Trăm năm độc đáo

DoanhNhanOnline – Ra đời bởi niềm đam mê thể thao của người chủ, những thăng trầm trong hành trình 100 năm lịch sử tồn tại của hãng ô tô đua Maserati của Ý quả là rất đáng “nhớ để đời”.

Trong thế giới thương hiệu vốn không hiếm thương hiệu có tuổi đời từ 100 năm trở lên, nhưng có lẽ chỉ có thương hiệu ôtô Maserati đi lên khó khăn đến thế, đổi chủ sở hữu nhiều lần đến thế và cũng thường xuyên ngấp nghé bờ vực bị diệt vong đến vậy. Chính những thăng trầm ấy lại làm nên sự độc đáo của thương hiệu này.

Ra đời trong cơn sốt đua ôtô

Nước Ý đã sản sinh ra nhiều thương hiệu ôtô và không ít trong số đó ra đời không phải vì mục đích kinh doanh mà bởi niềm đam mê thể thao. Maserati là một. Nó cũng chẳng phải là một thương hiệu ôtô đắt đỏ, nhưng lại rất danh giá. Thương hiệu này là kết quả của sự pha trộn giữa đam mê ôtô, độc chiêu phát minh sáng chế, trình độ chế tạo máy, truyền thống gia đình doanh nhân, biến động lịch sử chính trị và kinh tế đất nước, quyết chí đến mức mù quáng và ngạo mạn đến mức điên rồ của những người liên quan. Chính vì thế mà trong thương hiệu này hiện hữu cả cái thiên tài lẫn ngớ ngẩn, tính chuyên nghiệp cao độ lẫn tính nghiệp dư đến mức kinh ngạc. Những nét độc đáo ấy lý giải vì sao Maserati nhiều lần tưởng chắc bị diệt vong mà rồi vẫn tồn tại, luôn phải men theo bờ vực để đi mà rồi cuối cùng vẫn sáng giá.

Nếu không có cơn sốt đua ôtô trong những thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 20 thì chắc chắn đã không thể có thương hiệu này. Đấy là thời thơ ấu của ngành công nghiệp chế tạo ôtô thế giới. Con người bỗng nhiên phát hiện ra khát vọng chinh phục kỹ thuật và tốc độ. Đua ôtô được coi là thú vui đẳng cấp trước khi được công nhận là một môn thể thao. Maserati ra đời trong bối cảnh ấy. Ngày 1/12/1914, ba anh em nhà Maserati là Alfieri, Ettore và Ernesto Maserati thành lập công ty Societa Anomina Officine Alfieri Maserati. Ngày này được chính thức coi là ngày ra đời của Maserati. Nhưng thật ra, thương hiệu này có nguồn gốc từ trước đấy. Hồi đầu thế kỷ 20, người anh cả của dòng họ này là Carlo Maserati đã thành lập xưởng chế tạo và lắp ráp ôtô. Carlo Maserati có năng khiếu bẩm sinh về cơ khí và chế tạo máy, lại đồng thời còn là tay đua ôtô cuồng tín. Anh ta được coi là một trong những người hùng của môn đua ôtô ở thời kỳ đầu, nhưng chẳng may qua đời vì bệnh tật năm 1910. Ba người em kế thừa và tiếp tục sự nghiệp của người anh. Logo của thương hiệu được một người em khác thiết kế, dù anh này chẳng hề thiết tha và máu thịt chút nào với ôtô và đua ôtô. Sẽ không quá lời chút nào khi nói rằng, gần như cả dòng tộc này bị cuốn hút và nhấn chìm trong cơn sốt đua xe ôtô của thời đại.

