Tòa án Quân sự Trung ương - 74 năm 'Phụng công-Thủ pháp-Chí công-Vô tư'

Nêu cao tinh thần “Phụng công-Thủ pháp-Chí công-Vô tư” và truyền thống 74 năm xây dựng, phát triển, TAQS Trung ương đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa (XHCN); bảo vệ chế độ và quyền làm chủ của nhân dân; bảo vệ an ninh quốc phòng, kỷ luật và sức mạnh chiến đấu của quân đội.

Sự ra đời của TAQS gắn liền với quá trình thành lập và phát triển của Nhà nước Việt Nam XHCN. Ngày 13-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 33C thành lập các TAQS trong phạm vi cả nước nhằm trừng trị, trấn áp kịp thời những phần tử phản cách mạng, tay sai ngoan cố chống lại chính quyền dân chủ nhân dân; kiên quyết bảo vệ, giữ vững độc lập dân tộc, an ninh chính trị, trật tự xã hội; giáo dục, răn đe những người có hành vi phạm pháp.

Cùng với sự phát triển của cách mạng Việt Nam, qua các giai đoạn của lịch sử, các TAQS ngày càng được củng cố, kiện toàn về mọi mặt. Trao đổi với chúng tôi, Thiếu tướng, Tiến sĩ Dương Văn Thăng, Phó chánh án TAND tối cao, Chánh án TAQS Trung ương cho biết: 74 năm qua, TAQS Trung ương với nhiệm vụ chính trị trung tâm là cơ quan xét xử đầu ngành trong quân đội, vừa thực hiện chức năng xét xử, vừa có nhiệm vụ sơ kết, tổng kết kinh nghiệm xét xử; tổ chức tập huấn bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ trong hệ thống các TAQS. Do vậy, Đảng ủy, lãnh đạo TAQS Trung ương luôn bám sát nhiệm vụ chính trị và tình hình thực tiễn nhiệm vụ quân sự quốc phòng, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo điều hành thực hiện thắng lợi các hoạt động của cơ quan và toàn ngành qua từng thời kỳ.

Những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Quân ủy Trung ương, thủ trưởng Bộ Quốc phòng và hướng dẫn nghiệp vụ của TAND tối cao, TAQS Trung ương luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao; xét xử 100% các vụ án trong thời hạn luật định, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, bảo đảm quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Trong giai đoạn 2009-2019, TAQS Trung ương đã tổ chức xét xử phúc thẩm 126 vụ/274 bị cáo; xét xử giám đốc thẩm 7 vụ/14 bị cáo; trong đó, có nhiều vụ án phức tạp liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, có sự cấu kết chặt chẽ của các đối tượng cả trong và ngoài quân đội với những thủ đoạn hết sức tinh vi. Ngoài ra, hằng năm, với tư cách là thành viên Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, Chánh án TAQS Trung ương còn tham gia xét xử hàng trăm vụ án giám đốc thẩm, tái thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao. Thông qua hoạt động xét xử, TAQS Trung ương thường xuyên chú trọng nâng cao trình độ nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ thẩm phán, thư ký và cán bộ nghiệp vụ, bảo đảm cho việc xét xử các vụ án thuộc thẩm quyền luôn bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm và không xét xử oan người không có tội, được dư luận đồng tình và cấp trên đánh giá cao; góp phần quan trọng vào công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, tăng cường kỷ luật và sức mạnh chiến đấu của quân đội.

Ngoài công tác xét xử, các mặt hoạt động công tác khác như thi hành án hình sự, công tác kiểm tra giám đốc án, công tác nghiên cứu khoa học pháp lý cũng luôn được lãnh đạo chỉ huy TAQS Trung ương quan tâm chỉ đạo thực hiện. Trong thời gian qua, TAQS Trung ương đã kiểm tra 100% hồ sơ các vụ án xét xử thuộc thẩm quyền; thông qua hoạt động kiểm tra án đã phát hiện kịp thời những vụ án có sai sót nghiêm trọng để kháng nghị xét xử theo trình tự giám đốc thẩm, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp cho bị cáo và các đương sự. Ngoài ra, hằng quý, hằng năm và các đợt sơ kết, tổng kết, tập huấn, Ủy ban Thẩm phán TAQS Trung ương đã kịp thời rút kinh nghiệm trong toàn ngành những thiếu sót, hạn chế trong công tác giải quyết án để bảo đảm tính thống nhất, đúng đắn, nghiêm minh trong áp dụng pháp luật.

Với tư cách là cơ quan tham mưu, giúp việc cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trong lĩnh vực tư pháp, TAQS Trung ương không ngừng nâng cao chất lượng công tác xây dựng pháp luật. Trong những năm qua đã tham gia xây dựng nhiều dự án luật, góp ý kiến vào hàng nghìn dự thảo các văn bản quy phạm pháp luật theo yêu cầu của cấp có thẩm quyền. Trong đó, phải kể đến việc tham gia xây dựng Hiến pháp năm 2013 và các Bộ luật như Bộ luật Hình sự, Tố tụng Hình sự, Tố tụng Dân sự, Tố tụng Hành chính, Luật Tổ chức TAND... được các cơ quan cấp trên đánh giá cao về tiến độ hoàn thành và chất lượng tham mưu đề xuất.

Cùng với kết quả đạt được trong những năm qua, thời gian tới, TAQS Trung ương tiếp tục chỉ đạo các TAQS thực hiện Chiến lược cải cách tư pháp và các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật nói chung và Luật Tổ chức Tòa án nói riêng. Thiếu tướng, Tiến sĩ Dương Văn Thăng khẳng định: Đây là nhiệm vụ quan trọng của các TAQS trong giai đoạn hiện nay, do vậy TAQS Trung ương đang tích cực chỉ đạo, triển khai cho toàn ngành thực hiện hoàn thành mọi mặt của công tác cải cách tư pháp theo đúng lộ trình; hoàn thành việc bố trí đội ngũ cán bộ trong mỗi TAQS theo đúng tinh thần nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và quyết định của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; đặc biệt tiếp tục chú trọng tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát, nâng cao kỷ luật công vụ, năng lực công tác cho đội ngũ cán bộ chuyên môn.

TRẦN MINH