Trung Quốc đặt mục tiêu hoàn toàn xóa nghèo vào năm 2020

Một khu tái định cư cho người nghèo ở Ba Châu, Tứ Xuyên (Trung Quốc).

Nỗ lực xóa đói, giảm nghèo (XĐGN) của Trung Quốc từ khi tiến hành công cuộc cải cách mở cửa năm 1978 đến nay đã mang lại kỳ tích: Hơn 700 triệu người dân nông thôn đã thoát nghèo trong 40 năm qua. Tỷ lệ người nghèo ở nông thôn từ 97,5% năm 1978 giảm còn 3,1% tính đến cuối năm 2017. Thu nhập bình quân đầu người toàn quốc tăng gần 25 lần trong giai đoạn 1978 - 2018. Riêng thu nhập bình quân của người dân nông thôn các khu vực nghèo năm 2018 là 10.371 nhân dân tệ (NDT), tăng 10,6% so năm trước. Sự nghiệp thoát nghèo của Trung Quốc đã được quốc tế công nhận là lớn nhất trong lịch sử thế giới. Tổng Thư ký Liên hợp quốc A.Guterres ca ngợi Trung Quốc là nước đóng góp lớn nhất cho nỗ lực XĐGN trên thế giới trong thập kỷ qua.

Đặc biệt, trong sáu năm qua kể từ Đại hội 18 Đảng Cộng sản Trung Quốc, dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, trận chiến thoát nghèo của nước đông dân nhất thế giới được quyết liệt đẩy mạnh, đã đạt tiến bộ lớn với số người nghèo ở nông thôn giảm từ 98,99 triệu năm 2012 còn 16,6 triệu tính đến cuối năm 2018. Riêng trong năm 2018, số người nghèo ở nông thôn giảm 13,86 triệu người. Tính đến cuối năm 2018, hơn một nửa trong số 832 huyện nghèo trên cả nước đã thoát nghèo. Tháng 6-2018, Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chủ trì hội nghị Bộ Chính trị, nhấn mạnh thoát nghèo là một trong ba trận chiến khó khăn nhất phải thắng để xây dựng thành công xã hội khá giả. Tháng 10-2018, Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc lần đầu triển khai đợt kiểm tra công tác XĐGN, nhằm đốc thúc nỗ lực thoát nghèo của các chính quyền địa phương. Chính quyền các cấp đã thiết lập các ban chuyên trách hoặc tổ lãnh đạo công tác thoát nghèo, tăng ngân sách XĐGN và bảo đảm các vùng kinh tế phát triển ở miền đông giúp các vùng kém phát triển ở miền trung và miền tây. Các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đã đi đầu ủng hộ chiến dịch thoát nghèo toàn quốc. 96 DNNN ở Trung ương đã tài trợ 246 huyện nghèo (41,6% các huyện đặc biệt nghèo trong chương trình quốc gia XĐGN). Các doanh nghiệp này cũng lập các quỹ XĐGN tổng cộng 18,18 tỷ NDT (khoảng 2,7 tỷ USD) và đầu tư 14 tỷ NDT trong gần 100 dự án tài trợ.

Trung Quốc đã lựa chọn cách tiếp cận có định hướng rõ ràng trong công tác XĐGN. Cán bộ các cấp phải xác định người nghèo thật sự và những nguyên nhân gây nghèo. Một đội ngũ cán bộ đủ năng lực được lựa chọn để lãnh đạo công tác XĐGN. Hơn ba triệu cán bộ đã được phái xuống các huyện nghèo trong những năm qua. Các cán bộ am hiểu kinh doanh được đưa về các xã nghèo. Các cán bộ có kiến thức chuyên môn công nghiệp được phái xuống các xã vốn có cơ sở công nghiệp tương ứng. Nhờ đó, mỗi hộ gia đình, thậm chí từng thành viên hộ nghèo đều được giúp vạch kế hoạch thoát nghèo phù hợp điều kiện từng hộ, từng người. Ngoài lập thời gian biểu dài hạn tổng thể cho sự nghiệp thoát nghèo, Trung Quốc cũng thiết kế các chính sách áp dụng với từng vùng nghèo khác nhau, như phát triển kinh doanh, tái định cư dân nghèo, đền bù cho nông dân ở những khu vực sinh thái bị tổn hại, khuyến học và cải thiện hệ thống bảo hiểm xã hội. Năng lực tự vươn lên của cư dân các vùng nghèo ngày càng được nâng cao nhờ cải thiện trong các lĩnh vực thương mại điện tử, tín dụng, du lịch và cơ sở hạ tầng.

Gần đây nhất, trong chuyến thị sát công tác XĐGN ở Trùng Khánh, Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh, chỉ còn chưa đầy hai năm để hoàn thành mục tiêu thoát nghèo, việc quan trọng nhất trong giai đoạn này là ngăn chặn sự chủ quan lơi lỏng và nguy cơ trượt trở lại cảnh nghèo. Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc chỉ đạo chính quyền các cấp cần dồn sức tập trung vào những người nghèo nhất, chủ yếu cư trú ở những vùng cao, vùng sâu với môi trường tự nhiên khắc nghiệt và hạ tầng lạc hậu, hoặc cần trợ giúp đặc biệt như bị bệnh tật. Những đối tượng này cần được các dự án XĐGN ưu tiên, và cần nhận được các trợ cấp như trợ cấp sinh hoạt tối thiểu, bảo hiểm y tế.

Chính phủ Trung Quốc coi năm 2019 là năm then chốt trong sự nghiệp thoát nghèo. Tại kỳ họp Quốc hội tháng 3 vừa qua, Chính phủ Trung Quốc đặt mục tiêu năm nay giảm thêm hơn 10 triệu người nghèo ở nông thôn, để đến đầu năm 2020 chỉ còn khoảng sáu triệu người nghèo và 60 huyện nghèo. Lãnh đạo cấp cao Trung Quốc cũng xác định, để hoàn toàn thoát nghèo, cần coi trọng cả số lượng và chất lượng trong công tác XĐGN; cần thực hiện nghiêm tiêu chuẩn và quy trình đánh giá người nghèo, để bảo đảm “người thật, việc thật” trong công tác này. Với quyết tâm và nỗ lực vượt bậc, Trung Quốc hy vọng sẽ về đích đúng hạn, hoàn thành mục tiêu xây dựng xã hội khá giả toàn diện vào năm 2020.

TÔ MINH và HỮU HƯNG

Phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Trung Quốc