Thu phí cao tốc TP HCM – Trung Lương: Bao giờ tiền phạt chậm thanh toán mới nộp đủ cho NSNN?

Dự án đường cao tốc TP HCM – Trung Lương (giai đoạn 1) được Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư theo Quyết định số 1286/QĐ-TTg ngày 6/12/2004 sử dụng nguồn vốn ứng trước từ NSNN.

Sau khi dự án hoàn thành, Bộ GTVT phối hợp với Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp tổ chức bán đấu giá quyền thu phí 05 năm (từ ngày 01/01/2014 đến ngày 31/12/2018) đường cao tốc TP HCM – Trung Lương (giai đoạn 1) để hoàn vốn NSNN và Công ty Yên Khánh đã trúng thầu.

Ngày 30/12/2013, Tổng công ty đầu tư phát triển & quản lý dự án hạ tầng giao thông Cửu Long - là đơn vị được Bộ GTVT giao ký kết và thực hiện hợp đồng, đã ký hợp đồng số 4746/CIPM-HĐ với Công ty Yên Khánh với giá trị hợp đồng là hơn 2.004 tỷ đồng. Thời hạn thanh toán chia thành 3 đợt, Công ty Yên Khánh phải thanh toán đầy đủ 2.004 tỷ đồng cho NSNN vào cuối tháng 10/2014. Tuy nhiên, Công ty Yên Khánh đã kéo dài đến 31/2/2017 mới thanh toán xong.

Theo quy định tại khoản a, điểm 1, Điều 13 của Hợp đồng bán quyền thu phí số 4746/CIPM-HĐ thì Công ty Yên Khánh phải chịu với mức 150% lãi suất cơ bản theo năm do Ngân hàng Nhà nước công bố trên số tiền chậm thanh toán. Tổng công ty Cửu Long và Công ty Yên Khánh thống nhất mức phạt chậm thanh toán là 259,701 tỷ đồng nhưng đến nay, Công ty Yên Khánh vẫn chưa nộp số tiền này vào NSNN.

Để nhanh chóng thu hồi số tiền 259,701 tỷ đồng cho NSNN, Tổng công ty Cửu Long đã gửi nhiều văn bản thúc giục Công ty Yên Khánh thanh toán nhưng không có kết quả. Bộ GTVT đã có văn bản chỉ đạo Tổng công ty Cửu Long căn cứ theo hợp đồng đã ký kết thu hồi ngay số tiền hơn 100 tỷ đồng thông qua việc thu hồi toàn bộ giá trị đảm bảo thực hiện hợp đồng của công ty Yên Khánh tại ngân hàng và phối hợp với Tổng cục đường bộ (Bộ GTVT) thực hiện thu hồi kịp thời, đầy đủ số tiền còn lại phải thu từ Công ty Yên Khánh nộp vào NSNN.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ GTVT, ngày 30/7/2018, Tổng công ty Cửu Long có văn bản yêu cầu Ngân hàng BIDV – chi nhánh Thành Đô giải ngân toàn bộ số tiền bảo đảm thực hiện hợp đồng là trên 100 tỷ đồng.

Ngày 01/8/2018, Tổng cục trưởng Tổng cục đường bộ đã tổ chức cuộc họp và yêu cầu công ty Yên Khánh phải nộp đầy đủ số tiền trả chậm cho NSNN sau khi trừ số tiền thuế VAT (khoảng 65,267 tỷ đồng) mà công ty Yên Khánh đã nộp trước đó.

Công ty Yên Khánh không những không thanh toán số tiền bị phạt theo hợp đồng mà còn khởi kiện Tổng công ty Cửu Long ra TAND quận Bình Thạnh, TP HCM. Ngày 22/8/2018, Tổng công ty Cửu Long nhận được quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 21/2018/QĐ-BPKCTT ngày 21/8/2018 của TAND quận Bình Thạnh và quyết định số 3806/QĐ-CCTHADS ngày 21/8/2018 của Chi cục thi hành án dân sự quận Bình Thạnh về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đối với Tổng công ty Cửu Long.

