Tranh cãi quanh cơ hội tình thế Nga tìm mọi cách 'đo ni đóng giày' cho khí đốt Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin (ảnh: getty)

Bộ trưởng năng lượng Nga Aleksander Novak cho hay, Nga đang đem tới cho Ukraine cơ hội gia hạn thỏa thuận chuyển tiếp khí đốt hiện tại tới cuối năm 2021.

"Chúng tôi sẽ đợi các phiên tư vấn ba bên [với EU và Ukraine] bắt đầu một khi chính phủ mới được thành lập… Chúng tôi nghiêng về việc để Ukraine mua khí đốt trực tiếp. Chúng tôi đưa ra cơ hội để mở rộng hợp đồng hiện tại thêm một năm theo những điều khoản đã có", ông Novak nói với báo giới Nga hôm 26/7.

Theo Reuters, mục tiêu của Nga là đạt được một thỏa thuận chỉ kéo dài tới khi dự án Nord Stream 2 và TurkStream – hai đường ống do Nga xây dựng được hoàn thành.

"Ukraine đang tìm kiếm một thỏa thuận dài hơi, 10 năm. Điều đó không có lợi cho chúng tôi. Một thỏa thuận một năm là hợp lý để chúng tôi có thể xây dựng sức mạnh và đưa tất cả các đường ống vào hoạt động", một nguồn tin Nga nói với Reuters.

Các cuộc đàm phán trước đó giữa Moscow và Kiev đã bị sụp đổ do nhiều vấn đề, bao gồm cả tranh chấp pháp lý giữa tập đoàn khí đốt Nga Gazprom và tập đoàn khí đốt Ukraine Naftogaz, lời đe dọa trừng phạt từ Mỹ liên quan tới Nord Stream 2 cũng như việc Nga khăng khăng chỉ tiếp tục thương lượng sau khi Ukraine thành lập chính phủ mới…

Trong những nỗ lực hòa giải, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu phụ trách Năng lượng Maroš Šefčovič đã kêu gọi tổ chức các cuộc đàm phán ba bên vào tháng Chín. Ông cũng đề xuất Nga và Ukraine nên thống nhất một hợp đồng 10 năm, trong đó đảm bảo khối lượng chuyển tiếp khí đốt mỗi năm ít nhất là gần 60 tỷ mét khối.

Yuriy Vitrenko, một giám đốc điều hành tại Naftogaz cho hay, Ukraine đang dựa vào đề xuất của EU.

"Rõ ràng Nga muốn rời đi và ngừng chuyển tiếp khí đốt ở Ukraine", một nguồn tin Ukraine chia sẻ với Reuter. Một nguồn khác nhận định, việc gia hạn hiệp định hiện tại có thể là lựa chọn tốt nhất để Kiev có thêm nhiều thời gian để cải tổ hệ thống khí đốt của mình.

Tuần trước, truyền thông Ukraine đưa tin, nước này đang thảo luận với Hy Lạp về khả năng cung cấp khí đốt từ một trạm khí đốt tự nhiên hóa lỏng gần với thủ đô Athens. "Chúng tôi đang bàn bạc để đảm bảo khí đốt tới Ukraien từ phía nam thông qua đường ống khí đốt Xuyên Balkan có thể sẵn sàng vào tháng Một", giám đốc tập đoàn Ukrtransgaz Sergiy Makogon nói.

Nord Stream 2 và TurkStream dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm nay. Tuy nhiên, TurkStream đang đối mặt với một số trì hoãn liên quan tới giấy phép từ Đan Mạch và sự thay đổi trong quy định của EU. Hai đường ống này dự kiến có khả năng chuyển tiếp ít nhất 70 tỷ mét khối mỗi năm.

Phương Đỗ