Trung Quốc gắn chíp điện tử vào chứng minh nhân dân: Siết chặt kiểm soát đối với xã hội

Hộ chiếu điện tử mới của Trung Quốc (Ảnh: CNTV)

1. Việc làm điển hình nhất, và gây xôn xao nhất là Hệ thống tín dụng xã hội (hay còn gọi là hệ thống hạnh kiểm xã hội), trong đó, Trung Quốc xây dựng một hệ thống tính điểm cho mỗi công dân trên toàn quốc thông qua nhiều tiêu chí (như hành vi mua sắm, đạo đức con người, có vi phạm pháp luật không, có nộp tiền điện đúng thời hạn không, có lên mạng chửi bới chính phủ không, v.v.). Điểm số càng cao thì càng được hưởng những ưu đãi trong xã hội, và ngược lại. Để làm được việc đánh giá chuẩn xác từng công dân một, Trung Quốc đang xây dựng một hệ thống big data đồng bộ, liên thông giữa các bộ, ban, ngành và có sự hỗ trợ công nghệ của Tập đoàn Alibaba, và Tencent Holdings của Trung Quốc...

2. Việc gắn chíp lên Chứng minh nhân dân: Theo đó, sẽ được gắn vào giữa thẻ, các cơ quan hữu quan có thể đọc được thông tin của người dân, và quan trọng nhất là chíp có thể lưu trữ lượng thông tin khổng lồ (từ thẻ bảo hiểm, thẻ mua hàng, bằng lái xe, các loại thẻ, vé xe khác,...). Nó giúp tích hợp nhiều chức năng, giúp giảm thiểu thời gian làm việc hành chính của người dân.

Nhưng điều quan trọng, đó là, chíp được gài trong chứng minh nhân dân có thể dùng để theo dõi công dân ở bất cứ nơi đâu. Theo như thông tin, trên chứng minh nhân dân loại mới này còn có thiết bị cảm ứng. Do vậy người mang theo nó hoàn toàn có thể bị định vị chính xác đang ở đâu trong bán kính nhất định. Bộ quét cảm ứng được đặt ở mọi nơi tại Trung Quốc. Ví dụ như có một người xuất hiện tại ga tàu hỏa, chỉ cần nhà chức trách kích hoạt bộ cảm ứng thì tất cả thông tin của những người nằm trong bán kính 2 km sẽ được sàng lọc để tìm ra người đó...

3. Chính chức năng này của chứng minh thư nhân dân thế hệ mới đã làm dấy lên lo ngại rằng, chính phủ Trung Quốc đang cố gắng tích hợp chúng với hệ thống tín dụng xã hội đã được xây dựng trước đó để quản lý, kiểm soát dân chúng một cách tinh vi và chặt chẽ hơn bao giờ hết. Mỗi công dân Trung Quốc bây giờ giống như nằm trong một hệ thống "Thiên La Địa Võng" do chính phủ Trung Quốc xây dựng nên mà họ không hề hay biết, nhằm giám sát và quản lý hành vi của công dân. Người dân nếu phản đối thì cũng không dám nói ra.

Việc làm này của chính phủ Trung Quốc nhằm kiểm soát xã hội Trung Quốc.

Ở các nước, nếu gắn chíp cũng cũng chỉ tích hợp một lượng thông tin cần thiết. Hoặc nhiều nước sử dụng mã vạch. Nhiều nước cho rằng việc làm của Trung Quốc là chống lại quyền tự do cá nhân, mà một xã hội cởi mở, lấy nhân trị làm đầu, không thể tùy tiện thực hiện.

Nguyễn Ngọc Trường