Thu tiền giữ chỗ học: Trường mất uy tín, phụ huynh có cơ sở để đòi… tiền cọc

Chỉ có lệ phí tuyển sinh là phù hợp…khi nộp hồ sơ

Theo luật sư Nguyễn Thiên Quang, Cty Luật hợp danh Anh Vũ, phân tích: Để trả lời câu hỏi của phụ huynh là học sinh đã nộp nay muốn rút lại hồ sơ và rút lại các khoản tiền đã đóng theo yêu cầu của các trường ngoài công lập, đơn cử tại đây là trường THCS và THPT Lương Thế Vinh có được không. Trước tiên phải xem xét thời điểm phụ huynh đóng các khoản tiền nêu trên, việc các trường ngoài công lập thu khoản tiền này có đúng hay không và trong yêu cầu thu tiền có nhắc đến trường hợp phụ huynh rút hồ sơ thì khoản tiền đã đóng sẽ được xử lý như thế nào.

Đối với trường hợp tại Trường THCS và THPT Lương Thế Vinh, trong thông báo về tuyển sinh lớp 10 năm học 2018 - 2019 trường THCS và THPT Lương Thế Vinh vào thời điểm tháng 4-2018 nêu rất rõ: “Nhà trường sẽ công bố điểm chuẩn cùng thời điểm với các trường công lập, thời gian nhập học dự kiến từ 1-7”. Tuy nhiên, ngày 23-6, ngay sau khi Sở GD&ĐT Hà Nội công bố điểm thi, trường này đã công bố điểm chuẩn và thu hồ sơ nhập học từ 24-6. Trong khi đó, đến ngày 29-6, Sở GD&ĐT Hà Nội mới công bố điểm chuẩn vào lớp 10 công lập.

Sự thay đổi đột ngột này của trường Lương Thế Vinh khiến phụ huynh nháo nhác và buộc phải “cân não” có nên nộp hồ sơ hay không, rút ra được không... Bởi trong thông báo của trường, các khoản phải đóng gồm: Học phí (2 triệu đồng/tháng/học sinh), xây dựng trường (2 triệu đồng/năm/học sinh), đồng phục (1,5 triệu đồng), lệ phí tuyển sinh (300.000 đồng), tiền vở (270.000 đồng), tổng cộng 6.070.000 đồng và nêu rõ: “Trong trường hợp bắt buộc phải rút hồ sơ, phần kinh phí nhập học sẽ chuyển vào quỹ khuyến học của nhà trường”. Điều này khiến nhiều phụ huynh bức xúc cho rằng: “Tuyển sinh của cơ sở giáo dục mà chẳng khác nào đánh bạc”.

Trong khi đó, cũng là một trường ngoài công lập danh tiếng ở Hà Nội nhưng trường phổ thông Marie Curie lại có một cách hành xử khác hẳn. Trường này thông báo rất rõ ràng về mức điểm chuẩn của đợt 1 và đợt 2 (nếu có) và thêm một lưu ý quan trọng: "Sau khi nhập học lớp 10 cho con, nếu có cơ hội khác phù hợp hơn, cha mẹ học sinh có thể rút toàn bộ hồ sơ học sinh và các khoản kinh phí đã nộp".

“Có thể thấy rằng, trong các khoản tiền phụ huynh học sinh phải đóng khi nộp hồ sơ tuyển sinh, chỉ có khoản tiền lệ phí tuyển sinh theo thông báo của trường THCS và THPT Lương Thế Vinh là có cơ sở, còn các khoản còn lại chỉ phù hợp khi đối tượng đóng tiền đã là học sinh theo học tại trường, không thể bắt ép các học sinh phải đóng khoản tiền trên theo như cách thức trường THCS và THPT Lương Thế Vinh đã thông báo (phí nhập học sẽ chuyển vào quỹ khuyến học của nhà trường). Do vậy, việc phụ huynh đòi lại tiền khi đã có thỏa thuận nộp hồ sơ, nay muốn rút hồ sơ để nộp sang trường khác có điều kiện thuận lợi hơn là có cơ sở” – luật sư Nguyễn Thiên Quang cho biết.

