Thủ tướng chủ trì hội nghị phát triển Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm gian hàng giới thiệu sản phẩm được sản xuất tại Hưng Yên.

Cùng tham dự hội nghị có các đồng chí: Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ; Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng Chính phủ; Hoàng Trung Hải, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội; Vũ Đức Đam, Ủy viên trung ương Đảng, Phó thủ tướng Chính phủ cùng lãnh đạo một số bộ, ngành và các địa phương trong Vùng KTTĐBB.

Vùng KTTĐBB gồm 7 tỉnh, thành phố (Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Bắc Ninh, Hưng Yên, Vĩnh Phúc) là trung tâm về chính trị, kinh tế, văn hóa, quốc phòng, an ninh của cả nước. Diện tích tự nhiên khoảng 15.591km2 (chiếm 4,7% cả nước); quy mô dân số 16,14 triệu người (chiếm 17% cả nước). Quy mô kinh tế của Vùng đứng thứ 2 cả nước chiếm gần 32%GDP của cả nước, thu ngân sách chiếm hơn 31%, xuất khẩu hằng năm chiếm hơn 30%.

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, kinh tế Vùng KTTĐBB tăng trưởng nhanh, quy mô kinh tế luôn giữ tỷ trọng cao trong 4 vùng kinh tế trọng điểm cả nước. Tốc độ tăng trưởng GRDP (giá so sánh 2010) bình quân 3 năm 2016-2018 đạt 9,08%, cao nhất trong 4 vùng KTTĐ và vượt mục tiêu đề ra cho giai đoạn 2016-2020 (9%). GRDP bình quân đầu người tăng từ 4.164 USD năm 2016 lên 4.813 USD năm 2018, gấp 1,86 lần so với trung bình cả nước và đứng thư hai sau vùng KTTĐ phía Nam.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị.

Đáng chú ý, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng. Cụ thể, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng giảm dần tỷ trọng kh vực nông nghiệp, tăng tỷ trọng khu vực phi nông nghiệp. Ngành công nghiệp-xây dựng tiếp tục là trụ cột tăng trưởng của vùng và tập trung đều vào tất cả địa phương… Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được hoàn thiện, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng cao; công tác cải cách hành chính, tăng cường năng lực cạnh tranh, nâng cao chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công được các địa phương trong vùng được chú trọng. Số lượng doanh nghiệp Vùng KTTĐBB tăng trưởng mạnh từ 146.377 doanh nghiệp năm 2016 lên 204.310 doanh nghiệp năm 2018, chiếm 28,6% số doanh nghiệp đang hoạt động và kê khai thuế trên cả nước, chỉ sau vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Đầu tư nước ngoài giai đoạn 2016-2018 của Vùng đứng thứ 2 cả nước, với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 32,1 tỷ USD, chiếm 33% về số dự án và 27% tổng vốn đầu tư đăng ký so với cả nước….

Một trong những vấn đề đặt ra với Vùng KTTĐBB là ngành dịch vụ chiếm tỷ trọng cao nhưng tốc độ tăng trưởng chưa bền vững. Cả 7/7 tỉnh, thành phố của vùng đều định hướng phát triển công nghiệp điện tử nhưng chỉ có Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh đã thu hút được doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và cũng mới chỉ dừng lại ở gia công, lắp ráp phần cứng với giá trị gia tăng thấp… Đặc biệt, phát triển kinh tế-xã hội chưa đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường, tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên; mặc dù số doanh nghiệp đăng ký mới vẫn đứng thứ 2 cả nước nhưng xét về quy mô vốn thì các doanh nghiệp trong vùng chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Quy mô vốn bình quân trên 1 dự án FDI của vùng là 10,54 triệu USD, thấp hơn quy mô vốn bình quân chung của cả nước là khoảng 12,24 triệu USD, cho thấy các dự án thâm dụng lao động còn chiếm tỷ lệ cao.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, việc rà soát hoàn thiện thể chế, thúc đẩy phát triển các vùng kinh tế trọng điểm là yêu cầu quan trọng cấp bách, tạo khả năng đột phá, tạo động lực phát triển kinh tế-xã hội đất nước nhanh và bền vững. Thủ tướng đánh giá, Vùng KTTĐBB nằm trong tam giác phát triển Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh, là vùng chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế-xã hội, quốc phòng-an ninh, là vùng kinh tế lớn thứ 2 cả nước. Thủ tướng mong muốn lắng nghe về các cơ chế chính sách mà Chính phủ đã ban hành như quy hoạch phát triển giao thông, văn hóa, thể dục thể thao, du lịch, quản lý chất thải rắn, cấp nước... Đồng thời, chú trọng tăng cường công tác điều phối vùng kinh tế trọng điểm như thành lập tổ điều phối phát triển vùng kinh tế trọng điểm, ban chỉ đạo, hội đồng vùng kinh tế trọng điểm...