Theo quyết định này, Tổng công ty Cửu Long không được có hành vi cản trở đến việc thu phí trên 04 trạm thu phí cao tốc Tp Hồ Chí Minh – Trung Lương đối với công ty Yên Khánh theo hợp đồng các bên đã ký kết cho đến hết 00 giờ 00 phút ngày 01/01/2019. Tổng công ty Cửu Long tạm ngưng cưỡng chế thu hồi số tiền bảo lãnh là 100.207.650.000 đồng của công ty Yên Khánh nộp tại Ngân hàng BIDV – chi nhánh Thành Đô cho đến khi có quyết định của Tòa án.

Trạm thu phí Tp Hồ Chí Minh – Trung Lương

Không đồng tình với quyết định áp dụng khẩn cấp tạm thời của Tòa án, ngày 22/8/2018, Tổng công ty Cửu Long đã có đơn khiếu nại gửi Chánh án TAND và Viện trưởng VKSND quận Bình Thạnh đề nghị hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đối với Tổng công ty Cửu Long, để Tổng công ty triển khai thực hiện biện pháp thu hồi số tiền phạt của công ty Yên Khánh, tránh thất thoát tài sản của nhà nước.

Theo Tổng công ty Cửu Long, căn cứ theo khoản 3, điều 4 hợp đồng quyền thu phí số 4746/CIPM-HĐ ngày 30/12/2013 được ký kết giữa Tổng công ty Cửu Long và Công ty Yên Khánh quy định “Trong thời gian thực hiện hợp đồng bên B (Công ty Yên Khánh) vi phạm hợp đồng mà bị xử phạt, bị buộc bồi thường cho bên A (Tổng công ty Cửu Long), nhưng bên B không thực hiện việc nộp phạt, không bồi thường thì bên A được phép tịch thu một phần hoặc toàn bộ giá trị bảo đảm thực hiện hợp đồng để thi hành việc xử phạt hoặc bồi thường thay bên B”.

Như vậy, Công ty Yên Khánh vi phạm nghĩa vụ thanh toán thì phải chịu phạt và Tổng công ty Cửu Long được quyền yêu cầu ngân hàng giải ngân số tiền đảm bảo để trả nợ là đúng. Thực tế, Tổng công ty Cửu Long đã có văn bản yêu cầu Ngân hàng BIDV – chi nhánh Thành Đô giải ngân số tiền bảo đảm theo đúng điều khoản hợp đồng đã ký kết. Đồng thời, Tổng công ty Cửu Long khẳng định, đến thời điểm này, Tổng công ty Cửu Long không có bất kỳ hành vi nào cản trở đến việc thu phí trên 4 trạm thu phí đường cao tốc Tp Hồ Chí Minh – Trung Lương đối với Công ty Yên Khánh.

Mặt khác, Tổng công ty Cửu Long cho rằng, Công ty Yên Khánh cố tình kéo dài thời gian nộp khoản tiền phạt do chậm thanh toán trên 259 tỷ đồng nên việc Tổng công ty Cửu Long có thu được số tiền bảo đảm tại ngân hàng cũng không đủ số tiền mà Công ty Yên Khánh còn phải thanh toán cho Tổng công ty Cửu Long. Vì vậy, thời gian tới nếu Công ty Yên Khánh không thanh toán khoản nợ trên thì sẽ đề xuất áp dụng biện pháp cưỡng chế quản lý thu phí trong thời gian nhất định để đảm bảo thu hồi đủ số tiền cho NSNN.

Bên cạnh đó, Tổng công ty Cửu Long đã có văn bản hỏa tốc gửi Bộ GTVT báo cáo về vụ việc, đồng thời đề nghị Bộ GTVT cho phép Tổng công ty Cửu Long được yêu cầu phản tố lại Công ty Yên Khánh để đòi số tiền phạt do chậm thanh toán và đề nghị Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phong tỏa các tài khoản ngân hàng của Công ty Yên Khánh để thu hồi tiền phạt trả chậm nộp vào NSNN.

Được biết, trước đó, Bộ GTVT đã làm việc với các bộ ngành có liên quan và có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ vấn đề phát sinh giữa Tổng công ty Cửu Long và Công ty Yên Khánh để Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Trung Dũng - Công Tuấn