Những ngày qua, việc trường THCS – THPT Lương Thế Vinh không trả các khoản kinh phí đã nộp khi phụ huynh muốn rút hồ sơ gây nhiều bức xúc, ảnh hưởng đến uy tín của nhà trường. Ảnh tư liệu

Không có quy định về …phí giữ chỗ

Ngày 3-7-2018, Sở GD&ĐT TP Hà Nội đã có Công văn số 2784/SGDĐT-QLT gửi Hiệu trưởng trường THCS và THPT Lương Thế Vinh về việc tổ chức tuyển sinh lớp 10 THPT của trường, đồng thời, yêu cầu phải tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh có nguyện vọng rút hồ sơ và hoàn trả toàn bộ các khoản tiền, lệ phí đã thu khi học sinh rút hồ sơ.

Theo quy định tại khoản 4 Điều 65 Luật Giáo dục năm 2005 (sửa đổi bổ sung năm 2009): “Điều 65. Nhiệm vụ và quyền hạn của trường dân lập, trường tư thuc: 4.Trường dân lập, trường tư thục chịu sự quản lý của cơ quan quản lý Nhà nước về giáo dục theo quy định của Chính phủ”.

Theo quy định tại khoản 12 Điều 7 Nghị định số 115/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định trách nhiệm quản lý Nhà nước về giáo dục, Sở GD&ĐT cấp tỉnh, TP có trách nhiệm thực hiện việc quản lý các cơ sở giáo dục trực thuộc, trong đó có trường THCS và trường THPT.

Như vậy, việc trường THCS và THPT Lương Thế Vinh không tuân thủ ý kiến chỉ đạo của Sở GD&ĐT TP Hà Nội là không phù hợp với quy định của pháp luật.

Ông Lê Ngọc Quang – Phó GĐ Sở GD&ĐT Hà Nội – cho biết: Hầu hết các trường ngoài công lập khi tuyển sinh đầu cấp yêu cầu phụ huynh học sinh đóng khoản phí gọi là phí giữ chỗ đã đồng ý thực hiện chủ trương của Sở GD&ĐT là trả lại khoản tiền này cho phụ huynh.

Ông Nguyễn Viết Cẩn - Trưởng phòng Kế hoạch tài chính, Sở GD&ĐT Hà Nội – khẳng định, không có quy định nào về phí đặt cọc, phí ghi danh, nên nhà trường không được đặt ra các khoản thu này. Sở GD&ĐT cũng đã có chỉ đạo.

Giữ chỗ bằng uy tín, chứ không thể bằng…tiền

Trưởng phòng Kế hoạch tài chính của Sở GD&ĐT Hà Nội cho rằng, cách giữ chỗ tốt nhất của tuyển sinh đầu cấp là: Từ chất lượng của trường chứ không phải bằng biện pháp thu tiền, giữ hồ sơ. Ở phương diện tham vấn luật pháp, luật sư Nguyễn Thiên Quang cho rằng: về phía các trường ngoài công lập như trường THCS và THPT Lương Thế Vinh, trường THCS và THPT Tạ Quang Bửu,…cần tuân thủ ý kiến chỉ đạo của Sở GD&ĐT TP Hà Nội, tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh có nguyện vọng rút hồ sơ và hoàn trả toàn bộ các khoản tiền, lệ phí đã thu khi học sinh rút hồ sơ. Trường hợp giữa nhà trường và phụ huynh học sinh có thỏa thuận khi thực hiện việc rút tiền, có thể giữ lại khoản lệ phí tuyển sinh, nhưng tuyệt đối không giữ lại các khoản thu khác (học phí, tiền xây dựng trường, đồng phục, sách vở…) của học sinh.

Về phía Sở GD&ĐT Hà Nội có thể xem xét xử lý đối với các trường ngoài công lập không trả toàn bộ tiền đã đóng đối với các trường hợp phụ huynh học sinh yêu cầu rút hồ sơ theo đúng quy định.

Phan Thủy