Triển khai thu bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người lao động nước ngoài
Từ ngày 1-12-2018, người lao động (NLÐ) là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam khi có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp và có hợp đồng lao động (HÐLÐ) không xác định thời hạn, HÐLÐ xác định thời hạn từ đủ một năm trở lên, thì bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH). Cơ quan BHXH thành phố Hồ Chí Minh đang rà soát, phối hợp các doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn thành phố để thực hiện quy định này…
Theo thống kê của cơ quan BHXH thành phố Hồ Chí Minh, toàn thành phố hiện có hơn 15.000 NLÐ nước ngoài đang làm việc tại 5.744 DN có vốn đầu tư nước ngoài thuộc diện phải đóng BHXH bắt buộc theo quy định của Luật BHXH năm 2014. Thành phố hiện là địa phương có NLÐ nước ngoài nhiều nhất cả nước phải đóng BHXH bắt buộc.
Giám đốc BHXH thành phố Hồ Chí Minh, Phan Văn Mến cho biết, theo quy định của Luật BHXH năm 2014, NLÐ là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp và có HÐLÐ không xác định thời hạn hoặc xác định thời hạn từ đủ một năm trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Trường hợp NLÐ di chuyển trong nội bộ DN theo quy định tại khoản 1 Ðiều 3 của Nghị định số 11/2016/NÐ-CP ngày 3-2-2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam và NLÐ đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 1 Ðiều 187 của Bộ luật Lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Lao động nước ngoài tham gia BHXH bắt buộc sẽ được hưởng đầy đủ năm chế độ như lao động trong nước, gồm: ốm đau; thai sản; bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; hưu trí và tử tuất. Về mức đóng phí, từ 1-12-2018, người sử dụng lao động người nước ngoài hằng tháng đóng BHXH trên quỹ tiền lương, gồm: 3% vào quỹ ốm đau thai sản; 0,5% vào quỹ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp. Bắt đầu từ 1-1-2020, người sử dụng lao động hằng tháng sẽ đóng thêm 14% và NLÐ đóng 8% vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Việc tham gia BHXH là cơ sở để cơ quan BHXH giải quyết các chế độ cho NLÐ nước ngoài. Bắt đầu từ 1-1-2020, ngoài các chế độ BHXH nêu trên, NLÐ và thân nhân của họ còn được hưởng thêm các chế độ hưu trí, tử tuất, BHXH một lần. Ngoài ra, việc chuyển đổi chế độ BHXH đối với người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng không còn cư trú ở Việt Nam cũng sẽ được thực hiện theo quy định tại Nghị định 143/2018/NÐ-CP ngày 15-10-2018 của Chính phủ Quy định chi tiết Luật BHXH và Luật An toàn, vệ sinh lao động về BHXH bắt buộc đối với NLÐ là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam…
Thành phố Hồ Chí Minh hiện có khá đông NLÐ nước ngoài sinh sống và làm việc trong nhiều lĩnh vực, nhiều nhất là tại các cơ sở y tế, hệ thống các trường quốc tế, trường đại học, trung tâm ngoại ngữ… Nhiều người đã gắn bó với công việc hàng chục năm nay nhưng vẫn làm việc theo dạng tự do, không có bất cứ chế độ, quyền lợi gì về BHXH, BHYT.
Giám đốc nhân sự một công ty liên doanh có trụ sở tại tòa nhà Etown, quận Tân Bình cho biết, công ty hiện có một số NLÐ di chuyển từ Nhật Bản sang Việt Nam làm việc, không biết những NLÐ này có phải đóng BHXH bắt buộc hay không? Nội dung này cũng được nhiều DN có vốn đầu tư nước ngoài, các công ty có thuê NLÐ nước ngoài làm việc, thắc mắc. Trưởng Phòng Quản lý thu, BHXH thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Quốc Thanh giải thích: NLÐ di chuyển trong nội bộ DN theo quy định tại khoản 1, Ðiều 3 Nghị định số 11/2016/NÐ-CP ngày 3-2-2016 của Chính phủ không thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc, gồm: NLÐ di chuyển trong nội bộ DN là nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia và lao động kỹ thuật của một DN nước ngoài đã thành lập hiện diện thương mại trên lãnh thổ Việt Nam, di chuyển tạm thời trong nội bộ DN sang hiện diện thương mại trên lãnh thổ Việt Nam và đã được DN nước ngoài tuyển dụng trước đó ít nhất 12 tháng. Trên cơ sở đó, người sử dụng lao động nước ngoài làm việc có trách nhiệm lập hồ sơ đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận đối với người nước ngoài di chuyển trong nội bộ DN không thuộc diện đóng BHXH bắt buộc.
Cơ quan BHXH thành phố Hồ Chí Minh đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến DN và NLÐ nước ngoài biết quy định tham gia BHXH bắt buộc cũng như phối hợp với từng DN, đơn vị rà soát danh sách NLÐ di chuyển trong nội bộ DN để thoái thu BHXH theo quy định…
