Tình người nơi cửa khẩu Tân Thanh những ngày nông sản ùn ứ

Họ - từ những người xa lạ đã góp gạo thổi cơm chung cùng ăn, trò chuyện và động viên nhau, biến bãi xe mênh mông vắng lặng thành những “gia đình” nhỏ luôn chộn rộn tiếng nói cười, xua đi bộn bề lo toan.

Cảnh sống của hàng trăm lái xe container trong những ngày giá lạnh ở cửa khẩu Tân Thanh khi Trung Quốc dừng thông quan do dịch bệnh.

ẤM LÒNG GIỮA MÙA DỊCH

Cửa khẩu Tân Thanh những ngày đầu năm 2020 mưa rả rích, lạnh cắt da cắt thịt, không khí vắng lặng bao trùm, khác hẳn với những ngày sau Tết của những năm trước, các quán xá, các cửa hàng kinh doanh đều đóng cửa, chỉ còn số ít người dân vẫn ở lại mưu sinh hoặc cố gắng đợi chờ nắng lên, dịch bệnh được kiểm soát, cửa khẩu thông quan… để trở về cuộc sống sôi động thường nhật.

Cửa khẩu Tân Thanh những ngày Trung Quốc dừng thông quan do dịch bệnh vắng vẻ lạ thường.

Anh Tuấn - làm nghề cắt tóc gần hai chục năm ở đây cho biết, chưa khi nào khu vực cửa khẩu vắng người như năm nay. Quán xá, xe cộ, người qua lại đều thưa thớt, vắng bóng.

Cảnh tượng nơi cửa khẩu Tân Thanh.

Hiện nơi nhộn nhịp nhất là bến xe Tân Thanh, có hàng trăm lái xe và container đang trú lại, cũng chỉ xoay quanh tiếng máy nổ phát ra từ các container, chủ hàng buộc phải cho máy chạy xuyên ngày đêm để bảo quản thanh long.

Khoảng 300 container thanh long ùn ứ tại cửa khẩu Tân Thanh những ngày dịch bệnh.

Thỉnh thoảng những tài xế và phụ xe xôm tụ “chém gió”, ăn uống, hát hò để giữ nhịp sống, sự lạc quan giữa bộn bề khó khăn khi hàng ngàn tấn thanh long vẫn “nín thở” chờ ngày thông quan.

Thấy vài người đi bộ đeo khẩu trang kín mít, tay cầm bịch rau đi qua tiệm, anh Tuấn vội gọi họ lại rồi nói vài câu “gửi gắm” để chúng tôi được đi theo vào bến container cách nhà anh 5km.

Các lái xe đã chuẩn bị sẵn cho cuộc sống ngoài trời nhiều ngày liền.

Lái xe Hoàng, vừa đi vừa kể với chúng tôi cuộc sống của hàng trăm lái xe đường dài trong những ngày Trung Quốc ngừng thông quan do dịch virus corona.

“Quán ăn đóng cửa buộc các tài xế và phụ xe phải cuốc bộ 5km mua nhu yếu phẩm rồi mang về bãi tự chế biến, nấu ăn cho qua ngày. Dịch bệnh chẳng ai muốn, khó khăn chung. Chúng tôi khổ một, doanh nghiệp và bà con nông dân khổ mười.

Cảnh nấu ăn dã chiến ngay dưới gầm xe của cánh tài.

Lái xe hầu như đi xuyên Tết, cả tháng không ở nhà với gia đình, nhớ vợ con lắm, ai cũng muốn về. Nhưng lúc khó khăn là lúc cần nhau nhất, chúng tôi không thể quay về, chúng tôi không thể bỏ cuộc, tất cả ở lại vì tình người”.

Vừa nói, anh Hoàng vừa chỉ tay về bãi container tiếp tục câu chuyện: “Cả bãi giờ có khoảng 300 container, mỗi xe chở khoảng 20 tấn thanh long. Cotainer nằm lại ở đây ít nhất cũng vài ngày, còn xe ở nhiều nhất là gần cả nửa tháng”.

