Tiếng súng giảm ở Idlib: Khoảng lặng trước khi bùng phát

Idlib: Tiếng súng đã giảm dần

Việc ngừng bắn ở Idlib bắt đầu vào 00h01 phút ngày 6 tháng 3 và hiệu quả của nó vẫn đang là điều đáng nghi ngờ. Kể từ ngày 05/3, Trung tâm Hòa giải các bên tham chiến của Nga ở Syria đã cung cấp các báo cáo hàng ngày về tình hình chiến sự ở Idlib.

Trong bốn ngày qua (tính cả ngày đàm phán ngừng bắn 05/3 và 3 ngày sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực), Moscow đã đều đặn đưa ra những báo cáo công khai; tuy nhiên, số liệu thống kê của Nga khác xa với những gì Thổ Nhĩ Kỳ đã ghi lại:

Vào ngày 5 tháng 3, phía Nga đã ghi nhận 58 lỗi vi phạm: 15 ở Latakia, 30 ở Idlib, 12 ở Aleppo và 1 ở Hama; phía Thổ Nhĩ Kỳ ghi 39 - 29 ở Idlib và 10 ở Aleppo;

Vào ngày 6 tháng 3, phía Nga đã ghi nhận 35 hành vi vi phạm: 11 ở Latakia, 20 ở Idlib, 3 ở Aleppo và 1 ở Hama; phía Thổ Nhĩ Kỳ ghi 39 - 15 ở Idlib và 4 ở Aleppo;

Vào ngày 7 tháng 3, phía Nga đã ghi nhận 19 vi phạm: 7 tại Latakia, 3 tại Idlib, 9 tại Aleppo; phía Thổ Nhĩ Kỳ bằng cách nào đó chỉ ghi nhận 1 vi phạm ở Idlib;

Vào ngày 8 tháng 3, phía Nga đã ghi nhận 8 hành vi vi phạm: 4 ở Latakia, 1 ở Idlib, 3 ở Aleppo; phía Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận không có vi phạm nào cả.

Do đó, theo báo cáo của Thổ Nhĩ Kỳ, lệnh ngừng bắn thực sự đang hoạt động rất tuyệt vời, nhưng theo quan sát của phía Nga, tiếng súng mới chỉ giảm chứ chưa chấm dứt; lệnh ngừng bắn có một số tiến bộ, nhưng rõ ràng là vẫn còn nhiều vấn đề đáng lo ngại.

Mặc dù Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã đồng ý về lệnh ngừng bắn đối với Syria, nhưng thỏa thuận này đã không nhận được sự ủng hộ của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc trong phiên họp vào ngày 6 tháng 3.

Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc, Vassily Nebenzia, đã yêu cầu 14 thành viên Hội đồng Bảo an khác thông qua thỏa thuận, nhưng Hoa Kỳ - một trong năm quốc gia có quyền phủ quyết đối với Hội đồng – đã từ chối và nói rằng đó là thỏa thuận chưa hoàn hảo. Một số quốc gia châu Âu hoan nghênh đề xuất này nhưng muốn sửa đổi tuyên bố.

Tuy nhiên, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Morgan Ortagus đã nói thẳng ra rằng, chính Washington Washington đã chặn nghị quyết của UNSC.

Theo giới phân tích, thỏa thuận ngừng bắn sẽ không tồn tại được lâu dài

Chiến sự sẽ nhanh chóng bùng phát ở Idlib?

Trong khi đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hôm 08/3 tuyên bố rằng, chính quyền Ankara sẽ tiến hành các hành động quân sự đơn phương tại Khu vực giảm leo thang xung đột Idlib của Syria, nếu thỏa thuận với Nga không được tôn trọng.

Ngoài lệnh ngừng bắn, Moscow và Ankara đang tổ chức một hành lang an toàn dọc theo đường cao tốc M-4, mỗi bên sâu sáu km về phía bắc và phía nam của tuyến đường này và việc tuần tra chung của quân đội hai bên sẽ bắt đầu trong khu vực vào ngày 15 tháng 3.

Trong khi đó, Hay’at Tahrir al-Sham (HTS, tức chi nhánh của tổ chức khủng bố quốc tế al-Qaeda ở Syria), nhóm khủng bố có thực lực quân sự mạnh nhất Syria, hiện đang chiếm giữ phần lớn tỉnh Idlib, đã từ chối thẳng thừng việc tuân thủ thỏa thuận Ankara-Moscow.

Theo nhóm khủng bố này, thỏa thuận được ký kết tại Moscow liên quan đến lệnh ngừng bắn không có gì mới so với các thỏa thuận trước đó, nó còn bao gồm những điều khoản không thể được áp dụng.

HTS cáo buộc thỏa thuận thực sự là “sự phản bội” đối với “cuộc cách mạng của phe đối lập và là cái cớ để cho phép “chế độ tội phạm Damascus” chiếm đóng các khu vực do phe đối lập kiểm soát một lần nữa. HTS cũng cáo buộc thỏa thuận này cho phép “quân chiếm đóng Nga” sử dụng nó cho sự xâm lược mới trên lãnh thổ Syria.

Tình hình ở Idlib cho thấy, mặc dù tiếng súng đã giảm nhưng đó dường như là “khoảng lặng trước cơ bão lớn”, vùng đệm dọc theo đường cao tốc M4 không thể được thành lập do HTS sẽ phản đối và chiến đấu chống lại nó, sau đó không thể tiến hành tuần tra an toàn tuyến đường cao tốc này.

Hành lang an toàn để tuần tra tuyến đường cao tốc M4 cũng đi qua Jisr al-Shughur, một thành trì của Đảng Hồi giáo Turkistan (TIP - Turkistan Islamic Party) liên kết với al-Qaeda, cũng tuyên bố không công nhận thỏa thuận Nga-Thổ Nhĩ Kỳ và thề sẽ chiến đấu chống lại việc thành lập.

Theo giới phân tích, lệnh ngừng bắn trước sau cũng sẽ bị phá vỡ, cả Quân đội Syria lẫn Thổ Nhĩ Kỳ và các nhóm phiến quân được Ankara hậu thuẫn đang sử dụng khoảng thời gian quý báu này để củng cố binh lực, chuẩn bị cho những hành động quân sự mới ở Idlib.

Toàn Thắng