Tọa đàm'Thực trạng và giải pháp nâng cao vai trò của báo chí Liên hiệp Hội Việt Nam'

Tới dự có đại diện một số ban, ngành Trung ương và Hà Nội, đại diện lãnh đạo các cơ quan báo chí trong toàn hệ thống LHHVN.

Phó Chủ tịch LHHVN Phan Tùng Mậu, Trưởng ban công tác Hội Hội Nhà báo VN Hà Hồng Dương chủ trì buổi tọa đàm

LHHVN hiện có hơn 400 ấn phẩm thông tin báo chí ( gồm 124 báo, tạp chí; 65 bản tin và 211 trang tin điện tử tổng hợp) thuộc 101 cơ quan báo chí. Con số đó đã được khẳng định LHHVN là một trong những cơ quan quản lý hệ thống báo chí lớn nhất Việt Nam hiện nay

Phát biểu tại tọa đàm, các đại biểu đã thẳng thắn chỉ ra một số hạn chế trong hoạt động báo chí cả nước nói chung và báo chí LHHVN nói riêng. Một số cơ quan báo chí và nhà báo thông tin sai sự thật, thể hiện chủ yếu ở mảng bài viết về các vụ án. Nhiều trường hợp đưa thông tin sai sự thật nhưng khi bị phát hiện, bị khiếu nại không được cải chính hoặc cải chính không nghiêm túc. Nhiều doanh nghiệp, tổ chức nhà nước, tập thể, cá nhân phải điêu đứng, khó khăn khi bị thông tin sai, thậm chí bị vu cáo. Không ít bài báo vi phạm pháp luật, xâm phạm bí mật đời tư cá nhân, xúc phạm nghiêm trọng uy tín, danh dự nhân phẩm của công dân. Tình trạng thông tin thiếu trung thực, suy diễn, thổi phồng, khoét sâu vào những thiếu sót, khuyết điểm của một số tổ chức, cá nhân, tô đậm mặt trái, những hiện tượng tiêu cực, tệ nạn xã hội... diễn ra đáng lo ngại.

Đây là hệ quả của lối làm báo chụp giật vô trách nhiệm. Thông tin sai sự thật còn là biểu hiện của sự cẩu thả, tắc trách, coi thường bạn đọc, coi thường pháp luật trong quy trình biên tập, thẩm định, xét duyệt tin, bài của những người có trách nhiệm quản lý và điều hành cơ quan báo chí.

Một số cơ quan báo chí và nhà báo thường sa đà vào "mảng tối", mặt trái của đời sống xã hội, tạo nên bức tranh ảm đạm, bi quan về đất nước, địa phương, cơ quan, đơn vị. Những thông tin này tạo nên hiệu ứng không tốt trong công chúng, tạo cái nhìn thiên lệch cho người nước ngoài về Việt Nam; bị các đối tác và đối thủ nước ngoài triệt để khai thác, lợi dụng nhằm gây sức ép với nhà nước ta trên các bàn đàm phán đa phương và song phương về chính trị, kinh tế, thương mại, đầu tư... Đây là xu hướng đáng báo động trong hoạt động báo chí.

Phó Tổng biên tập Tạp chí điện tử Văn hiến Việt Nam (Vanhien.vn) Vũ Xuân Bân phát biểu tại tọa đàm.

Để giải pháp khắc phục tình trạng trên, góp phần nâng cao vai trò báo chí của LHHVN, theo PTBT tạp chí điện tử Văn hiến VN Vũ Xuân Bân: LHHVN cần đào tạo, nâng cao năng lực phóng viên, biên tập viên; Hỗ trợ các khóa tập huấn, đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ nghề báo; đầu tư, hỗ trợ kinh phí cho hoạt động các tờ báo, tạp chí; Hướng dẫn các cơ quan báo chí có thể tiếp cận các nguồn tài trợ, các dự án, doanh nghiệp...

LHHVN phải từng bước xây dựng cơ sở dữ liệu về các tờ báo, kết nối thông tin, liên lạc, tăng cường trao đổi, chia sẻ thông tin giữa các đơn vị, sự gắn kết của cơ quan báo chí với các hoạt động chung của Liên hiệp hội. LHHVN cần tăng cường vai trò trọng tài, tư vấn, tham mưu cho các cơ quan báo chí trong xử lý các vụ việc đột xuất; tăng cường vai trò cơ quan đầu mối xây dựng và định hướng hoạt động của câu lạc bộ báo chí.

Tổng biên tập tạp chí Sức khỏe môi trường Phạm Thị Mỵ phát biểu tại tọa đàm.

Theo Tổng biên tập tạp chí Sức khỏe môi trường Phạm Thị Mỵ, Phải tăng cường quản lý các cơ quan báo chí thuộc LHHVN, phát huy mặt tích cực, sự nhạy bén chính trị, tính định hướng báo chí, hạn chế tình trạng xa rời tôn chỉ, mục đích, chạy theo thị hiếu tầm thường, chưa quan tâm đúng mức tới việc tuyên truyền về phát triển kinh tế - xã hội; chưa quan tâm, cổ động cái mới, gương người tốt, việc tốt; khuynh hướng tư nhân hóa báo chí; thông tin không trung thực, không chính xác, suy diễn chủ quan, một số nhà báo còn sai phạm; một số báo, đài không làm chủ thông tin; hệ thống các đài phát thanh, truyền hình không có quy hoạch, phát triển lãng phí, kém hiệu quả.

