Tìm kiếm một tầm nhìn chính sách về kinh tế nền tảng số cho Việt Nam
Một trong những bài toán mà các nhà hoạch định chính sách cần giải quyết, đó là cân bằng giữa việc định danh cá nhân để nâng cao uy tín trong giao dịch với việc bảo vệ thông tin của người dùng.
Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) vừa phối hợp với UPGen Vietnam tổ chức Tọa đàm: “Tìm kiếm một tầm nhìn chính sách về Kinh tế Nền tảng Số cho Việt Nam” với mong muốn nhận diện bản chất nền kinh tế mới từ góc nhìn của công tác quản lý nhà nước và hoạch định chính sách.
Kinh tế nền tảng số (Platform Economy) là hoạt động kinh tế và xã hội dựa trên các hạ tầng công nghệ mới và mặc định được hiểu là các hạ tầng kỹ thuật số. Trong hơn một thập kỷ qua, kinh tế nền tảng số đã phát triển như vũ bão với những tên tuổi ngày càng nhiều thêm như Facebook, Google, AirBnB, Uber, Grab, Wechat, Youtube, LinkedIn, Tinder, edX, Coursera, Bitcoin, Xbox, Udemy, Amazon, Alibaba…
Các diễn giả trao đổi tại hội thảo
PGS. TS. Nguyễn Đức Thành - Viện trưởng VEPR cho rằng, kinh tế nền tảng số không những giúp tăng năng suất lao động mà còn thay đổi bản chất nghề nghiệp của mỗi cá nhân. Dù muốn thừa nhận hay không, kinh tế nền tảng số đã xâm nhập và đang thay đổi nhanh chóng diện mạo xã hội Việt Nam và chúng ta đang đối diện với những vấn đề từ pháp lý, đạo đức, an toàn an ninh mạng, quyền riêng tư cho tới sự thiếu hụt nguồn nhân lực công nghệ thông tin có chất lượng.
Sự phát triển của kinh tế nền tảng số là rất mạnh mẽ và nhanh chóng, và điều này đòi hỏi chính sách phải kịp thời xây dựng, sửa đổi, bổ sung. Trong kinh tế nền tảng số, việc bảo vệ dữ liệu riêng tư là vô cùng cần thiết.
“Một trong những bài toán mà các nhà hoạch định chính sách cần giải quyết, đó là cân bằng giữa việc định danh cá nhân để nâng cao uy tín trong giao dịch với việc bảo vệ thông tin của người dùng”, ông Thành nói.
Những năm qua, Việt Nam đã có nhiều hoạt động tích cực để thích nghi với sự phát triển của kinh tế thế giới, khoa học công nghệ như: chuyển đổi số, mở rộng hành lang pháp lý, cải cách thủ tục hành chính... nhưng sự chuyển đổi này vẫn còn chậm.
Ví dụ như Việt Nam đang “lúng túng” trong việc quản lý loại hình vận tải mới như Grab, Bee… Bên cạnh đó, hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh online cũng gây khó khăn cho các nhà quản lý chính sách về vấn đề thu thuế.
Theo các chuyên gia, các cơ quan quản lý của Việt Nam cần phải hiểu rõ tính mới của mô hình kinh doanh nền tảng số. Từ đó, có tư duy mới trong quản lý và tránh khiên cưỡng áp quy định cũ vào mô hình mới. Như vậy, mơía có thể phát huy tối đa điều kiện nội tại cũng như lợi thế của kinh tế nền tảng số Việt Nam một cách bền vững, không bị tụt hậu so với các nước trên thế giới.
Hiện Chính phủ đang xây dựng hai Nghị định là Nghị định về định danh xác thực và Nghị định về chia sẻ dữ liệu, sẽ giải quyết phần nào những vấn đề cơ bản mà Việt Nam đang gặp phải khi xây dựng kinh tế nền tảng số, gồm việc định danh tất cả mọi người, tất cả các giao dịch để loại bỏ thông tin giả mạo.
