Tòa án quốc tế bác vụ kiện nhằm vào Nga trong vụ máy bay MH17 của Malaysia Airlines bị bắn hạ

Tòa án ICJ bác bỏ các vụ kiện của Ukraine. Ảnh minh họa Getty Images.

Các thẩm phán tại Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cũng ra phán quyến rằng, Nga đã vi phạm hiệp ước chống phân biệt đối xử khi không hỗ trợ giáo dục tiếng Ukraine ở Crimea sau khi sáp nhập bán đảo này vào năm 2014.

Các phán quyết này là một bước lùi về mặt pháp lý đối với Kiev. Tòa án bác bỏ yêu cầu của Ukraine về việc ra lệnh Nga bồi thường cho cả hai hành vi vi phạm và chỉ yêu cầu Nga tuân thủ các hiệp ước.

Đại diện Ukraine Anton Korynevych nhấn mạnh, phán quyết này rất quan trọng đối với Kiev vì nó cho thấy Nga đã vi phạm luật pháp quốc tế. “Đây là lần đầu tiên về mặt pháp lý, Nga bị gọi là nước vi phạm luật pháp quốc tế”, ông này nhấn mạnh với báo giới.

Ukraine đã đệ đơn kiện lên ICJ vào năm 2017, cáo buộc Nga vi phạm hiệp ước chống khủng bố với việc tài trợ cho phe ly khai thân Nga ở Ukraine.

Các thẩm phán của tòa án cho biết, Moscow đã vi phạm hiệp ước chống khủng bố của LHQ khi không điều tra các cáo buộc chính đáng rằng một số khoản tiền đã được gửi từ Nga đến Ukraine để có thể tài trợ cho các hoạt động khủng bố.

Hội đồng gồm 16 thẩm phán đã ra lệnh cho Nga điều tra mọi cáo buộc chính đáng về việc tài trợ khủng bố nhưng từ chối yêu cầu bồi thường của Kiev.

Tòa án từ chối đưa ra phán quyết về vụ bắn rơi MH17, nói rằng các hành vi vi phạm tài trợ khủng bố chỉ áp dụng đối với hỗ trợ tài chính và tiền tệ chứ không áp dụng cho việc cung cấp vũ khí hoặc đào tạo như cáo buộc của Ukraine.

Ukraine lập luận rằng Nga đã cung cấp hệ thống tên lửa bắn hạ máy bay, nhưng họ không cáo buộc hỗ trợ tài chính trong trường hợp đó.

Trong phiên điều trần tại tòa án ở Hà Lan vào tháng 6 năm ngoái, Nga đã bác bỏ cáo buộc của Ukraine rằng họ tài trợ và kiểm soát phe ly khai thân Nga ở miền Đông Ukraine.

Trong vụ án kéo dài gần 7 năm, Kiev cáo buộc Nga trang bị và tài trợ cho các lực lượng thân Nga, bao gồm cả phiến quân đã bắn hạ MH17 vào tháng 7/2014, khiến toàn bộ 298 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng.

Vào tháng 11/2022, một tòa án ở Hà Lan đã kết án vắng mặt hai người Nga và một người Ukraine án tù chung thân vì vai trò của họ trong thảm họa.

Tại Crimea, Ukraine cho biết Nga đang cố gắng xóa bỏ văn hóa của người dân tộc Tatar và người Ukraine. Tòa án đã bác bỏ tất cả các cáo buộc liên quan đến người Tatar nhưng nhận thấy Moscow chưa làm đủ để hỗ trợ việc giáo dục ngôn ngữ Ukraine.

Đây là phán quyến cuối cùng và không có kháng cáo, tuy nhiên, tòa án này không có cách nào để thi hành phán quyết của mình.

Trong ngày 2/2, ICJ sẽ ra phán quyết trong một vụ kiện khác, trong đó Ukraine cáo buộc Moscow áp dụng sai Công ước Diệt chủng năm 1948 để biện minh cho chiến dịch quân sự vào ngày 24/2/2022 của mình.

Tiến Dũng (Theo Reuters)