Trò chơi vĩ đại của Trung Quốc ở Syria và Trung Đông

Trung Quốc sẽ giúp đỡ tái thiết Syria?

Trong thời gian qua, Syria đang kêu gọi các nỗ lực của Trung Quốc nhằm đảm bảo an ninh và cải thiện môi trường kinh tế ở Trung Đông, ngược lại, Bắc Kinh cũng đang chìa bàn tay giúp đỡ Syria bị tàn phá do chiến tranh trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc-Ả Rập (CASCF).

Bàn về sự hiện diện của Trung Quốc ở Trung Đông, nhà phân tích và chuyên gia kinh tế Syria tại Bắc Kinh là ông Munir Gneim đã đưa ra lời giải thích tại sao Bắc Kinh luôn quan tâm rất nhiều đến các vấn đề Syria.

Các nhà phân tích chỉ ra rằng, Trung Quốc luôn luôn nhấn mạnh đặc biệt đến Syria do vị trí địa-chính trị quan trọng của đất nước này trong khu vực. Về mặt quan điểm chính trị, Bắc Kinh cũng như Moscow đều coi chính phủ Syria hợp pháp là một đối tác đáng tin cậy và lâu dài, nên họ sẽ xây dựng các mối quan hệ kinh tế chiến lược với Syria.

Sự bất hợp tác của phương Tây để giúp xây dựng lại Syria làm cho Trung Quốc trở thành một sự thay thế khả thi. Bắc Kinh, với núi tiền khổng lồ của mình, đã sẵn sàng để đóng góp cho quá trình tái thiết Syria và đã được Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ hoan nghênh.

Vào tháng 1 đầu năm nay, Nga đã đã mời Bắc Kinh tham gia Đại hội Đối thoại Quốc gia Syria tại khu nghỉ mát Sochi ở vùng Biển Đen, với vai trò là một quan sát viên. Moscow tin rằng Trung Quốc với địa vị và khả năng tài chính của mình xứng đáng có một vai trò trong quá trình mang hòa bình đến đất nước bị chiến tranh tàn phá hoàn toàn như Syria.

Trước đây, Trung Quốc đã khởi động Sáng kiến “Một vành đai, Một con đường” (BRI) đầy tham vọng, nhằm tái hiện thực hóa “Con đường Tơ lụa trên bộ mới”, tức là một dự án phát triển cơ sở hạ tầng liên lục địa, được đầu tư nhiều tỷ USD, trong đó, Syria được coi là “một đối tác chuyển tuyến”.

Để thực hiện sáng kiến này, Bắc Kinh sẽ vung các khoản đầu tư trên khắp thế giới trong tương lai và Syria có thể là người thụ hưởng một phần trong số đó. Nguồn ngân sách của Trung Quốc cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ, những người bảo lãnh quá trình Astana.

Nga và Iran, Thổ Nhĩ Kỳ có ý định mời Trung Quốc tái thiết Syria

Từ trước đến nay, Bắc Kinh đã đóng một vai trò quan trọng nhưng kém tích cực trong tiến trình hòa bình Syria, bởi không có sự tham gia trực tiếp của quân đội nước này. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, việc tái thiết sau chiến tranh là quá sức đối với Nga và Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và họ sẽ cần một nỗ lực toàn diện mang tính quốc tế; do đó, cái túi tiền đầy ắp của Trung Quốc sẽ phát huy tác dụng trong giai đoạn này.

Xuất phát từ nguyên nhân này, Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ có thể mời Trung Quốc trở thành quốc gia bảo lãnh chính thức thứ tư cho định dạng hòa bình Astana. Nỗ lực này có thể mở rộng đối với các thành viên khác của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), bao gồm Ấn Độ và Pakistan. Các quốc gia này chưa bao giờ có mặt trong cuộc xung đột Syria và do đó có thể được tin cậy để hoạt động như những người trung gian công bằng.

Giới chức lãnh đạo Bắc Kinh tuyên bố, ngoài kinh tế, Trung Quốc có thể cung cấp hỗ trợ về quân sự và các hình thức trợ giúp khác cho Syria, bởi họ cũng có lợi trong việc giải quyết cuộc xung đột, làm giảm nguy cơ lính đánh thuê từ Tân Cương sẽ trở về quê hương để tấn công khủng bố.

Vừa qua, các doanh nhân Trung Quốc đã tới Syria, khám phá các cơ hội đầu tư. Sau đó, Bắc Kinh đã công bố kế hoạch xây dựng một khu công nghiệp trị giá 2 tỷ USD cho 150 công ty Trung Quốc.

Gneim nói với Sputnik tiếng Ả Rập rằng, Bắc Kinh quan tâm đến việc ổn định tình hình Syria và khu vực Trung Đông, ngược lại, đối với Syria hiện đang thiếu sự ổn định cả về mặt chính trị và kinh tế, sự hiện diện của Trung Quốc cũng được đánh giá một cách tích cực.