Tổng thống Trump chính thức bị luận tội
Tổng thống Donald Trump đã đi vào lịch sử nước Mỹ, nhưng ở một góc cạnh thật u ám, khi trở thành ông chủ Nhà Trắng thứ 3 trong lịch sử nước này chính thức bị luận tội. Trước đó, chỉ có hai tổng thống - Andrew Johnson và Bill Clinton - bị luận tội chính thức - và sau đó đều thoát tội. Trong khi đó, Tổng thống Richard Nixon từ chức trước khi bị luận tội trong vụ Watergate.
Tổng thống Donald Trump đã đi vào lịch sử nước Mỹ, nhưng ở một góc cạnh thật u ám, khi trở thành ông chủ Nhà Trắng thứ 3 trong lịch sử nước này chính thức bị luận tội. Trước đó, chỉ có hai tổng thống - Andrew Johnson và Bill Clinton - bị luận tội chính thức - và sau đó đều thoát tội. Trong khi đó, Tổng thống Richard Nixon từ chức trước khi bị luận tội trong vụ Watergate.
Ngày 18-12 (sáng 19-12, giờ Việt Nam), sau những phiên tranh luận kéo dài hơn 10 giờ đồng hồ, 216 nghị sĩ Hạ viện của đảng Dân chủ Mỹ đã bỏ phiếu thông qua điều khoản luận tội Tổng thống Trump về cáo buộc lạm quyền, cản trở Quốc hội, mở đường cho phiên tòa xét xử ông Trump tại Thượng viện trong thời gian tới và cả khả năng “lật đổ” ông khỏi chiếc ghế quyền lực này sau 3 năm đầy biến động.
Tổng thống Trump có cuộc vận động tranh cử ở Battle Creek, Michigan khi cuộc bỏ phiếu luận tội diễn ra tại Hạ viện. Ảnh: AP
“Ngày đen tối trong lịch sử nước Mỹ”
Khi cuộc bỏ phiếu diễn ra, Tổng thống Trump đang có bài phát biểu tại một cuộc vận động tranh cử ở Battle Creek, bang Michigan. “Trong khi chúng ta đang tạo thêm việc làm và chiến đấu cho Michigan, phe cực đoan còn lại trong Quốc hội bị ăn mòn bởi lòng đố kỵ và thù hận, quý vị thấy điều gì đang diễn ra”, ông Trump nói trước những người ủng hộ ở Michigan, về cuộc bỏ phiếu luận tội ở Hạ viện. Tổng thống Trump kêu gọi những người ủng hộ “bỏ phiếu loại Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi ra khỏi văn phòng”.
Tại thủ đô Washington, quy trình luận tội bắt đầu với việc thành viên đảng Cộng hòa kêu gọi bỏ phiếu về các vấn đề thủ tục để việc luận tội thất bại. Sau đó là cuộc bỏ phiếu về các quy định được đặt ra để luận tội, châm ngòi cho hơn 10 giờ tranh luận gay gắt giữa các đảng phái về hai điều khoản luận tội Tổng thống Trump. Vào lúc 20 giờ 30 giờ địa phương (8 giờ 30 ngày 19-12, giờ Việt Nam), Hạ viện đã kêu gọi bỏ phiếu 2 điều khoản: lạm dụng quyền lực do ông Trump gây sức ép buộc Ukraine thông báo điều tra đối thủ chính trị đảng Dân chủ Joe Biden; và thứ hai là cản trở Quốc hội vì tổng thống được cho là đã không chịu hợp tác với cuộc điều tra luận tội, giữ các tài liệu bằng chứng, và ngăn cản các trợ lý quan trọng ra làm chứng. Và với số phiếu ở thế kiểm soát của phe Dân chủ ở Hạ viện, Tổng thống Trump đã chính thức bị luận tội (với 230 phiếu thuận và 197 phiếu chống ở cáo buộc thứ nhất và 229 phiếu thuận và 198 phiếu chống ở cáo buộc thứ hai).
Phát biểu ngay sau đó, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cho rằng, “đây là một ngày tuyệt vời với Hiến pháp” nhưng “là một ngày buồn đối với nước Mỹ”. Đáp trả, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence mạnh mẽ chỉ trích tiến trình luận tội tại Hạ viện và gọi đó là “một điều hổ thẹn”. Ông Pence nêu rõ: “Những gì diễn ra tại Washington tối nay là một điều hổ thẹn” và nhấn mạnh đảng Dân chủ đang tìm cách luận tội Tổng thống Trump bởi họ biết họ không thể đánh bại ông Trump trong cuộc bầu cử tháng 11-2020. Nhiều nghị sĩ đảng Cộng hòa nói “đây là ngày đen tối trong lịch sử nước Mỹ”. “Các cử tri sẽ không bao giờ quên rằng đảng Dân chủ có mưu đồ luận tội tổng thống, bởi vì họ không thích ông ấy, và họ không thích chúng tôi”, thành viên đảng Cộng hòa Matt Gaetz tuyên bố.
Chờ “trận chiến” ở Thượng viện
Phát ngôn viên Nhà Trắng Stephanie Grisham tuyên bố, cuộc bỏ phiếu của Hạ viện là trong những tập phim chính trị đáng xấu hổ nhất trong lịch sử của Quốc gia chúng ta”, và khẳng định, ông Trump “đã chuẩn bị cho các bước tiếp theo và tự tin sẽ được miễn tội hoàn toàn”.
Rõ ràng, sau “trận chiến” tại Hạ viện, Tổng thống Trump tiếp tục đối mặt với phiên tòa luận tội tại Thượng viện, nơi đảng Cộng hòa của ông chiếm đa số vững chắc và dự kiến sẽ miễn tội cho ông. Mặc dù khả năng cao ông Trump sẽ không bị kết án tại Thượng viện, đảng Dân chủ cho rằng, những bằng chứng áp đảo đã buộc Hạ viện “không có lựa chọn nào khác” ngoài việc buộc tội vị lãnh đạo 73 tuổi này. “Thật là bi thảm khi những hành động liều lĩnh của tổng thống khiến cho việc luận tội là cần thiết. Ông ấy đã không cho chúng tôi lựa chọn nào khác”, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói. “Có một vấn đề thực tế rằng, tổng thống là một mối đe dọa liên tục đối với an ninh quốc gia của chúng ta và tính toàn vẹn của các cuộc bầu cử”.
Nhưng bất chấp lời khai từ 17 quan chức mà ông Trump đã tận dụng để đạt được lợi ích chính trị, tổng thống tuyên bố vô tội trong suốt cuộc điều tra luận tội - tố cáo đó là một “cuộc đảo chính” và “tấn công nước Mỹ”. Và lãnh đạo phe đa số của đảng Cộng hòa Mitch McConnell đã nói rằng, ông sẽ phối hợp với nhóm của Tổng thống Trump để miễn tội cho nhà lãnh đạo này trong phiên tòa tại Thượng viện. Điều đó có thể dẫn đến một phiên tòa kéo dài 2 tuần và việc miễn tội cho tổng thống có thể sẽ biến cuộc chiến luận tội lần này thành một chiến thắng chính trị quan trọng của phe Cộng hòa trước thềm cuộc bầu cử tháng 11-2020.
