Trung Quốc đã thấy sức nóng của cuộc chiến thương mại

Nếu không có gì thay đổi, ngày mai (6/7) Hải quan Mỹ sẽ bắt đầu thu thuế đối với 34 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc. Đây là đợt đầu tiên của chính sách thuế quan 25% lên 50 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc mà chính quyền ông Trump đã thông qua trước đó. Trong khi thuế quan của Trung Quốc lên 50 tỷ USD hàng hóa của Mỹ cũng sẽ có hiệu lực cùng thời điểm và cũng được chia làm 2 giai đoạn với mức độ tương đương như thuế quan của Mỹ.

Nhiều hàng hóa của Trung Quốc sẽ phải chịu mức thuế suất 25% khi xuất khẩu vào Mỹ

Căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể sẽ không dừng lại ở đó khi ông Trump đã tuyên bố sẽ áp thuế bổ sung lên 150 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc nếu Trung Quốc có hành động trả đũa lại chính sách thuế quan ngày 6/7 của Mỹ. Thậm chí mới đây, ông Trump còn đe dọa sẽ đưa ra thuế quan mới lên 450 tỷ USD hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc.

Trong khi phía Trung Quốc cũng không chịu lép vế khi tuyên bố sẽ sẵn sàng đáp trả với mức độ tương đương nếu phía Mỹ tiếp tục áp thuế bổ sung lên hàng hóa của Trung Quốc. Theo hãng tin AP, Trung Quốc tuyên bố “đã chuẩn bị đầy đủ” cho một cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ nếu cuộc chiến này thực sự nổ ra vào ngày 6/7 tới. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 3/7 cho biết, Bắc Kinh đã chuẩn bị đầy đủ để đưa ra một gói những biện pháp cần thiết” nhằm bảo vệ những lợi ích quốc gia.

Lo ngại về nguy cơ xảy ra cuộc chiến thương mại toàn diện giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, mà trong đó theo phân tích của giới chuyên môn sẽ gây thiệt hại không nhỏ cho kinh tế Trung Quốc, đã khiến các nhà đầu tư nước ngoài có động thái rút vốn, đẩy chứng khoán Trung Quốc lao dốc và đồng nhân dân tệ cũng sụt giảm mạnh trong thời gian gần đây.

Theo đó, chứng khoán Trung Quốc đã rơi xuống thấp nhất 2 năm trong phiên giao dịch đầu tuần (2/7) buộc các phương tiện truyền thông của Trung Quốc phải lên tiếng trấn an các nhà đầu tư. Theo đó, các bình luận được đang tải trên các tờ báo như Daily Securities và Economic Daily đã gọi một đợt bán tháo gần đây tại các thị trường chứng khoán Trung Quốc đại lục là một “sự phản ứng phi lý” và kêu gọi các nhà đầu tư không nên hoảng sợ vì căng thẳng thương mại Mỹ - Trung.

“Mâu thuẫn thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ gia tăng là một thử nghiệm mà nền kinh tế Trung Quốc chắc chắn phải trải qua trong quá trình tăng trưởng của nó”, tờ Economic Daily nói. “Chúng tôi đã dự đoán trước và chuẩn bị từ lâu về điều này... Tác động đến nền kinh tế Trung Quốc nằm trong tầm kiểm soát”.

Tờ Daily Securities cũng cho biết, sự sụt giảm mạnh của thị trường cho thấy sự phản ứng thái quá; đồng thời nói rằng các nhà đầu tư nên có niềm tin vào thị trường trong nước của Trung Quốc và tình hình kinh tế vĩ mô hiện tại ổn định.

Trong khi Li Yang - Tổng giám đốc của Viện Tư vấn tài chính và phát triển quốc gia (NIFD) cũng nói với tờ báo Global Times rằng, ông không nghĩ khủng hoảng tài chính sẽ phát triển thành một sự sợ hãi tài chính rộng lớn hơn, và trong quá khứ chính quyền đã chứng minh sự hiệu quả trong việc làm dịu tâm lý thị trường.