“Chúng ta nhận thức được những tiềm năng, lợi thế Vùng KTTĐBB hơn hẳn vùng kinh tế khác, nhất là kết cấu hạ tầng, nguồn nhân lực, trong thời gian qua, hạ tầng vùng có những bước chuyển biến quan trọng và từ đó có nhiều chuyển biến trong các lĩnh vực”, Thủ tướng bày tỏ. Bên cạnh đó, đây là vùng duy nhất cả nước có tất cả địa phương đều điều tiết về ngân sách Trung ương. Vùng có gần 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới và tỷ lệ hộ nghèo thấp nhất cả nước, chỉ còn 2% theo chuẩn đa chiều hiện nay.

Thủ tướng nhấn mạnh, Vùng KTTĐBB có nhiều thuận lợi so với vùng khác, nhân tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa rất rõ ràng, các tỉnh, thành phố có trình độ phát triển cao so với trung bình cả nước, cần nhận thức được vai trò, vị trí này để phấn đấu tốt hơn.

Tuy nhiên, Thủ tướng chỉ rõ một số tồn tại, vướng mắc nếu sớm giải quyết, tháo gỡ thì Vùng KTTĐBB sẽ phát triển nhanh, bền vững hơn, đóng góp nhiều hơn cho cả nước. Trước hết, vùng chưa phát huy hiệu quả tiềm năng, lợi thế để tạo động lực mới cho phát triển; năng suất, hiệu quả, sức cạnh tranh còn hạn chế. Sự liên kết giữa các địa phương trong vùng còn mang tính hình thức, chưa đi vào thực chất. Cơ chế, chính sách phát triển vùng còn bất cập, thiếu đột phá, chưa giải quyết được vấn đề chung của vùng nhất là về xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch, môi trường, đô thị, an ninh trật tự... Môi trường đầu tư, kinh doanh, năng lực cạnh tranh chưa đồng đều, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của các địa phương trong vùng có sự chênh lệch lớn.

Thủ tướng đề nghị các địa phương thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để phát triển cả vùng và từng địa phương mạnh mẽ hơn. Đồng thời, đổi mới cơ chế chính sách, nhất là đầu tư, tài chính, đất đai, nhân lực, phân cấp, giao quyền để tạo thuận lợi cho các địa phương, phát triển sản phẩm giá trị gia tăng cao. Thủ tướng lưu ý đến nhiệm vụ đổi mới thể chế, cơ chế điều phối vùng, đây là vấn đề quan trọng nhưng chưa thực hiện hiệu quả. Chúng ta không có chính quyền vùng, cấp ủy liên vùng nhưng cần có cơ chế điều phối để các địa phương trong vùng đều phát triển.

Thủ tướng mong muốn, Vùng KTTĐBB có tiếp tục phát huy những bước tiến đã đạt được, phấn đấu cao hơn, đạt được kết quả rõ nét hơn nữa với quy mô cao hơn, đóng góp vào sự phát triển chung của cả nước.

Tin, ảnh: MẠNH HƯNG - VŨ DUNG