Lẩn khuất trong hàng dài container là những đụn khói phảng phất, những bóng người lom khom tất bật cho một bữa tối khi trời đông đang ngả về tối lạnh thấu người.

Anh Quốc dáng người nhỏ thó, đeo cặp kính đang cố luồn dưới gầm xe đảo nồi cơm đang bốc khói nghi ngút. Còn ở bên cạnh anh, nồi thịt kho, chảo rau xào đang được đồng nghiệp nấu mùi thơm phức. Cả nhóm vừa nấu ăn, vừa nói cười chộn rộn.

Họ san sẻ cho nhau thực phẩm giữa lúc khó khăn dịch bệnh.

Bỗng dưng, lái xe Quốc dừng lại, xúc động nói: “Biết là phải ở lại đây lâu, chúng tôi bỏ tiền ra mua tích trữ thực phẩm và dụng cụ nấu nướng. Anh em lái xe mỗi người một nơi, nhưng khi gặp khó khăn, chúng tôi như một gia đình, cùng nấu, cùng ăn và động viên nhau lạc quan cùng cố gắng vượt qua nghịch cảnh. Không có sự phân công, không ai bảo ai, chúng tôi mỗi người làm một việc từ nhặt rau, vo gạo, nấu nướng, rửa bát…dần rồi cũng thích nghi, tự dưng anh em thành thân quen”.

TÌM ĐỦ CÁCH CỨU THANH LONG

Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Thanh (Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn), kể từ khi xuất hiện dịch virus corona chủng mới, lượng nông sản, hoa quả xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Tân Thanh giảm mạnh khi các cơ quan chức năng hai nước cùng thực hiện nhiều biện pháp siết chặt thông quan để kiểm soát dịch bệnh.

Sau khi phía Trung Quốc thông báo dừng thông quan hàng hóa tại một số cửa khẩu, Chi cục Hải quan Tân Thanh đã yêu cầu các đơn vị thuộc chi cục thông báo cho các doanh nghiệp biết về tình hình tạm dừng làm thủ tục thông quan hàng hóa để chủ động đưa hàng về cửa khẩu.

Một lái xe tranh thủ kiểm tra thông tin về dịch bệnh và các thông tin trong nước, quốc tế.

Tuy nhiên, do không nắm bắt hoặc đang trên đường di chuyển về cửa khẩu, nên tính đến chiều 4-2, theo ghi nhận của phóng viên, tại cửa khẩu Tân Thanh có khoảng 300 container chở thanh long tồn ứ. Nhiều xe bị tồn ứ cả chục ngày qua, đang đối diện với nhiều khó khăn, hàng trăm tấn thanh long trước nguy cơ hư hỏng nếu việc thông quan không được sớm thông qua.

Lái xe nói về khó khăn và cách khắc phục khi thanh long bị ùn ứ.

Chiều 5-2, cửa khẩu Hữu Nghị bắt đầu thông quan để cứu nông sản. Theo kế hoạch, ngày 8-2, Trung Quốc sẽ mở cửa khẩu phụ và các chợ biên giới thì việc thông quan hàng hóa sẽ nhanh chóng hơn.

Đứng trước khó khăn, họ vẫn lạc quan hy vọng bệnh dịch được kiểm soát, những chuyến thanh long được thông quan.

Thanh long bị ùn ứ, cuộc sống của cánh lái xe đảo lộn, nhưng họ không chùn bước và phải nghĩ thêm nhiều biện pháp “giải cứu” thanh long.

Lái xe Huỳnh Tấn Thiện cho biết, việc dừng thông quan khiến cho thương lái thanh long mất ăn mất ngủ, doanh nghiệp vận tải cũng chịu chung những áp lực khi phải thuê bến bãi, tăng tiền sinh hoạt, các chi phí đều bị độn thêm.