Trong khi đó, đồng nhân dân tệ cũng sụt giảm rất mạnh trong thời gian gần đây. Tính chung đồng nội tệ của Trung Quốc đã giảm hơn 4% so với đồng USD kể từ ngày 14/6, mức giảm lớn nhất trong số 31 đồng tiền chính được Bloomberg theo dõi.

Thậm chí vào đầu phiên giao dịch hôm thứ Ba (3/7), đồng nhân dân tệ đã rơi xuống mức 6,7204 nhân dân tệ/USD, mức thấp nhất kể từ ngày 7/8/2017; tại thị trường nước ngoài, đồng nhân dân tệ cũng rơi xuống mức 6,7 nhân dân tệ/USD lần đầu tiên kể từ ngày 9/8/2017. Trong khi tỷ giá tham chiếu của đồng nhân dân tệ so với USD cũng giảm tới 340 điểm xuống còn 6,6497 nhân dân tệ/USD hôm thứ Ba, mức thấp nhất kể từ ngày 25/8/2017.

Sự sụt giảm mạnh của đồng nhân dân tệ đã buộc các quan chức của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) phải lên tiếng trấn an thị trường. Tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ sẽ vẫn cơ bản ổn định ở mức hợp lý và cân bằng, Thống đốc PBoC Yi Gang cho biết hôm thứ Ba. Ông cũng khẳng định trên Tạp chí Chứng khoán Trung Quốc do Tân hoa xã điều hành rằng, PBoC đang theo dõi chặt chẽ những biến động gần đây trên thị trường ngoại hối.

Cho biết việc đồng USD tăng giá trên thị trường thế giới và những bất ổn bên ngoài đã làm tăng hành vi theo chu kỳ, ông cũng khẳng định nền tảng của kinh tế Trung Quốc là rất vững chắc và rủi ro tài chính có thể kiểm soát được.

“Nền kinh tế Trung Quốc đã bước vào một giai đoạn phát triển chất lượng cao, với cán cân thanh toán quốc tế ổn định và dòng vốn chảy qua biên giới nói chung cân bằng”, ông nói và khẳng định: Trung Quốc sẽ sử dụng kinh nghiệm của mình và các công cụ chính sách phong phú để duy trì tỷ giá hối đoái của nhân dân tệ cơ bản ổn định ở mức hợp lý và cân bằng.

Quan điểm của Yi được lặp lại bởi Phó Thống đốc PBoC Pan Gongsheng khi phát biểu tại một diễn đàn ở Hồng Kông hôm thứ Ba rằng, tính linh hoạt của nhân dân tệ đã tăng cường kể từ đầu năm nay. “Chúng tôi có những nguyên tắc cơ bản, khả năng và sự tự tin trong việc giữ tỷ giá của đồng nhân dân tệ ổn định ở mức hợp lý và cân bằng”, Pan nói, dẫn chiếu là nền kinh tế Trung Quốc đang trên đà tăng trưởng tốt và kho dự trữ ngoại hối dồi dào của đất nước.

Các ngân hàng thương mại nhà nước của Trung Quốc cũng được cho là đã phải đẩy mạnh bán ra USD trong phiên hôm thứ Ba để chặn lại đã rơi của đồng nội tệ. Nhờ đó, đồng nhân dân tệ đã phục hồi trở lại từ mức thấp nhất 11 tháng là 6,7294 nhân dân tệ/USD trong phiên ngày thứ Ba (3/7), lên 6,6365 nhân dân tệ/USD vào sáng ngày thứ Tư (4/7).

Giới chuyên môn cũng cho rằng, phản ứng của các nhà đầu tư đối với sự giảm giá của đồng nhân dân tệ đang cho thấy có phần bình tĩnh hơn so với thời điểm năm 2015. “Tôi không thấy hoảng sợ”, Ryan Lam - Trưởng bộ phận nghiên cứu tại Ngân hàng Thương mại Thượng Hải cho biết.

Tuy nhiên điều đó có thể thay đổi, nếu nền kinh tế Trung Quốc cho thấy những dấu hiệu suy giảm hơn nữa trong cuộc chiến thương mại với Mỹ. Vì lẽ đó, chứng khoán Trung Quốc và diễn biến của đồng nhân dân dân tệ vẫn đang là tâm điểm chú ý của thị trường.

Hoàng Nguyên