Tiến trình hòa bình Trung Đông bị đe dọa

Tuyên bố của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang bị cộng đồng quốc tế phản đối mạnh mẽ. Ngày 11/9, các quốc gia Arab đã lên tiếng chỉ trích ý định trên của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Trong một thông cáo chung, ngoại trưởng các nước Arab cho rằng, tuyên bố trên của Thủ tướng Israel là "một diễn biến nguy hiểm và là một động thái gây hấn mới của Israel", đồng thời cảnh báo điều này sẽ phá hoại cơ hội thúc đẩy tiến trình hòa bình khu vực.

Binh sĩ Israel hiện diện ở thung lũng Jordan tại vùng lãnh thổ tranh chấp Bờ Tây. Ảnh tư liệu

Phản ứng trước tuyên bố của Thủ tướng Israel, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas cảnh báo rằng, tất cả các thỏa thuận hòa bình sẽ chấm dứt nếu Thủ tướng Benjamin Netanyahu sáp nhập thung lũng Jordan. Bộ trưởng Ngoại giao Palestine Reyad al-Malki cho rằng, tuyên bố của Thủ tướng Benjamin Netanyahu thể hiện sự coi thường các nghị quyết của Liên Hợp Quốc (LHQ), những định chế liên quan và các quốc gia mong muốn nền hòa bình cho Palestine dựa trên giải pháp hai nhà nước.

Trong khi đó, LHQ cảnh báo bước đi này không những không có "hiệu lực pháp lý quốc tế" mà còn đe dọa tới tiến trình hòa bình Trung Đông. Ông Stephane Dujarric, người phát ngôn của Tổng Thư ký LHQ nhấn mạnh, bất cứ quyết định nào của Israel nhằm áp đặt luật pháp hay sự quản lý tại khu vực Bờ Tây bị chiếm đóng sẽ không có hiệu lực pháp lý quốc tế, thay vào đó sẽ hủy hoại triển vọng khôi phục các cuộc đàm phán, nền hòa bình trong khu vực và giải pháp hai nhà nước. Bộ Ngoại giao Nga cũng bày tỏ quan ngại về kế hoạch trên của lãnh đạo Israel, cảnh báo cam kết của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu có thể dẫn tới "leo thang căng thẳng đột ngột tại khu vực và hủy hoại những hy vọng về việc thiết lập hòa bình được mong chờ từ lâu giữa Israel và các nước Arab láng giềng".

Ngay tại Israel, tuyên bố của ông Benjamin Netanyahu cũng bị các chính trị gia bác bỏ. Nghị sĩ Ayman Odeh, người đại diện cho các công dân Arab trong Quốc hội Israel đã lên án tuyên bố trên nhấn mạnh kế hoạch của Thủ tướng Israel sẽ bỏ khả năng về một giải pháp hai nhà nước hòa bình.

Động thái của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu được báo giới đánh giá là một nỗ lực để giành các phiếu bầu trong hơn 400.000 người Israel đang sống ở các khu định cư ở Bờ Tây và hơn 200.000 người sống ở khu vực Đông Jerusalem bị chiếm đóng. Tuyên bố của ông Netanyahu cũng chính là một cam kết đối với các cử tri cánh hữu và đồng thời thể hiện sự đồng thuận về quan điểm với Tổng thống Mỹ Donald Trump trong giải quyết các vấn đề liên quan đến lợi ích của Israel trong những năm gần đây. Tuyên bố này cũng mở đường cho việc công bố “thỏa thuận thế kỷ” của Mỹ ngay sau cuộc bầu cử của Israel như dự kiến.

Theo đánh giá của báo giới khu vực, tuyên bố trên là một sự hủy hoại đối với triển vọng hòa bình Trung Đông. Tuyên bố của ông Netanyahu, nếu được hiện thực hóa sẽ đặt dấu chấm hết cho giải pháp hai nhà nước và xóa bỏ mọi nỗ lực nhằm chấm dứt xung đột Israel-Palestine, đồng thời khoét sâu những bất đồng giữa các nước Arab với Israel vốn đã tồn tại dai dẳng nhiều năm qua.

Hoài Anh