩ Mỹ trong khu vực cũng như giành lại quyền kiểm soát những vị trí đã để mất kể từ khi chiến dịch Mùa xuân hòa bình của Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu hôm 9-10.

Người Kurd đổ lỗi quyết định Mỹ rút quân khỏi Syria đã khiến Thổ Nhĩ Kỳ phát động tấn công. Lực lượng tay súng người Kurd sau đó tìm sang Damascus và Moscow đàm phán để chính phủ Syria triển khai binh sĩ giúp ngăn cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ.

Kể từ đó, Tổng thống Trump nói rằng một số binh sĩ Mỹ vẫn ở lại một số khu vực ở đông bắc Syria nhằm bảo vệ các mỏ dầu ở đó.

“Có một cuộc gọi gần đây với Tổng thống Trump. Và ngài ấy khẳng định với tôi rằng họ (binh sĩ Mỹ) vẫn sẽ ở đây trong một thời gian dài và rằng mối quan hệ đối tác của họ với SDF vẫn tiếp tục trong một thời gian dài. Chúng tôi hiện đang thảo luận với người Mỹ cách giành lại những địa bàn ở một số khu vực đông bắc Syria”, ông Abdi cho hay.

Nhà Trắng ngày 24-10 cho hay Mỹ lên kế hoạch giữ 500 lính Mỹ ở đông bắc Syria bảo vệ các giếng dầu. Ảnh: AFP

Trong một bài đăng trên Twitter hôm 24-10, ông Trump xác nhận đã nói chuyện với Abdi.

“Ông ấy đánh giá cao những gì chúng tôi đã làm và tôi đánh giá cao những gì người Thổ Nhĩ Kỳ đã làm”, ông Trump nói và yêu cầu người Kurd bắt đầu đi tới “Vùng dầu”.

Thổ Nhĩ Kỳ ngày 9-10 phát động chiến dịch Mùa xuân hòa bình ở miền bắc Syria nhằm đẩy lùi lực lượng tay súng người Kurd khỏi khu vực và lập ra vùng an toàn rộng 30 km để tái định cư hàng triệu người tị nạn Syria. Tuy nhiên, chiến dịch hiện giờ đã tạm dừng sau các thỏa thuận ngừng bắn đạt được giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Nga và với Mỹ.

Cuộc tấn công đã giết chết hàng chục người ở cả hai bên biên giới và buộc gần 180.000 người ở Syria di tản.

TRI TÚC