Mở cửa container kiểm tra thanh long, anh Thiện cho biết, xe của anh phải ở lại bãi này gần chục ngày, để “cứu” thanh long đợi đến khi thông quan, anh phải cho chạy máy hầu như cả ngày để giữ lạnh.

Một lái xe kiểm tra thanh logn sau nhiều ngày mắc kẹt tại cửa khẩu.

Tuy nhiên, do để quá lâu, hiện thanh long đều đã ngả màu, nếu trong vài ngày nữa, Trung Quốc không mở lại cửa khẩu, toàn bộ 20 tấn thanh long xe của anh sẽ đối diện bị hư hỏng.

Nam lái xe nói rằng, ngoài chi phí bến bãi, ăn uống thì doanh nghiệp vận tải còn phải chi thêm tiền dầu bảo quản thanh long. Ước tính, mỗi ngày doanh nghiệp phải bỏ ra 1 triệu đồng khi xe nằm lại bãi.

“Anh em đều cố gắng ở lại đợi đến ngày 8-2 theo kế hoạch, Trung Quốc sẽ mở cửa khẩu. Nếu cửa khẩu không mở theo đúng kế hoạch, chúng tôi đành phải quay về bán rẻ hoặc cho không”, anh Thiện chia sẻ.

Bữa cơm đậm tình người của cánh lái xe tại cửa khẩu Tân Thanh.

Bà Bùi Thị Hạnh – chủ một cơ sở thanh long ở Bình Thuận cho biết, doanh nghiệp thanh long đang thấp thỏm và đối diện với nhiều khó khăn.

Theo bà Hạnh, từ Tết đến nay, cơ sở của chị đã xuất đi 6 container thanh long. Hiện tại, 3 container vẫn đang nằm lại ở cửa khẩu Tân Thanh chờ thông quan, 3 xe khác đã được “lệnh” quay đầu ngả đi các tỉnh bán lẻ được đồng nào hay đồng đó.

Bà Hạnh nói rằng, thanh long đang ùn ứ tại cửa khẩu, các chủ cơ sở đều đang lo lắng, nhưng Hiệp hội thanh long không có bất cứ giải pháp gì giúp doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn.

“Thanh long ruột trắng qua 15 ngày sẽ ngả màu, đưa xuống cũng chẳng sử dụng được bao nhiêu. Còn thanh long ruột đỏ thì hư luôn. Hiện tại có nhiều xe đã quay vòng về nội địa bán tháo được bao nhiêu thì được hoặc cho bằng giá nào cũng phải giải thoát cho xe về, chứ không thể đổ đi. Nếu vài ngày nữa cửa khẩu không mở lại, chúng tôi sẽ buộc phải quay về và kêu gọi, nhờ các nhóm thiện nguyện giúp đỡ”, bà Hạnh nói.

Nữ doanh nghiệp thanh long đưa giải pháp của doanh nghiệp trong trường hợp Trung Quốc không mở cửa khẩu theo đúng kế hoạch thì buộc 3 xe thanh long của bà và những xe của doanh nghiệp khác quay về và chả còn cách nào khác là mong người dân giúp đỡ mua như đang “giải cứu” dưa hấu, hoặc cho đi, còn để dẫn đến tình trạng đổ đi thì rất buồn.

Mỗi container thanh long ruột trắng có giá 350 triệu đồng, còn loại ruột đỏ thì phải 500 triệu đồng/container. “Thấy anh em lái xe ở lại cửa khẩu tự lo cho cuộc sống và bỏ thêm chi phí sinh hoạt cũng như bến bãi, xăng dầu, chúng tôi cũng phiền lòng, nhưng anh em nó đều hiểu nỗi khó khăn chung và chia sẻ với chúng tôi. Chúng tôi cũng mong sớm được thông quan để san sẻ với chủ xe và tài xế”, bà Hanh xúc động nói.

Hoàng Thông