Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh 'dọn đường' cấm Huawei và ZTE

Hôm 15-5, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh ban bố tình trạng khẩn cấp cho phép nước này cấm các dịch vụ và thiết bị viễn thông được sản xuất bởi các công ty có thể đe dọa vấn đề an ninh quốc gia, dọn đường cho việc 'cấm cửa' hai hãng thiết bị viễn thông lớn nhất Trung Quốc là Huawei và ZTE.

Điều này được nhìn nhận như một động thái sẽ gia tăng sức ép đối với Bắc Kinh trong cuộc đàm phán thương mại với Washington.

 Hồi tháng 3-2019, các lãnh đạo Huawei tổ chức cuộc họp báo ở Thâm Quyến (Trung Quốc) để thông báo kiện chính phủ Mỹ, yêu cầu rút lại lệnh cấm các cơ quan liên bang Mỹ sử dụng thiết bị của Huawei được Tổng thống Trump ký thông qua hồi tháng 8 năm ngoái. Ảnh: Tech Crunch

Hồi tháng 3-2019, các lãnh đạo Huawei tổ chức cuộc họp báo ở Thâm Quyến (Trung Quốc) để thông báo kiện chính phủ Mỹ, yêu cầu rút lại lệnh cấm các cơ quan liên bang Mỹ sử dụng thiết bị của Huawei được Tổng thống Trump ký thông qua hồi tháng 8 năm ngoái. Ảnh: Tech Crunch

Sắc lệnh không nêu cụ thể tên của nước hay công ty nước ngoài nào nhưng cho phép Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Rossra ra lệnh cấm nhập khẩu thiết bị hoặc dịch vụ từ các công ty có mối quan hệ gần gũi với các chính phủ nước ngoài, có thể sử dụng thiết bị của họ để giám sát hay phá hoại hạ tầng viễn thông hoặc các hạ tầng khác ở Mỹ.

Các quan chức quốc phòng và tình báo Mỹ từ lâu cho rằng các hãng thiết bị viễn thông Trung Quốc đang bị áp đặt đó vì phải làm theo mệnh lệnh của chính phủ Trung Quốc. Họ không chỉ lo ngại các hãng thiết bị viễn thông này một khi nắm quyền kiểm soát mạng lưới viễn thông Mỹ, có thể chặn các tin nhắn rồi bí mật chuyển về Trung Quốc mà còn lo nếu xung đột xảy ra, Trung Quốc có thể ra lệnh các công ty này đánh sập mạng lưới viễn thông ở Mỹ.

Huawei bác bỏ các cáo buộc này và người sáng lập kiêm Chủ tịch Huawei, Ren Zhengfei, đã hùng hồn tuyên bố ông thà đóng cửa công ty hơn là tuân thủ mệnh lệnh chính phủ để chặn hay chuyển dòng chảy dữ liệu Internet. Song các quan chức Mỹ nói ông Zhengfei không có sự lựa chọn vì luật Trung Quốc yêu cầu các công ty phải tuân thủ mệnh lệnh của Bộ Công an.

Peter Harrell, học giả cấp cao ở Trung tâm An ninh Mỹ mới, có trụ sở ở Washington, nói: “Dù nội dung cụ thể như thế nào đi nữa, trọng tâm rõ ràng để thúc đẩy sắc lệnh này là Trung Quốc”.

Cùng ngày, Bộ Thương mại Mỹ cho biết sẽ liệt Huawei vào một danh sách đen, bao gồm các công ty bị nghi ngờ tham gia các hoạt động đe dọa an ninh quốc gia Mỹ. Động thái này sẽ hạn chế các công ty Mỹ bán hoặc chuyển giao công nghệ cho Huawei bằng cách đòi hỏi họ phải xin phép Bộ Thương mại Mỹ. Giấy phép có thể bị từ chối nếu Bộ Thương mại Mỹ thấy rằng các hoạt động bán và chuyển giao công nghệ đó gây tổn hại cho an ninh Mỹ. Đây có thể là một đòn chí mạng đối với Huawei, vốn đang phụ thuộc nguồn cung chip từ các các công ty công nghệ Mỹ.

Sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump sẽ dọn đường cho quyết định cấm nhập khẩu thiết bị và dịch vụ của Huawei. Ảnh: Zerohedge.com

Khi được hỏi về sắc lệnh trên, David Wang, một lãnh đạo của Huawei, chỉ trích đây là biện pháp lệch lạc. Ông nói: “Trên thế giới, có những chính phủ và chuyên gia lẫn lộn vấn đề công nghệ với vấn đề chính trị và lý tưởng. Chúng tôi nghĩ rằng cách tiếp cận dựa trên lý tưởng này không có lợi cho việc đạt được an ninh mạng và động thái gán nhãn rằng một công ty hay một đất nước là mối đe dọa an ninh không phải là cách tốt để tiến lên phía trước”.

