Trump sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân JCPOA?

Ông Trump đã ra thời hạn đến 12/5/2018 để các bên có liên quan sửa đổi, bổ sung thỏa thuận này theo hướng cứng rắn hơn với Iran.

Ông Ali Akbar Velayati, Cố vấn Chính sách đối ngoại của Lãnh tụ tối cao Iran, cho biết Iran sẽ không chấp nhận sửa đổi, bổ sung bất kỳ điều khoản nào trong Thỏa thuận hạt nhân mà Iran đã ký kết với 6 cường quốc (gồm Nga, Mỹ, Trung Quốc, Pháp, Anh và Đức) năm 2015 để được nới lỏng các lệnh trừng phạt kinh tế. “Nếu Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân thì Iran cũng sẽ không tham gia”, ông Akbar Velayati khẳng định.

Trong khi đó, ông Ali Shamkhani, Tổng Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran cũng cho biết, nước này quyết tâm bác bỏ đề nghị của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc sửa đổi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và 6 nước.

“Đây là một thỏa thuận quốc tế, những yêu cầu của ông Trump giống như một hành động ép buộc. Iran kiên quyết chống lại những động thái này của của Tổng thống Mỹ”, ông Ali Shamkhani nhấn mạnh.

Phát biểu của ông Ali Akbar Velayati và ông Ali Shamkhani được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Mỹ có thể sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân nói trên, bởi theo ông, đây là thỏa thuận tồi tệ nhất mà Mỹ từng ký kết.

Trước đó, ông Trump đã ra thời hạn đến 12/5/2018 để các bên có liên quan sửa đổi, bổ sung thỏa thuận này theo hướng cứng rắn hơn với Iran.

Hiện Nga, Trung Quốc, Đức, Anh và Pháp đều tỏ ý muốn cứu vãn thỏa thuận này, vì cho rằng đây là giải pháp có hiệu quả nhất để ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân.

Trong khi đó, Nga, Trung Quốc đã nhiều lần tuyên bố không thể sửa đổi, bổ sung Thỏa thuận JCPOA. Bởi đây là thỏa thuận mang tính lịch sử, sau 12 năm đàm phán các quốc gia có liên quan mới đạt được thỏa thuận này. Nếu sửa đổi, bổ sung Thỏa thuận, sẽ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp.

Giới quan sát cho rằng, trước sự cứng rắn của Iran, thì thỏa thuận JCPOA sẽ khó được sửa đổi, bổ sung theo yêu cầu của Mỹ trước thời hạn nói trên. Do đó, khả năng Mỹ rút khỏi thỏa thuận này là rất lớn. Hơn nữa, trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2016, ông Trump cũng đã cam kết sẽ rút khỏi thỏa thuận nếu không được sửa đổi. Ông Trump luôn nói đi đôi với làm, việc ông rút khỏi Hiệp định TPP, Thỏa thuận biến đổi khí hậu Paris,… là những bằng chứng cho hành động quả quyết của mình.

Nếu điều này xảy ra, có nguy cơ dẫn đến cuộc đối đầu trực diện của Mỹ với Iran và/hoặc cuộc chiến giữa Israel và Iran tại Syria trở nên nghiêm trọng hơn.

Ngọc Anh