Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS qua những dấu mốc cơ bản

Ngày 27-10, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã xác nhận thủ lĩnh tối cao của Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) Abu Bakr al-Baghdadi đã bị tiêu diệt trong cuộc đột kích của quân đội Mỹ vào tỉnh Idlib, khu vực Tây Bắc Syria. Đây được coi là một chiến thắng quan trọng trong cuộc chiến chống lại chủ nghĩa khủng bố toàn cầu.

Lực lượng quân sự Iraq bắt giữ một phiến quân IS tại Mosul. (Ảnh: AP)

Lực lượng quân sự Iraq bắt giữ một phiến quân IS tại Mosul. (Ảnh: AP)

Nổi lên từ tình trạng hỗn loạn của các cuộc xung đột tại Syria và Iraq, IS đã nhanh chóng làm được điều mà không tổ chức phiến quân Hồi giáo nào trước đó có thể làm được là chiếm giữ một phần lãnh thổ trải dài rộng lớn và tự xưng là một “Vương quốc Hồi giáo”. Dưới đây là những dấu mốc trong các giai đoạn phát triển mạnh nhất rồi suy tàn của tổ chức khủng bố khét tiếng thế giới này.

2013

Tháng 4-2013 - Abu Bakr al-Baghdadi, thủ lĩnh của nhánh khủng bố al-Qaeda tại Iraq, tuyên bố sáp nhập với nhánh khủng bố al-Qaeda ở Syria, thành lập “Vương quốc Hồi giáo” tại Iraq và khu vực rộng lớn ở Trung Đông.

2014

Tháng 1 - Các lực lượng của Al-Baghdadi tràn vào thành phố Fallujah ở tỉnh Anbar miền tây Iraq và một phần của thủ phủ tỉnh Ramadi gần đó. Tại Syria, các lực lượng này giành quyền kiểm soát duy nhất thành phố Raqqa sau khi đánh đuổi các phe phái phiến quân Syria. Raqqa trở thành thành trì lớn nhất trên thực tế của lực lượng này.

Tháng 2 - Thủ lĩnh al-Qaeda Ayman al-Zawahri không thừa nhận al-Baghdadi sau khi các lực lượng của al-Baghdadi không đáp ứng yêu cầu rời khỏi Syria.

Tháng 6 - Các lực lượng của al-Baghdadi chiếm giữ Mosul, thành phố lớn thứ hai của Iraq, và tiến về phía nam khi lực lượng Iraq sụp đổ, sau đó chiếm được Tikrit rồi đến vùng ngoại ô Baghdad.

Ngày 29-6 - Nhóm này tự đổi tên thành Nhà nước Hồi giáo (IS) và tuyên bố thành lập một “Vương quốc Hồi giáo” (caliphate) trên các vùng lãnh thổ của chúng ở Iraq và Syria. Al-Baghdadi tuyên bố là “caliph”, tức vị vương đồng thời là giáo chủ nối tiếp truyền thống từ Đấng Tiên tri Mohamad và là “lãnh đạo của người Hồi giáo trên toàn thế giới”.

Ngày 4-7 - Al-Baghdadi lần đầu xuất hiện trước công chúng, đưa ra một bài giảng trong lễ cầu nguyện ngày thứ Sáu tại Đại thánh đường ở Mossoul, Iraq, kêu gọi người Hồi giáo trên khắp thế giới thề trung thành với “Vương quốc Hồi giáo” và tuân theo al-Baghdadi là người lãnh đạo.

Tháng 8 - IS chiếm giữ thị trấn Sinjar tây Mosul và bắt đầu thảm sát có hệ thống cộng đồng tôn giáo Yazidi nhỏ bé. Phụ nữ và trẻ em bị bắt cóc và biến thành nô lệ tình dục; hàng trăm người vẫn mất tích cho tới nay.

Ngày 8-8 - Mỹ tiến hành chiến dịch không kích chống lại IS tại Iraq.

Ngày 22-9 - Liên minh do Mỹ dẫn đầu bắt đầu chiến dịch trên không chống lại IS tại Syria.

2015

Tháng 1 - Những tay súng người Kurd ở Iraq, được sự hậu thuẫn bởi các cuộc không kích của liên quân do Mỹ đứng đầu, đã đẩy lùi IS ra khỏi một số thị trấn ở bắc Mosul. Tại Syria, những tay súng người Kurd đã đẩy lùi một cuộc tấn công của IS vào thị trấn Kobani ở biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ. Đây thất bại quan trọng đầu tiên đối với IS.

Ngày 1-4 - Các lực lượng của Iraq với sự hậu thuẫn của Mỹ đã chiếm lại được Tikrit- chiến thắng quan trọng đầu tiên của các lực lượng Iraq trước IS.