Maserati cho ra đời những chiếc xe ôtô đua đầu tiên. Họ quảng cáo và tiếp thị cho thương hiệu mới bằng chiêu thức đơn giản nhất mà cũng độc đáo nhất. Không phải ai khác ngoài đích thân Alfieri Maserati dùng xe ôtô Maserati tham gia những cuộc đua xe ở trong nước và trên thế giới. Những thành tích thi đấu đạt được có tác dụng hơn hẳn mọi hình thức quảng cáo khác. Khách hàng tự tìm đến với Maserati. Những tay đua nổi tiếng thế giới thời ấy xếp hàng chờ được cung cấp xe ôtô Maserati, kể cả huyền thoại đường đua Tazio Nuvolari hồi đầu thập kỷ 30. Cú sốc đầu tiên đến với Maserati là cái chết của Alfieri Maserati năm 1932. Ông vừa là bộ não vừa là động cơ của toàn bộ bộ máy Maserati. Khi đó, cuộc cạnh tranh sống mái với Ferrari diễn biến hoàn toàn bất lợi cho Maserati. Ferrari thừa tiền trong khi Maserati khánh kiệt về tài chính. Suốt hơn bảy thập kỷ tiếp theo đó, sự tồn tại của thương hiệu này luôn bị đe dọa.

May hơn khôn

Cuối thập kỷ 30, Ferrari bỏ lỡ cơ hội xóa sổ thương hiệu Maserati. Maserati buộc phải tìm chỗ trú thân ở nhà công nghiệp Adolfo Orsi. Orsi chỉ cần cái danh của Maserati chứ không muốn tiếp tục kinh doanh ôtô đua. Vì thế ông ta ràng buộc mấy anh em nhà Maserati vào mình để họ không thể làm việc cho ai khác trong 10 năm. Chiến tranh Thế giới thứ hai đã đẩy cuộc ganh đua giữa Ferrari và Maserati xuống hạng thứ yếu. Maserati chế tạo ra một số sản phẩm phục vụ cho bộ máy chiến tranh của chính quyền phát xít Ý. Năm 1947, Orsi cũng cạn tiền và anh em nhà Maserati cũng hết thời hạn bị ràng buộc vào Orsi. Họ ra đi tìm cách kinh doanh riêng, nhưng thương hiệu vẫn thuộc về Orsi.

Orsi quyết định chơi canh bạc cuối cùng của cuộc đời mình. Để kiếm được vốn đầu tư, Orsi dồn mọi khả năng tài chính còn lại chế tạo loại xe thể thao cho những người có mức thu nhập trên trung bình. Năm 1957, Orsi giành được thắng lợi trong cuộc đua không cân sức với Ferrari, nhưng lại kiệt quệ về tài chính. Orsi buộc phải bán đi phần lớn cổ phần của mình ở Maserati và chỉ giữ lại đúng một loại xe mà cho tới năm 1954 mới tiêu thụ được cả thảy có 136 chiếc. Thật đúng là may hơn khôn, chính từ loại xe này mà Orsi làm ra được loại xe mới phù hợp với khẩu vị của giới siêu sao trong làng giải trí Mỹ. Rồi Orsi câu được con cá sộp nhất là Shah Reza Pahlavi của Iran. Năm 1963, sau một vài thất bại, Maserati lại làm ra được loại xe khiến các đối thủ cạnh tranh phải trố mắt. Sang trọng và đầy tiện ích, chất lượng và công năng cho giới thượng lưu.

Cuối thập kỷ 60, Maserati trở nên rất danh giá, nhưng vẫn chưa vượt qua căn bệnh kinh niên là thiếu tiền. Năm 1968, Orsi buộc phải liên doanh với Citroen của Pháp. Cuộc “hôn nhân” này thất bại ngay từ ngày đầu và khi khủng hoảng dầu lửa bùng nổ thì cũng là lúc cả Citroen lẫn Maserati bị phá sản. Citroen chạy trốn về Peugeot còn Maserati qua mấy chặng rồi vòng về tay đua người Argentina Alejandro De Tomaso. Đó là năm 1975. Năm 1982, Maserati tái xuất hiện trên thị trường và kỳ vọng khôi phục thời oanh liệt. Năm 1984, De Tomaso hợp tác với Chrysler để đưa Maserati vào thị trường Mỹ nhưng không thành công. Năm 1989, Chrysler bán lại cổ phần Maserati cho De Tomaso. Năm 1993, De Tomaso bán Maserati cho Fiat và từ 1997 Maserati thuộc quyền kiểm soát của Ferrari – khi đó đã thuộc về Fiat. Năm 2007, Maserati được tung trở lại thị trường và trụ vững từ đó đến nay. Những điều độc đáo, đặc thù của thương hiệu này đã cứu sống nó trong suốt một thế kỷ qua như thế đó!

Tác giả: Ngư Phủ

admin

Admin Creativa