Tổng thống Ukraine nhận 'bàn thua quyền lực' với thỏa thuận Minsk

Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky ngày 3/6 cho biết ông đã có những "đề xuất cụ thể và giải pháp mới" để giải quyết cuộc xung đột ở khu vực Donbass với Cộng hòa tự xưng Lugansk và Donetsk.

Tổng thống Ukraine khẳng định trong cuộc họp báo, các giải pháp mới này được xây dựng trên tiêu chí hòa bình, thiện chí, nhưng đảm bảo nguyên tắc không dùng lãnh thổ và chủ quyền của Ukraine để trao đổi.

Tuy nhiên, Tổng thống Vladimir Zelensky vẫn phải bổ nhiệm ông Leonid Kuchma làm đại sứ cho chính quyền Kiev tại cuộc hội đàm ở Minsk. Ông Kuchma đã giữ vị trí đại sứ này từ thời kỳ chính quyền của Tổng thống Petro Poroshenko.

Hè năm nay, Kuchma sẽ tròn 81 tuổi và vẫn thẳng thừng tuyên bố sẽ đảm nhiệm vị trí này tới độ tuổi giới hạn. Giới quan sát cho rằng việc Kuchma tiếp tục giữ vị trí đại sứ cho đoàn đàm phán Kiev ở Thỏa thuận Minsk là một "thất bại chiến lược" của Tổng thống Zelensky.

Leonid Kuchma, 81 tuổi, từng là cựu Tổng thống của Ukraine, tiếp tục là đại sứ đàm phán ở Minsk

Vitar Kolarov, chuyên gia cao cấp của Viện quan hệ quốc tế Kiev nhận định, nhân vật Leonid Kuchma là đại diện của chính quyền cũ, mang theo đầy đủ những quan điểm chính trị cứng rắn, bảo thủ về vấn đề Donbass.

"Thỏa thuận Minsk thực tế đã bế tắc từ lâu và gần như không có giá trị. Các biện pháp ngừng bắn bị gạt sang một bên và súng vẫn nổ, sinh mạng người Ukraine vẫn nằm xuống mỗi ngày ở Donbass. Nhưng cần thấy rằng chính quyền của Poroshenko không quan tâm đến điều đó, họ luôn mang thỏa thuận này ra để gây sức ép với Nga và tạo hình ảnh tốt với phương Tây" - ông Kolarov nhận định.

"Với một gương mặt cũ, những mâu thuẫn không thể giải quyết, khó có thể khiến nhóm bộ tứ Normandia tìm kiếm được điều gì mới mẻ. Thật kỳ lạ khi Tổng thống cấp tiến Zelensky không thể mang về một gương mặt đại diện mới cho các giải pháp mới của mình" - chuyên gia Vitar Kolarov đánh giá.

Điều này một lần nữa dấy lên thông tin về việc dù chiến thắng thuyết phục trong cuộc bầu cử Tổng thống vừa qua, nhưng thực tế ông Zelensky vẫn chưa thể thâu tóm được quyền lực chính phủ về tay mình.

Bằng chứng cho thấy hồi 21/5, sau khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống, ông Zelensky đã tuyên bố giải tán Quốc hội, yêu cầu bãi miễn 3 vị trí gồm Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Quốc phòng và Giám đốc An ninh.

Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, không mục tiêu chính trị nào của ông Zelensky được thực hiện. Quốc hội vẫn đang duy trì hoạt động và điều này cho thấy tối thiểu đến cuối tháng 10/2019, Quốc hội mới giải tán và tiến hành Tổng tuyển cử lại, đồng nghĩa với việc đến tháng 12/2019, ông Zelensky mới tổ chức được nội các mới.

Việc duy trì Quốc hội là điều rất bất lợi cho Tân Tổng thống. Bởi dù chiến thắng thuyết phục nhưng Đảng Người phục vụ nhân dân của ông mới thành lập và không có ghế Nghị sĩ. Vì thế, các quyết sách của Tổng thống này sẽ chịu tác động nặng nề bởi các Nghị sĩ có quyền lợi trong liên minh cầm quyền trước đây của ông Poroshenko.

Điều này cũng tác động lớn đến chính sách đối ngoại của ông Zelensky, đặc biệt liên quan tới Thỏa thuận Minsk. Cần nhớ rằng hồi giữa tháng 5/2019, khi Hội đồng Châu Âu tuyên bố khôi phục quyền bỏ phiếu của Nga, Ngoại trưởng Ukraine, ông Klimkin đã đe dọa sẽ hủy bỏ thỏa thuận Minsk vì những bước đi thân thiện với Nga của châu Âu.

Bản thân ông Zelensky đã ý thức được việc "tuần trăng mật" với phương Tây đã kết thúc, tuy nhiên ông chưa thể chiến thắng được Quốc hội để biến các chính sách của mình đi vào thực tế. Trong cuộc chiến quyền lực này, Zelensky tiếp tục nhận thêm một bàn thua?

Đỗ Tú