Tranh cãi mức phóng xạ tại Nga sau thử nghiệm tên lửa

Thông tấn TASS ngày 13/8 đưa tin, Cơ quan thời tiết nhà nước của Nga (Rosgidromet) cho biết, mức độ phóng xạ đã tăng từ 4- 16 lần vào ngày 8/8 sau vụ nổ do thử nghiệm động cơ tên lửa ở một nền tảng đặt trên biển.

Nga nghi ngờ về mức độ phóng xạ sau thử nghiệm thiết bị bí ẩn thất bại.

Trong khi đó, mức đo phóng xạ tại Thành phố Severodvinsk, cách điểm thử nghiệm Nyonoksa 47km về phía đông, được cho là đã tăng tới 16 lần.

Thông báo trước đó từ chính quyền thành phố Severodvinsk ngày 8/8 lại cho thấy, mức phóng xạ có tăng lên 0,11 microsievert một giờ trong khi mức đo trước đó là 0,6 microsievert một giờ.

Báo cáo cho biết mức độ này đã tăng trong khoảng nửa giờ và mức đo trung bình hàng ngày không bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Báo cáo này được gỡ xuống vào ngày thứ 9/8.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết bức xạ nền vẫn bình thường sau vụ việc.

Tập đoàn Rosatom cũng khẳng định, sự gia tăng bức xạ nền trong khu vực thử nghiệm đã tăng lên nhưng sớm trở lại bình thường. Rosatom khẳng định ngay cả nước láng giềng Phần Lan cũng không ghi nhận sự sai lệch trong việc đo mức độ phóng xạ từ sự cố thử nghiệm nói trên, cho thấy không có gì mâu thuẫn hay bất nhất trong các báo cáo về mức độ phóng xạ ở địa phương.

Trong khi đó, tổ chức môi trường Greenpeace khẳng định, mức độ phóng xạ đã tăng tới 20 lần.

Theo các diễn biến mới nhất từ truyền thông Nga quanh vụ việc, vụ thử nghiệm chắc chắn có liên quan đến một loại thiết bị hạt nhân mới.

Viện nghiên cứu Vật lý thí nghiệm toàn Nga (RFNC-VNIIEF), nơi 5 chuyên gia Nga đã hy sinh từng làm việc, là một viện nghiên cứu về các nguồn năng lượng hạt nhân.

Ông Vyacheslav Soloviev, Giám đốc khoa học của viện cho biết, vụ thử nghiệm thất bại liên quan đến một lò phản ứng nhỏ

"Viện đang nghiên cứu các nguồn năng lượng quy mô nhỏ sử dụng vật liệu phóng xạ, bao gồm vật liệu phân hạch và đồng vị phóng xạ. Nghiên cứu này được thực hiện cho Bộ Quốc phòng và cho mục đích dân sự" - ông cho biết.

Trong khi đó, phát biểu tại buổi lễ tưởng niệm những nhà khoa học đã thiệt mạng, Giám đốc Viện nghiên cứu Valentin Kostyukov bày tỏ niềm thương tiếc: “Họ là những anh hùng dân tộc và là tinh hoa của Trung tâm hạt nhân Liên bang Nga”.

Đoạn phim về lễ tưởng niệm được đăng trên một trang web chính thức ở Thành phố Sarov, thành phố được thiết lập an ninh ở mức cao để nghiên cứu hạt nhân ở phía đông Moscow.

Vụ nổ xảy ra vào ngày 8/8 trong một cuộc thử nghiệm tên lửa sử dụng nguồn năng lượng đồng vị tại một khu thử nghiệm gần TP Severodvinsk. Đây là nơi đặt căn cứ chính của Hạm đội Phương Bắc của Nga.

Bộ Quốc phòng ban đầu cho biết hai người đã thiệt mạng trong vụ tai nạn và cho biết vụ nổ liên quan tới quá trình thử nghiệm hệ thống đẩy nhiên liệu lỏng của tên lửa. Bộ không đề cập yếu tố hạt nhân trong vụ nổ này.

Các chuyên gia Mỹ nghi ngờ rằng sự cố trên xảy ra trong quá trình thử nghiệm SSC-X-9 Skyfall, được biết đến ở Nga với tên Burevestnik - một tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân mà Tổng thống Vladimir Putin công bố năm 2018.

Nga từng tiến hành 4 vụ phóng thử Burevestnik từ tháng 2 đến tháng 11/2018 nhưng đều thất bại khi tên lửa đâm xuống đất sau khi bay một đoạn ngắn.

Huy Vũ