Ngày 20-5 - IS chiếm thị trấn cổ Palmyra của Syria, sau đó những kẻ cực đoan đã phá hủy nhiều kho báu khảo cổ.

2016

Ngày 9-2 - Các lực lượng Iraq đã tái chiếm Ramadi sau nhiều tháng chiến đấu và chi phí khổng lồ, hàng trăm công trình bị phá hủy khiến hầu như toàn bộ cư dân phải rời bỏ thành phố.

Ngày 26-6 - Các lực lượng Iraq tuyên bố giải phóng thành phố Fallujah sau năm tuần chiến đấu.

Ngày 3-7 - IS thực hiện vụ tấn công bằng bom xe tự sát bên ngoài trung tâm mua sắm ở Baghdad, giết chết gần 300 người. Đây là cuộc tấn công gây thương vong lớn nhất ở Iraq kể từ cuộc xâm lược do Mỹ dẫn đầu năm 2003.

Ngày 17-10 - Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi thông báo khởi động chiến dịch giải phóng Mosul.

Ngày 5-11 - Lực lượng dân chủ Syria (SDF) do người Kurd dẫn đầu do Mỹ hậu thuẫn tiến hành Chiến dịch “Euphrates Wrath”, chiến dịch đầu tiên trong năm chiến dịch nhằm tái chiếm Raqqa, bắt đầu bằng việc bao vây thành phố này.

2017

Ngày 24-1 - Thủ tướng Iraq al-Abadi tuyên bố khu vực đông Mosul “được giải phóng hoàn toàn”.

Ngày 10-5 - SDF chiếm giữ đập nước chiến lược Tabqa sau nhiều tuần chiến đấu và một chiến dịch không vận lớn đã đưa các tay súng SDF và các cố vấn Mỹ đến khu vực. Việc chiếm giữ đập Tabqa tạo điều kiện cho việc tiến đến Raqqa, cách đập khoảng 40 km.

Ngày 6-6 - Các tay súng SDF bắt đầu tấn công Raqqa từ ba phía với sự yểm trợ của các cuộc không kích của liên quân do Mỹ dẫn đầu.

Ngày 18-6 - Các lực lượng Iraq tiến hành trận đánh tại TP cổ Mosul, thành trì cuối cùng của IS.

Ngày 21-6 - Theo các quan chức Iraq và liên quân, IS đã phá hủy Thánh đường hồi giáo al-Nuri, biểu tượng của Mosul và tháp nghiêng có từ thế kỷ thứ 12 khi các lực lượng Iraq ở trong đó.

Ngày 10-7 - Thủ tướng Iraq tuyên bố chiến thắng trước IS tại Mosul và chấm dứt “nhà nước tự xưng” của chúng tại Iraq.

Ngày 17-10 - SDF kiểm soát hoàn toàn Raqqa sau nhiều tháng bắn phá dữ dội tàn phá thành phố này.

Tháng 9-12 - Lực lượng chính phủ Syria được sự hậu thuẫn của lực lượng không quân Nga và các lực lượng Iran, giành lại được lãnh thổ của IS ở bờ tây sông Euphrates, chiếm giữ các thành phố Deir el-Zour, Mayadin và Boukamal ở biên giới với Iraq.

2018

Ngày 23-8 - Thủ lĩnh tối cao IS al-Baghdadi tái xuất hiện trong một đoạn video được phát tán bởi đội truyền thông của IS kêu gọi các phần tử IS tiếp tục ủng hộ tổ chức và duy trì kháng cự, sẵn sàng để "đế chế" hồi sinh.

Ngày 10-9 - SDF tiến hành một cuộc tấn công trên bộ, được hậu thuẫn bởi các cuộc không kích của liên quân do Mỹ lãnh đạo, để chiếm lãnh thổ cuối cùng do IS nắm giữ ở tỉnh Deir el-Zour, phía đông Syria.

2019

Ngày 23-9 - SDF tuyên bố hoàn toàn nắm giữ làng Baghouz và kết thúc lãnh thổ “vương quốc Hồi giáo” của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng.

Ngày 27-10 - Tổng thống Mỹ tuyên bố thủ lĩnh tối cao IS Abu Bakr al-Baghdadi đã bị tiêu diệt trong cuộc đột kích của quân đội Mỹ vào tỉnh Idlib, khu vực Tây Bắc Syria.

N.T

Theo AP

Nguồn Nhân Dân: http://nhandan.com.vn/thegioi/ho-so-tu-lieu/item/42048002-to-chuc-nha-nuoc-hoi-giao-tu-xung-is-qua-nhung-dau-moc-co-ban.html