Thơm, ngọt vị xoài Sơn La

Tại vườn xoài của gia đình chị Lò Thị Xoan ở bản Văng Lùng, xã Chiềng Hặc, huyện Yên Châu, dù thời tiết nắng nóng, nhưng không khí lao động vẫn rất nhộn nhịp. Mọi người trong gia đình chị Xoan đang thu hái hơn 1 ha xoài để bán cho doanh nghiệp theo hợp đồng đã ký từ trước. “Sản lượng xoài năm nay ước tính khoảng hơn 10 tấn. Nếu như trước đây gia đình phải tự trồng, tự tìm nguồn tiêu thụ, thì hiện nay đã được các doanh nghiệp quan tâm, hỗ trợ về nguồn đầu ra nên rất yên tâm gắn bó cùng cây xoài. Bây giờ, sản phẩm xoài của Yên Châu còn được xuất khẩu ra nước ngoài nên gia đình tôi và mọi người sẽ cố gắng đầu tư, chăm sóc, mở rộng diện tích để tăng sản lượng”. Chị Lò Thị Xoan cho biết.

Người dân huyện Yên Châu (Sơn La) thu hoạch xoài để phục vụ xuất khẩu. Ảnh: Quang Quyết.

Hiện toàn huyện Yên Châu (Sơn La) có hơn 2.700 ha xoài, trong đó gần 870 ha cho thu hoạch với hơn 170 ha có mã vùng trồng phục vụ xuất khẩu và gần 130 ha được cấp chứng chỉ VietGAP. Năm nay, sản lượng xoài toàn huyện ước đạt gần 12.800 tấn quả. Nhờ chăm sóc tốt, chất lượng quả to, đồng đều nên được các doanh nghiệp thu mua xoài xuất khẩu đánh giá cao. Ba năm trở lại đây, các hợp tác xã nông sản ở huyện Yên Châu luôn xác định lấy tiêu chuẩn chất lượng là yếu tố hàng đầu để đưa quả xoài Yên Châu đến các siêu thị nội địa và xuất khẩu ra các thị trường Mỹ, Anh, Trung Quốc...

Còn tại huyện Mường La ( Sơn La) hiện có gần 2.570 ha xoài, tập trung ở các xã: Tạ Bú, Mường Bú, Chiềng San, Pi Toong, Chiềng Hoa, Mường Chùm, Nặm Păm, Chiềng Lao, thị trấn Ít Ong,... Trong đó, gần 1.900 ha đã cho thu hoạch, có 30 ha được cấp mã số vùng trồng, gần 100 ha đạt tiêu chuẩn VietGAP, trên 1.300 ha đủ điều kiện xuất khẩu, cung ứng cho các chuỗi siêu thị. Vụ năm nay, huyện Mường La phấn đấu tiêu thụ trong nước khoảng 4.400 tấn và xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc 1.100 tấn xoài. Theo đồng chí Nguyễn Văn Tâm, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường La, địa phương đã thường xuyên chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tìm kiếm, kết nối với các doanh nghiệp thu mua xoài để tiêu thụ tại thị trường trong nước và xuất khẩu. Từ đầu vụ đến nay, đã tiêu thụ được gần 2.600 tấn, trong đó hơn 500 tấn được bán cho các đơn vị trung gian để đưa vào các hệ thống siêu thị và xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Xoài đang vào giữa vụ, nếu việc thu hoạch diễn ra với tiến độ tiêu thụ 150-180 tấn/ngày thì chỉ đến cuối tháng 6 cơ bản hoàn thành thu hoạch và tiêu thụ.

Tính chung trên địa bàn toàn tỉnh Sơn La, người dân đã mở rộng diện tích trồng xoài lên khoảng 20.000 ha, sản lượng năm 2022 ước đạt khoảng 75.000 tấn. Xoài Sơn La được trồng chủ yếu tại huyện Yên Châu, Mai Sơn, Mường La, Sông Mã, với độ cao trung bình từ 600 - 1050m so với mực nước biển. Điều kiện khí hậu trong lành, thổ nhưỡng phù hợp đã tạo ra những trái xoài Sơn La thơm ngon đặc trưng, khác với các vùng miền, trái to, ít xơ, hàm lượng khoáng chất cao. Các giống xoài chính của Sơn La gồm Xoài GL4, GL6, xoài Thái Lan, xoài bản địa. Để cây xoài phát triển ổn định, hiệu quả, tỉnh Sơn La đã đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm xoài tại thị trường trong nước và xuất khẩu.

Cây xoài đã giúp nhiều hộ nông dân ở tỉnh Sơn La có thu nhập ổn định. Ảnh: Vân Tiến.

Đặc biệt, liên tục trong nhiều năm trở lại đây, với chiến lược phát triển cây ăn quả nói chung, cây xoài nói riêng, ngành Nông nghiệp tỉnh Sơn La đã đẩy mạnh tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ người dân phát triển xoài theo quy trình bảo đảm an toàn thực phẩm. Đến nay, hầu hết diện tích xoài Sơn La đang được người nông dân chăm sóc, thu hoạch theo quy trình, theo dõi ngay từ khi ra hoa, đậu quả và tiến hành bao trái sau khi đậu quả 30 ngày cho đến khi thu hoạch để đảm bảo tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, chất lượng dinh dưỡng, mẫu mã đẹp. Nhiều vùng trồng đã sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ. Cục Bảo vệ thực vật - Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đã cấp 99 mã vùng trồng xoài với diện tích hơn 1.400 ha để phục vụ xuất khẩu. Xoài Sơn La đã được kết nối với các Tập đoàn phân phối, chợ đầu mối, các doanh nghiệp, thương nhân tiêu thụ nông sản trong và ngoài nước như: Aeon, Central Group, Mega MarKet, Lotte, Big C, Saigon.coop, Winmart, Hapro…; các chợ đầu mối nông sản, chợ truyền thống tại thành phố Hà Nội, Thanh Hóa, Hải Phòng, Bắc Ninh và các bạn hàng truyền thống.

Đặc biệt, những năm gần đây, trái xoài Sơn La đã được xuất khẩu sang thị trường các nước Trung Quốc, Mỹ, Australia, NewZealand, UAE,… nhiều sản phẩm xoài chế biến như: nước ép xoài, pure, xoài cấp đông, xoài tươi ngâm, xoài sấy dẻo,... đã được xuất sang thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Mông Cổ,...

Với sự tích cực, chủ động của người dân và hỗ trợ của các cấp, các ngành trong triển khai các quy trình, kỹ thuật sản xuất nông sản an toàn; xây dựng, phát triển các chuỗi liên kết sản xuất gắn với đa dạng hóa các phương án chế biến, tiêu thụ xoài; tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá…, cây xoài đã góp phần giúp người nông dân tỉnh Sơn La có thu nhập ổn định. Đồng thời, góp phần đưa nông nghiệp trở thành thế mạnh của nhiều địa phương ở Sơn La./.

Như Quỳnh