Trồng sen trên đất lúa

Cây sen được trồng nhiều nơi, trên các loại đất trũng (trừ các vùng khả năng trong mùa nắng bị nhiễm mặn). Tuy nhiên, khi trồng thâm canh, ruộng trồng cần được gia cố bờ bao hoàn chỉnh để khống chế, giữ được mức nước trong ruộng theo yêu cầu kỹ thuật từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây. Ở vùng biên giới huyện Giang Thành, tỉnh Kiên Giang, hơn một năm qua, nông dân đang từng bước chuyển đổi sang trồng sen lấy gương trên đất lúa, mang lại năng suất ổn định và hiệu quả kinh tế cao gần gấp hai lần so với trồng lúa.

Tại xã Vĩnh Ðiều, huyện Giang Thành, ông Nguyễn Khánh là một trong những hộ nông dân đầu tiên thực hiện mô hình chuyển đổi đất lúa sang trồng sen. Theo ông Khánh, vụ hè thu năng suất không ổn định, lợi nhuận không cao cho nên hơn một năm nay, ông đã chuyển đổi 3 ha trồng lúa hè thu sang trồng sen. Ông nhận thấy sen rất phù hợp đất phèn, năng suất ổn định, dễ chăm sóc, không chịu tác động nhiều từ điều kiện bất lợi của môi trường. Nhờ trồng sen, nguồn nước nhiễm phèn cũng được cải tạo. Chi phí đầu tư ban đầu để trồng sen khoảng hơn một triệu đồng/1.000 m2, chỉ bằng một phần hai đầu tư trồng lúa, trong khi lại không tốn công chăm sóc nhiều, không tốn chi phí phân bón. Sen trồng khoảng bốn tháng sẽ cho thu hoạch, thời gian thu hoạch liên tục khoảng ba tháng, tính ra từ lúc trồng đến khi thu hoạch xong từ khoảng sáu đến bảy tháng/vụ sen. Giá bán ổn định từ 12 đến 15 nghìn đồng/kg, có thời điểm giá sen lên gần 30 nghìn đồng/kg. Năng suất đạt bình quân hơn 800 kg/1.000 m2, trừ chi phí, lợi nhuận đạt khoảng 30 triệu đồng/ha/vụ sen. Cùng với ông Khánh, nhiều hộ gia đình khác cũng đạt hiệu quả kinh tế rõ rệt sau khi thực hiện mô hình trồng sen trên đất lúa.

UBND xã Vĩnh Ðiều cho biết, tính đến thời điểm này, toàn xã có hơn 15 hộ dân chuyển đổi một phần diện tích từ thâm canh cây lúa sang mô hình trồng sen lấy gương, với tổng diện tích khoảng 42 ha. Việc trồng sen lấy gương trên đất ruộng là mô hình phù hợp thổ nhưỡng nơi đây, mở ra hướng sản xuất mới cho nông dân trong bối cảnh biến đổi khí hậu như hiện nay. Ðáng chú ý, mô hình trồng sen trên đất lúa ngoài việc nâng cao thu nhập cho nông dân còn góp phần tạo việc làm cho lao động tại địa phương. Vào vụ thu hoạch, các hộ trồng sen phải thuê nhân công đi hái gương sen, trả công từ 200 đến 300 nghìn đồng/người/ngày.

Với những hiệu quả bước đầu từ mô hình trồng sen trên đất lúa, xã Vĩnh Ðiều sẽ rà soát, nghiên cứu quy hoạch theo vùng để mở rộng diện tích gắn với nhu cầu thị trường và bảo đảm khâu tiêu thụ sản phẩm; đồng thời, đề xuất có chính sách hỗ trợ nhu cầu vay vốn, nhất là tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho nông dân.

NGUYỄN HOÀNG SƠN