Thủ tướng Australia thăm VN với tâm điểm là hợp tác thương mại

Trong chuyến thăm theo lời mời của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, ông Scott Morrison muốn tận dụng nền kinh tế đang phát triển của Việt Nam giữa cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung. Đây cũng được cho là sự chuyển hướng đáng chú ý từ Thái Bình Dương sang Đông Nam Á của Canberra để tăng cường quan hệ đối tác chiến lược, theo The Australian.

Đây là chuyến thăm riêng đầu tiên của một thủ tướng Australia đến Việt Nam kể từ năm 1994 (các chuyến thăm khác thường tới một nhóm nước hoặc dự hội nghị quốc tế). Chuyến thăm tập trung chủ yếu vào xây dựng hợp tác thương mại và đầu tư song phương.

Phu nhân thủ tướng, bà Jenny, sẽ đồng hành cùng ông Morrison trong chuyến thăm đến Việt Nam.

Phát triển thương mại và đầu tư

Thủ tướng Morrison sẽ được đón tiếp và dự tiệc chiêu đãi cấp nhà nước, sau đó gặp Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc để hội đàm về việc triển khai Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương CPTPP (TPP-11) mà Australia và Việt Nam là thành viên ký kết.

Ông Morrison dự kiến đến thăm trường đua F1 mới của Việt Nam và khu di tích nhà sàn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Australia Scott Morrison tại hội nghị thượng đỉnh G20 tại Osaka, Nhật Bản, hồi tháng 6. Ảnh: AAP.

Australia đang đặt mục tiêu giúp Việt Nam cắt giảm số lượng doanh nghiệp nhà nước để đáp ứng yêu cầu của thỏa thuận TPP-11. Nội dung các cuộc hội đàm có thể liên quan đến một số vấn đề khác như phát triển cơ sở hạ tầng và khí đốt tự nhiên.

Nhiều công ty lớn của Australia đang hoạt động tại Việt Nam, bao gồm ANZ, Austal, Linfox và Đại học RMIT, có cơ sở tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội.

Hai phía sẽ thúc đẩy mối quan hệ thương mại và đối tác chiến lược thông qua việc ký kết bản ghi nhớ sau khi thương mại hai chiều đạt kỷ lục 14,5 tỷ USD vào năm 2018.

Quy mô thương mại hai chiều giữa Australia và Việt Nam đã tăng gấp đôi kể từ năm 2012. Trong các đối tác thương mại của Australia, Việt Nam đứng thứ hai về tốc độ phát triển, chỉ sau Ấn Độ, theo AAP.

Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh tiếp ngài Paul de Jersey, Thống đốc bang Queensland, Australia, hôm 29/5. Ảnh: TTXVN.

Thủ tướng Morrison cũng sẽ nỗ lực tăng cường quan hệ quốc phòng và an ninh trong chuyến thăm này, đồng thời tập trung vào việc Việt Nam trở thành ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vào năm 2020. Việt Nam cũng sẽ đảm nhận vị trí chủ tịch ASEAN trong năm 2020.

Chương trình nghị sự bao gồm cả hoạt động gìn giữ hòa bình. Trước đó, lực lượng không quân của Australia đã giúp lực lượng không quân Việt Nam vào Nam Sudan năm 2018.

Đông Nam Á là khu vực chiến lược quan trọng nhất của Australia

Phát biểu tại hội nghị G20 hồi tháng 6, ông Morrison cho biết ông rất hào hứng trước các cơ hội hợp tác với Việt Nam. "Cả hai phía Australia và Việt Nam đều rất nhiệt tình trong tăng cường quan hệ đối tác", ông Morrison nói với phóng viên ở Osaka, Nhật Bản.

"Việt Nam là quốc gia đang phát triển nhanh chóng... và điều đó có nghĩa là họ cần được hỗ trợ", thủ tướng Australia nói thêm.

Theo ông Morrison, Australia đang hướng tới mục tiêu giúp Việt Nam tăng trưởng và thực hiện các hiệp định thương mại. "Chúng tôi mong muốn một Việt Nam thịnh vượng, thành công", ông cho biết.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (thứ tư, từ trái sang), Thủ tướng Australia Scott Morrison (thứ năm, từ trái sang) và các lãnh đạo ASEAN chụp ảnh chung tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 33 hồi tháng 11/2018. Ảnh: TTXVN.

Giám đốc điều hành Viện Chính sách Chiến lược Australia Peter Jennings cho biết Việt Nam đang trở thành đối tác quan trọng thuộc ASEAN, trong bối cảnh Trung Quốc là "nhân tố rủi ro ngày một lớn hơn cho khu vực" và các nước đang tìm cách cân bằng sự trỗi dậy này.

Ông Jennings cho rằng nên tập trung chú ý vào quan điểm của Australia và Việt Nam về Biển Đông cũng như các vùng lãnh thổ tranh chấp, đồng thời thúc giục Australia cần phải có tiếng nói hơn về những vấn đề này.

"Thủ tướng Morrison đã đưa Thái Bình Dương trở thành ưu tiên số một của mình, nhưng đối với Australia, khu vực chiến lược quan trọng nhất của chúng tôi là Đông Nam Á", ông Jennings nói.

"Chúng ta cần một kế hoạch cho Đông Nam Á, trong đó tăng cường mối quan hệ với các quốc gia trong khu vực này giống như những gì Australia đang làm với các quốc đảo khu vực Thái Bình Dương", chuyên gia này nhận định.

Le Thu Huong, nhà phân tích cấp cao của Viện Chính sách Chiến lược Australia, cho rằng các sản phẩm của Australia được đánh giá cao tại Việt Nam. Bà hy vọng chính phủ sẽ ưu tiên đẩy mạnh quy mô thương mại giữa hai nước.

"Việt Nam là một trong những nước hàng đầu hưởng lời từ cuộc chiến thương mại (Mỹ - Trung). Việt Nam hiện là một trong những nước xuất khẩu linh kiện điện thoại lớn nhất và các sản phẩm đến từ Việt Nam đang nhận được sự thúc đẩy khá lớn về thị phần", tiến sĩ Le Thu Huong nói.

Hương Ly