Tình hình Syria: Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và những bất đồng về Idlib

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov đã thảo luận về Idlib trong các cuộc đàm phán ở Ankara vào hôm 14/8 vừa qua.

Quan điểm khác nhau giữa hai quốc gia được phản ánh tại cuộc họp báo chung, trong đó Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cho hay, ông hy vọng Ankara và Moscow có thể tìm được tiếng nói để tìm ra giải pháp cho Idlib.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu.

Ông Cavusoglu nói Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không cho phép các cuộc giao tranh diễn ra trên địa bàn tỉnh Idlib, đồng thời nêu rằng, nước này đã thiết lập 12 cứ điểm quan sát ở vùng lân cận thành phố Idlib chiếu theo thỏa thuận chống xung đột.

Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang hỗ trợ các chiến binh thuộc phiến quân Quân đội Syria Tự do (FSA) và thiết lập các cứ điểm nhằm ngăn chặn lực lượng Chính phủ Syria tấn công vào Idlib do Ankara lo ngại sẽ kích hoạt một làn sóng di cư mới.

“Chúng ta nên có một chiến lược chung với Nga và các cường quốc khác, phát hiện và loại trừ khủng bố. Chúng ta không thể đánh bom thành phố bởi nó sẽ dẫn tới thương vong hàng loạt đối với dân thường.

Chúng ta nên tách biệt những phần tử cực đoan và dân thường. Chúng ta phải cùng nhau chiến đấu chống khủng bố”, ông Cavusoglu nói trong một cuộc họp báo.

Nhiều dân thường và các tay súng phiến quân đã phải rời bỏ nhà cửa ở nhiều vùng tại Syria để tị nạn ở Idlib. Vùng này đã bị tấn công bởi một loạt các đợt không kích vào hồi tuần trước, động thái mà giới quan sát cho là khả năng sắp xảy ra một cuộc chiến toàn diện do Chính phủ khởi động.

“Idlib là vùng đất có hơn 3 triệu dân thường, nhưng cũng có những kẻ khủng bố từ Đông Ghouta, Aleppo và các khu vực khác kéo tới. Họ đe dọa dân thường”, ông Cavusoglu nói.

Đặc phái viên Liên Hợp quốc tại Syria Jan Egeland tuần trước tuyên bố, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Iran đã đồng thuận trong việc “nỗ lực hết sức để tránh xảy ra” một cuộc chiến ở Idlib.

Tuần trước, quân đội Syria đã rải tờ rơi tại Idlib kêu gọi các phiến quân đầu hàng và cho hay, cuộc chiến kéo dài 7 năm tại Syria đã đi tới hồi kết.

Ảnh chụp tại Idlib vào tháng 6/2017.

Moscow muốn hoàn thiện một kế hoạch để đưa công dân Syria trở về nhà của mình, mà theo các nhà quan sát, sẽ là một tuyên bố chiến thắng dành cho chính quyền Damascus.

Về phần mình, phát biểu tại cuộc họp báo, ông Lavrov cho hay, Moscow đã rất ngạc nhiên trước những gì mà ông mô tả là “sự phản đối của phương Tây với việc người tị nạn trở về Syria”.

Bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt chống Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran, các quốc gia phương Tây đã cố tác động tới sự thành công của hòa đàm Astana, Ngoại trưởng Nga tuyên bố.

“Tất nhiên, chúng tôi sẽ không thấy bất kỳ sự liên hệ trực tiếp nào với khủng hoảng Syria trong tuyên bố mà phía Mỹ đưa ra về việc trừng phạt các quốc gia của chúng tôi. Nhưng chúng tôi cảm thấy phương Tây, chủ yếu là Mỹ, không muốn để cho quá trình đàm phán Astana đạt được kết quả”, ông Lavrov nói.

“Một phần lớn Syria đã được giải phóng khỏi khủng bố. Đã tới lúc xây dựng lại cơ sở hạ tầng, cung cấp nhu yếu phẩm cho những người tị nạn từ Thổ Nhĩ Kỳ, Liban, Jordan và châu Âu trở về quê hương”, nhà ngoại giao Nga nói.

Ông Lavrov giải thích, Nga và Syria có mọi quyền tự vệ và Moscow sẽ hỗ trợ quân đội Syria chống lại các phần tử khủng bố Al-Nusra Front. Ông lưu ý, nhiệm vụ chính hiện nay là loại bỏ Al-Nusra ở Syria.

Hai Ngoại trưởng cũng thảo luận về hội nghị thượng đỉnh bốn bên sắp tới về Syria với các nhà lãnh đạo của Nga, Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ và Đức tham dự.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố hội nghị thượng đỉnh sẽ được tổ chức tại Istanbul vào ngày 7 tháng 9, và bộ Ngoại giao Nga đã xác nhận vào hôm 15/8.

Danh Tuyên