Thủ tướng: Không bàn lùi, triển khai quyết liệt các cao tốc ở ĐBSCL

Khó khăn vẫn là nguồn cát

Báo cáo với Thủ tướng, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Duy Lâm cho biết, nhu cầu vật liệu cát đắp nền đường của các dự án cao tốc trong khu vực ĐBSCL 3 năm tới vào khoảng 47,81 triệu m3. Các địa phương đã có kế hoạch bố trí đủ nguồn vật liệu cát đắp nền cho các dự án do địa phương là cơ quan chủ quản.

Thủ tướng chủ trì buổi làm việc tại Cần Thơ với các Bộ ngành, 9 địa phương.

Theo Bộ GTVT, các dự án thành phần từ Cần Thơ đến Cà Mau cần 18,5 triệu m3 khối cát đắp nền. Hiện chỉ có An Giang dự kiến cung cấp 1,1 triệu m3 cát từ nguồn tăng 50% công suất các mỏ đang khai thác.

Với công suất của 24 mỏ cát trong khu vực hiện nay (khoảng 6,17 triệu m3/năm), nếu tăng công suất khai thác 50% trong 2 năm và dành 100% phần tăng thêm vẫn không đủ cho nhu cầu của các dự án (11,1 triệu m3 trong năm 2023 và 7,4 triệu m3 trong năm tiếp theo).

Báo cáo từ các địa phương và đơn vị tư vấn thể hiện, tổng trữ lượng các mỏ trong quy hoạch là khoảng 215,58 triệu m3. Trong đó, An Giang với 54,54 triệu m3/13 mỏ; Đồng Tháp khoảng 33,57 triệu m3/10 mỏ; Vĩnh Long khoảng 43,3 triệu m3/10 mỏ; Sóc Trăng khoảng 85 triệu m3.

Dù vậy, cát ở Vĩnh Long và Sóc Trăng thuộc vùng hạ lưu sông Tiền và sông Hậu nên chất lượng kém và lẫn tạp chất, hàm lượng bùn sét lớn.

Để giải quyết việc đắp nền, Bộ GTVT và Bộ TN&MT đã nghiên cứu triển khai thử nghiệm cát biển sử dụng cho các dự án hạ tầng giao thông khu vực, dự kiến sẽ có kết quả đánh giá vào cuối năm nay. Do đó, nguồn cát san lấp cho các dự án trong 2 năm tới vẫn là cát sông.

Để đảm bảo tiến độ triển khai dự án, 2 Bộ đã làm việc và đề nghị các địa phương rà soát, nâng công suất các mỏ đã cấp phép khai thác, rà soát các khu vực chưa cấp phép để bổ sung nguồn vật liệu cát.

Bộ GTVT cũng đề nghị các tỉnh Đồng Tháp, An Giang, Vĩnh Long ưu tiên nguồn cát cho dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đoạn Cần Thơ - Cà Mau. Đồng thời, địa phương hướng dẫn chủ đầu tư, nhà thầu thi công hoàn thiện các thủ tục mở mỏ mới, cấp cho các nhà thầu thi công trong tháng 2/2023.

Đồng quan điểm, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân cho rằng, vật liệu san lấp để làm cao tốc phải là vấn đề của cả đồng bằng chứ không của riêng địa phương nào.

Cố gắng giải ngân 100% vốn GPMB trong năm nay

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, ĐBSCL là một trong những vùng khó khăn khi triển khai các dự án cao tốc do nền đất yếu, thi công phải mất nhiều thời gian theo dõi sụt lún. Do đó chi phí thực hiện cao hơn, gây một số khó khăn nhất định.

Bộ trưởng đánh giá một số địa phương có tiến độ bàn giao mặt bằng rất tốt. “Bộ sẽ chịu trách nhiệm cung cấp chi phí, cố gắng năm nay giải ngân hết 100% nguồn vốn GPMB. Năm nay, cùng một lúc sẽ làm rất nhiều việc và phải làm tốt những việc này”, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại buổi làm việc.

Sau khi lắng nghe các địa phương, Bộ ngành báo cáo, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của các dự án cao tốc ở ĐBSCL. Từ đó, Thủ tướng phát động các Bộ ngành, địa phương phải hành động, không bàn lùi, không chần chừ nữa, mà phải bắt tay làm.

“Không do dự, tư tưởng phải thông, quyết tâm cao, hành động quyết liệt và phải làm cho có kết quả”, Thủ tướng chỉ đạo.

Ngoài ra, Thủ tướng cũng mong muốn Bộ TN&MT và Bộ GTVT sớm có đánh giá kết quả việc sử dụng cát biển để san lấp tại các dự án cao tốc…

Theo quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, khu vực ĐBSCL được quy hoạch 6 tuyến cao tốc với tổng chiều dài khoảng 1.166 km, quy mô từ 4 đến 6 làn xe. 6 tuyến này gồm 3 tuyến cao tốc trục dọc, 3 tuyến cao tốc trục ngang.

3 tuyến cao tốc trục dọc với tổng chiều dài 575 km gồm cao tốc Bắc - Nam phía Đông dài 245 km, cao tốc Bắc - Nam phía Tây dài 180 km, cao tốc TP.HCM - Tiền Giang - Bến Tre - Trà Vinh - Sóc Trăng dài 150 km.

3 tuyến cao tốc trục ngang với chiều dài khoảng 591 km, gồm cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng dài 191 km, cao tốc Hà Tiên (Kiên Giang) - Rạch Giá - Bạc Liêu dài 212 km, cao tốc Hồng Ngự (Đồng Tháp) - Trà Vinh dài 188 km.

Đến thời điểm hiện nay, đã hoàn thành và đưa vào khai thác theo quy mô giai đoạn 1 (4 làn xe) với tổng chiều dài 171 km, gồm: đoạn Bến Lức - Trung Lương (40 km); Trung Lương - Mỹ Thuận (51 km); Cao Lãnh - Lộ Tẻ (29 km); Lộ Tẻ - Rạch Sỏi (51 km). Trong đó, đoạn Cao Lãnh - Lộ Tẻ hiện tổ chức giao thông hỗn hợp, đoạn Lộ Tẻ - Rạch Sỏi sử dụng mặt đường trải nhựa để chờ lún. Các tuyến này Bộ GTVT đang tiếp tục đầu tư để khai thác theo quy mô cao tốc.

Còn 8 dự án đang thực hiện thi công và hoàn thiện các thủ tục đầu tư để triển khai 4 bảo đảm cơ bản hoàn thành trong kỳ trung hạn giai đoạn 2021 - 2025, đưa vào khai thác toàn bộ các dự án trong năm 2026 với tổng chiều dài 463 km, tổng mức đầu tư khoảng 94.400 tỷ đồng.

Như vậy, đến năm 2026, khu vực ĐBSCL sẽ có khoảng 554 km đường cao tốc. Các tuyến cao tốc còn lại sẽ được đầu tư trong giai đoạn 2026 - 2030.

Thủ tướng lưu ý các địa phương cần tăng cường năng lực đội ngũ cán bộ, huy động sức mạnh từ nhân dân, xã hội, trao đổi kinh nghiệm học tâp lẫn nhau.

Và Thủ tướng yêu cầu các Bộ ngành, địa phương nhanh chóng hoàn thiện thủ tục đầu tư một cách chặt chẽ, sát thực tế và hoàn thành chậm nhất trong 6 tháng đầu năm nay để các dự án có thể khởi công đồng loạt.

Tinh Anh