Tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp FDI

Tại buổi đối thoại vừa diễn ra tại TP Hồ Chí Minh, nhiều thắc mắc trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT của doanh nghiệp FDI được giải đáp kịp thời. Ảnh: TRẦN ĐỨC

Tính đến cuối năm 2016, số doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam (FDI) chiếm khoảng 7,7% tổng số doanh nghiệp trong cả nước tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) nhưng số tiền thu chiếm 47,2%, với số lao động tham gia BHXH chiếm tới 42,9%. Thời gian qua, BHXH Việt Nam nỗ lực cải cách thủ tục hành chính, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh cho các doanh nghiệp trong đó có doanh nghiệp FDI…

Góp phần mở rộng độ bao phủ

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, đến hết năm 2016, tổng số doanh nghiệp tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là 208.397 đơn vị, trong đó số doanh nghiệp FDI là 16.085 doanh nghiệp, chiếm 7,7% tổng số doanh nghiệp tham gia. Trong đó, riêng số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp của doanh nghiệp FDI là 71.670 tỷ đồng, chiếm 47,2% tổng số thu của khối doanh nghiệp (151.581 tỷ đồng). Tổng số lao động tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp khối doanh nghiệp là gần chín triệu người, trong đó số lao động thuộc doanh nghiệp FDI là gần 3,8 triệu người, chiếm tới 42,9%... Phần lớn các doanh nghiệp FDI chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, thực hiện đúng các quy trình thủ tục của BHXH Việt Nam, có đội ngũ làm công tác BHXH chuyên nghiệp cho nên các thủ tục hành chính về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp được thực hiện chính xác và hiệu quả, nhất là nghiệp vụ về lập thủ tục hồ sơ hưởng BHXH...

Tuy nhiên, vẫn còn một số doanh nghiệp FDI nợ BHXH. Đến hết năm, tổng số nợ BHXH của khối doanh nghiệp FDI vẫn còn cao, hơn 1.200 tỷ đồng (chiếm 3,9% tổng số phải thu của các doanh nghiệp cùng khối FDI). Nguyên nhân chủ yếu là do một số doanh nghiệp gặp khó khăn, thậm chí phải giải thể, ngừng hoạt động; một số doanh nghiệp cố tình trốn đóng, chậm đóng, chiếm dụng vốn từ khoản thu BHXH của người lao động để đầu tư vào mục đích khác, thiếu hợp tác tích cực với cơ quan BHXH để giải quyết chế độ cho người lao động, thậm chí còn có chủ doanh nghiệp bỏ trốn khỏi Việt Nam... Những hạn chế này làm ảnh hưởng tiêu cực đến quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động, gây khó khăn cho tổ chức thực hiện chính sách BHXH, làm ảnh hưởng đến an sinh xã hội.

Tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp

Kết quả khảo sát đối với 212 doanh nghiệp FDI của Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) năm 2017 về những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp tại khu vực phía nam cho thấy, hầu hết các doanh nghiệp cho rằng, tác động của cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực BHXH thời gian qua giúp doanh nghiệp thuận lợi hơn rất nhiều trong thực hiện chính sách.

Thông qua phần mềm giao dịch điện tử, doanh nghiệp có thể kê khai và nộp hồ sơ BHXH cho cơ quan BHXH thông qua Cổng thông tin điện tử hoặc các tổ chức cung cấp dịch vụ. Tính đến hết năm 2016, BHXH Việt Nam cung cấp được 14 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, số đơn vị đăng ký giao dịch điện tử là 236.546 đơn vị... Ngành thường xuyên sửa đổi, hoàn thiện quy trình, hồ sơ trong tất cả các lĩnh vực từ thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT đến giải quyết, chi trả chế độ theo hướng ngày càng giảm bớt các thủ tục, đơn giản các biểu mẫu, tiêu chí...

Tại Hội nghị đối thoại với hơn 400 doanh nghiệp FDI tại TP Hồ Chí Minh, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục rà soát, đơn giản hóa các thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền; niêm yết công khai, thông tin, hướng dẫn cho doanh nghiệp những thay đổi về thủ tục hành chính rõ ràng, cụ thể, kịp thời và thường xuyên; thiết lập hệ thống tư vấn, giải đáp, chăm sóc khách hàng nhằm tiếp nhận, xử lý thông tin, tư vấn, giải đáp, hỗ trợ các yêu cầu của cá nhân, tổ chức tham gia giao dịch điện tử lĩnh vực BHXH, BHYT, BH thất nghiệp.

Một số doanh nghiệp FDI băn khoăn về việc đóng BHXH cho người nước ngoài được thực hiện từ ngày 1-1-2018 theo Luật BHXH, người lao động nước ngoài sẽ tham gia như thế nào, và có cần tham gia cả năm chế độ của Luật BHXH hay không? Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu cho biết: Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cùng BHXH Việt Nam đang lấy ý kiến về vấn đề này để xây dựng Nghị định hướng dẫn thực hiện. Việc tham gia BHXH là nhằm bảo đảm an sinh cho người lao động. Nhưng tinh thần là việc thu BHXH đối với lao động người nước ngoài sẽ không áp dụng đối với những người đang đóng BHXH ở nước sở tại; đồng thời, chỉ đối với những nước có ký hiệp định với Việt Nam thì công dân Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài hoặc công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam mới phải tham gia BHXH...

Giải đáp thắc mắc của đại diện nhiều doanh nghiệp trước thông tin có thể vỡ Quỹ BHXH trong tương lai (năm 2034) cho nên người lao động có tâm lý muốn nhận BHXH một lần, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi khẳng định, không thể có chuyện mất cân đối Quỹ BHXH. Quỹ BHXH do Nhà nước bảo hộ và có trách nhiệm duy trì để bảo đảm an sinh xã hội. Hiện nay, Quỹ BHXH đang kết dư khoảng 500.000 tỷ đồng và Nhà nước đang điều chỉnh các chính sách đóng, hưởng phù hợp để bảo đảm các chính sách an sinh lâu dài…

Theo báo cáo khảo sát ý kiến doanh nghiệp FDI về những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, trong năm 2016, BHXH Việt Nam đã cắt giảm được một thủ tục hành chính, còn 32 thủ tục; giảm 38% thành phần hồ sơ; giảm 42% tiêu thức trên tờ khai, biểu mẫu; giảm 54% quy trình, thao tác. Giao dịch điện tử được đẩy mạnh với 90% số doanh nghiệp thực hiện. Với những cải cách thủ tục hành chính của ngành BHXH, có tới 64% số ý kiến doanh nghiệp đánh giá thuận lợi hơn về BHXH, 55,8% đánh giá thuận lợi hơn về BHYT và 51,3% ý kiến đánh giá thuận lợi về chính sách BH thất nghiệp.

THANH HUẾ