Thu nhập tính đóng và không tính đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc?

Trả lời: BHXH là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH. Khoản 2, Điều 3, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định, BHXH bắt buộc là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia.

Khoản 26, Điều 1, Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH sửa đổi Thông tư 59/2015-TT-BLĐTBXH hướng dẫn quy định về BHXH bắt buộc, bắt đầu có hiệu lực thi hành từ ngày 1-9-2021. Theo đó, các khoản thu nhập tính đóng và không tính đóng BHXH bắt buộc từ 1-1-2021 được hướng dẫn cụ thể như sau:

Các khoản thu nhập tính đóng BHXH bắt buộc

Từ ngày 1-1-2021 trở đi, tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác quy định tại điểm a, tiết b1, điểm b và tiết c1, điểm c, khoản 5, Điều 3, Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH. Cụ thể:

- Mức lương theo công việc hoặc chức danh: Ghi mức lương tính theo thời gian của công việc hoặc chức danh theo thang lương, bảng lương do người sử dụng lao động xây dựng theo quy định tại Điều 93, Bộ luật Lao động. Đối với người lao động hưởng lương theo sản phẩm hoặc lương khoán thì ghi mức lương tính theo thời gian để xác định đơn giá sản phẩm hoặc lương khoán.

- Phụ cấp lương theo thỏa thuận của hai bên: Các khoản phụ cấp lương để bù đắp yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động chưa được tính đến hoặc tính chưa đầy đủ.

- Các khoản bổ sung khác theo thỏa thuận của hai bên như sau: Các khoản bổ sung xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên trong mỗi kỳ trả lương.

Các khoản thu nhập không tính đóng BHXH bắt buộc

- Tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc không bao gồm các chế độ và phúc lợi khác như: Thưởng theo quy định tại Điều 104, Bộ luật Lao động; tiền thưởng sáng kiến; tiền ăn giữa ca; các khoản hỗ trợ như: xăng xe, điện thoại, đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ; hỗ trợ khi người lao động có thân nhân bị chết, có người thân kết hôn, sinh nhật của người lao động.

- Trợ cấp cho người lao động có hoàn cảnh khó khăn khi gặp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

- Các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động theo quy định tại tiết c2, điểm c, khoản 5, Điều 3, Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH.

Thanh Lan