Để hạn chế các hoạt động xa rời tôn chỉ mục đích, LHHVN cần tăng cường công tác thanh kiểm tra. Qua đó phát hiện, áp dụng các biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời hoặc kiến nghị xử lý đối với các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực báo chí.

Đối với việc tuyển chọn cán bộ quản lý cơ quan báo chí thuộc LHHVN, cần tuyển chọn người giỏi nghề, có bản lĩnh chính trị và bản lĩnh nghề nghiệp, tâm sáng; phải có khả năng gánh vác công việc, điều hành tự tin, có trách nhiệm, có khả năng tổng hợp, phân tích nhanh, có sức thuyết phục; có khả năng truyền đạt kinh nghiệm cho phóng viên mới vào nghề; có khả năng sáng tạo, phán đoán, nhạy cảm…

Thư ký tòa soạn Nguyễn Hữu Bắc báo Đất Việt phát biểu tại tọa đàm.

Bằng Thực tế từ cơ quan báo Đất Việt, Thư ký tòa soạn Nguyễn Hữu Bắc chia sẻ: Báo chí cần chủ động tham gia các sân chơi mới, các môi trường thông tin truyền thông mới bằng đặc trưng của mình: Các bài viết khoa học, chuyên đề phản biện được chia sẻ trên mạng xã hội để độc giả dễ tiếp cận hơn, các ứng dụng (app), các cổng thông tin được phép dẫn tin bài của Báo theo đúng quy định pháp luật… đã tạo ra cách tiếp cận mới, nguồn độc giả mới cho báo…

Chủ động kết nối đa dạng thông tin với các cơ quan Nhà nước để truyền thông về những hoạt động và các vấn đề mà họ cần thông tin ra dư luận, kết nối với các chuyên gia ở mọi lĩnh vực để tiếng nói chính thức – chính thống của họ trên báo chí, không còn là tiếng nói trên mạng xã hội với độ tin cậy có thể không cao; Báo kết nối với các tờ báo khác trong LHH để thẩm định nguồn tin đa dạng hóa nguồn tin, kết nối với độc giả qua phản hồi, qua lấy ý kiến và đưa những ý kiến tâm huyết khoa học thành những bài viết độc lập…

Như vậy bằng nhiều hoạt động song song như tạo thông tin ngày càng đặc thù hơn, chấp nhận và tiếp cận các môi trường thông tin mới, kết nối không giới hạn nhưng theo quy định pháp luật về thông tin truyền thông đã tạo được thế đứng cho cơ quan Báo chí trong hoạt động thông tin.

Tổng biên tập Tạp chí Chăn nuối Nguyễn Văn Đức phát biểu tại tọa đàm.

Cũng tại buổi tọa đàm, PTBT tạp chí Gia đình mới Trần Trọng An cho rằng, trong giai đoạn hiện nay, báo chí. LHHVN nói riêng rất khó tiếp cận các giải pháp về “trí tuệ nhân tạo” trong việc viết và đưa tin. Tuy nhiên, việc tổ chức sản xuất các tin bài chuyên sâu, chuyên biệt dưới góc nhìn chuyên gia lại là một lợi thế. Tuy nhiên, lựa chọn này đảm bảo các yếu tố: Đầu tư có mũi nhọn, tinh gọn, hiệu quả; Đảm bảo đúng tôn chỉ mục đích và phải phát huy được ưu thế của báo chí LHHVN là có đội ngũ chuyên gia đông đảo.

Trên thực tế, trong vài năm gần đây, nhiều tờ báo, tạp chí của LHHVN đã làm rất tốt việc phát huy vai trò của chuyên gia trong việc phân tích, phản biện các chính sách của Nhà nước, đặc biệt là các chính sách liên quan tới lĩnh vực khoa học, công nghệ hoặc các chính sách ảnh hưởng tới số đông người dân. Có thể nói, một số tờ báo đã đi từ báo chí đưa tin đến phản biện xã hội phong phú đa chiều và sâu sắc.

Đi theo hướng chuyên sâu, chuyên biệt, các cơ quan báo chí của LHHVN sẽ có cơ hội kết hợp với nhau, chia sẻ tài nguyên, các giải pháp marketing, hỗ trợ khách hàng trong các kế hoạch truyền thông tổng thể. Từ đó, tạo ra một hệ sinh thái về truyền thông thu nhỏ, trong đó mỗi cơ quan báo chí có vai trò của riêng mình và tất cả các bên đều có lợi…

Tổng biên tập Tạp chí điện tử Văn hiến Việt Nam (in) - người cầm Micro - phát biểu tại tọa đàm.

Kết thúc buổi tọa đàm, Phó chủ tịch LHHVN Phan Tùng Mậu ghi nhận những đóng góp đầy tâm huyết, thẳng thắn của các đại biểu tham dự tọa đàm. LHHVN sẽ ghi nhận, tập hợp tất cả các ý kiến, những trăn trở, vướng mắc của lãnh đạo các tòa soạn báo để có ý kiến phản ánh lên các cơ quan hữu quan. Đồng thời, LHHVN sẽ nghiên cứu giao cho Ban Truyền thông và phổ biến kiến thức triển khai nhiệm vụ xây dựng đề án nâng cao vai trò báo chí trong hệ thống LHHVN trong giai đoạn hiện nay vào năm 2019.

Vũ Xuân Bân