Sắc lệnh trên bị trì hoãn nhiều lần do vấp phải sự phản đối của các nhà mạng ở các vùng nông thôn Mỹ, vốn xây dựng mạng lưới dựa trên thiết bị giá rẻ của Trung Quốc. Họ đã lặng lẽ phản đối kế hoạch ban bố sắc lệnh này trong nhiều tháng qua.

Chính phủ Mỹ và các nhà phân tích ước tính thiết bị của Trung Quốc chỉ chiếm chưa đến 1% mạng lưới viễn thông Mỹ sau khi Quốc hội Mỹ trên thực tế đã cấm các nhà cung cấp dịch vụ Internet và điện thoại sử dụng thiết bị viễn thông Trung Quốc vào năm 2012.

Thượng nghị sĩ Tom Cotton cho rằng các hãng thiết bị viễn thông như Huawei thực tế đang phục vụ như công cụ thu thập thông tin tình báo của chính phủ Trung Quốc và chính phủ Mỹ đã hành động đúng khi cấm sản phẩm của họ.

Thượng nghị sĩ Angus King nói ông hy vọng sắc lệnh sẽ thuyết phục các đồng minh của Mỹ về “mối đe dọa nghiêm trọng” từ nguy cơ phá hoại và gián điệp của Trung Quốc.

Song tác động thực tế của sắc lệnh đối với Huawei và ZTE tại thị trường Mỹ sẽ không lớn vì các công ty này chỉ có sự hiện diện nhỏ ở Mỹ dù đang phát triển rầm rộ trên toàn cầu trong thập kỷ qua.

Tác động đối với các nhà mạng ở vùng nông thôn Mỹ cũng sẽ ở mức hạn chế nếu chính phủ Mỹ không yêu cầu họ tháo gỡ và thay thế các thiết bị hiện tại.

Một số nhà phân tích nói rằng phạm vi tác động của sắc lệnh vẫn chưa rõ vì nó yêu cầu trong vòng 40 ngày tới, Bộ trưởng Thương mại Mỹ và Giám đốc tình báo quốc gia tiến hành báo cáo thẩm định ban đầu về các mối đe dọa an ninh của các công ty nước ngoài. Song họ cho rằng động thái này sẽ gia tăng sức ép đối với Trung Quốc trong cuộc đàm phán thương mại hiện nay với Mỹ.

Năm ngoái, Huawei ghi nhận 200 triệu đô la Mỹ doanh thu từ thị trường Mỹ. Con số này chỉ là một phần nhỏ của tổng doanh thu 107 tỉ đô la của Huawei trên toàn cầu trong năm 2018.

Trong số hơn 180.000 nhân viên của Huawei trên thế giới, chỉ có 1.200 người tại Mỹ, chủ yếu tham gia các hoạt động nghiên cứu và phát triển, quản lý mối quan hệ khách hàng và xử lý công việc thu mua lượng linh kiện khổng lồ do các công ty Mỹ sản xuất.

Dù mảng kinh doanh smartphone của Huawei đang bùng nổ, đưa Huawei trở thành nhà sản xuất smartphone lớn thứ hai thế giới, chỉ đứng sau Samsung, Huawei vẫn chưa ký được bất cứ thỏa thuận nào với đối tác nhà mạng lớn ở Mỹ để phân phối smartphone. Huawei chỉ bán cho người tiêu dùng Mỹ một lượng nhỏ smartphone chưa mở khóa, laptop, các thiết bị đeo thông qua các kênh bán hàng trực tuyến như Amazon.com.

ZTE từng là một đối thủ lớn trên thị trường smartphone tại Mỹ với mức thị phần 15% vào năm 2017, theo công ty nghiên cứu thị trường Canalys. Song lệnh cấm các công ty Mỹ bán linh kiện cho ZTE vào tháng 4 năm ngoái đã khiến thị phần smartphone của hãng này ở Mỹ gần như biến mất, rơi về mức khoảng 2% vào năm ngoái.

Theo Wall Street Journal, New York Times

Chánh Tài

Nguồn Saigon Times: https://www.thesaigontimes.vn/288855/tong-thong-donald-trump-ky-sac-lenh-don-duong-cam-huawei-va-zte.html