Trung Quốc lại tìm thấy UUV đáng ngờ trên biển

Tờ báo chính thức của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) hôm 14/11 cho biết, một ngư dân thuộc thành phố Ôn Châu, đông nam tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc) vừa phát hiện một "thiết bị lặn không người lái (UUV) đáng ngờ" và báo cáo với chính quyền địa phương.

Chiếc UUV của Mỹ từng được Trung Quốc tịch thu hồi năm 2016. Ảnh: SCMP

Theo điều tra sơ bộ, thiết bị này là một máy dò chìm được phát triển bởi một công ty Canada. Độ sâu phát hiện của nó có thể đạt từ 300 đến 600 mét dưới nước. Được trang bị máy ảnh độ phân giải cao, thiết bị UUV nói trên có thể được sử dụng cho các nhiệm vụ phát hiện mục tiêu dưới nước như tìm kiếm, điều tra và nhận dạng.

Các thiết bị này có thể thu thập các dữ liệu môi trường biển quan trọng cũng như phát hiện các mục tiêu di động dưới nước nhằm mục đích trinh sát của Hải quân Trung Quốc ở khoảng cách gần.

PLA nhận định, các thiết bị dò tìm để lấy thông tin về môi trường biển, dữ liệu thủy văn của Trung Quốc đang liên tục phát triển không ngừng và ngày càng tràn lan.

"Các thiết bị gián điệp được sử dụng trong môi trường hàng hải của Trung Quốc đang phát triển mỗi ngày" - tờ PLA nhấn mạnh.

Chính quyền Trung Quốc đang sử dụng biện pháp khuyến khích người dân tìm kiếm và báo cáo về những thiết bị không người lại này trên vùng biển địa phương. Các thiết bị nghi là gián điệp được cho là "mối đe dọa với an ninh quốc gia" và người dân cần phải hành động để bảo vệ Tổ quốc. Nếu công dân phát hiện ra bất kỳ vật thể và thiết bị giám sát đáng ngờ nào thì phải báo cáo ngay cho cơ quan an ninh quốc gia và không tháo gỡ thiết bị.

Do đó, sau khi ngư dân nói trên tìm thấy thiết bị lặn không người lái của một công ty Canada nói trên, người này đã được thưởng tiền và tuyên dương trước cộng đồng.

Ngày 16/12/2016, Hải quân Trung Quốc cũng đã tịch thu một thiết bị không người lái dưới nước thuộc Hải quân Mỹ tại vùng nước quốc tế trên Biển Đông và ở khu vực tây bắc Vịnh Subic (Philppines).

Thiết bị lặn của Mỹ bị Trung Quốc thu giữ là UUV lớp Seaglider do hãng Kongsberg (Đức) sản xuất và được biên chế trên tàu khảo sát USNS Bowditch. Đây là mẫu tàu lặn không người lái thương mại được bán rộng rãi trên thế giới và không phải là công nghệ quân sự mật.

Thiết bị này có nhiệm vụ thu thập dữ liệu hải dương như nhiệt độ, nồng độ oxy, độ mặn nước biển. Thông tin sẽ được chuyển về người điều khiển qua kết nối vệ tinh. Sau khi báo cáo vị trí và nhận chỉ thị mới, tàu sẽ tiếp tục lặn xuống để khảo sát.

Tàu lặn Seaglider có mức tiêu thụ năng lượng cực thấp. Nó di chuyển nhờ lợi dụng thay đổi trong sức nổi để tạo ra lực đẩy, kết hợp với hình dạng thuôn dài và đôi cánh để đổi hướng. Thiết bị có thể lặn tới độ sâu 1.000 m và hoạt động liên tục trong vòng 9 tháng mà không cần thu hồi.

Tàu cứu hộ tàu ngầm lớp Dalang III (Type-922III) số hiệu 510 của Trung Quốc đã thả xuồng máy đến ngăn chặn và thu giữ chiếc Seaglider khi nó nổi lên mặt biển để trở về tàu khảo sát USNS Bowditch của Mỹ đang hoạt động trong khu vực.

Lầu Năm Góc cho biết thiết bị lặn này có giá khoảng 150.000 USD, khẳng định Trung Quốc đã "lấy trộm" UUV và yêu cầu Bắc Kinh trả lại phương tiện, không tái diễn hành động tương tự.

Lầu Năm Góc khẳng định Trung Quốc chiếm giữ bất hợp pháp tàu lặn không người lái của Mỹ. Đại diện Bộ Quốc phòng Mỹ yêu cầu Trung Quốc "trả lại tàu lặn không người lái của chúng tôi ngay lập tức, đồng thời tuân thủ mọi nghĩa vụ của nước này theo luật pháp quốc tế".

Tuy nhiên, Thiếu tướng Xu Guangyu, nhà nghiên cứu quân sự tại Bắc Kinh, nói: "Trung Quốc rất nhạy cảm với những thiết bị lặn không người lái dưới nước do chúng có thể dò theo dấu vết hạm đội tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo của chúng tôi".

Theo tướng Guangyu thì "nếu một UUV từ tàu Bowditch có thể bị phát hiện và thậm chí bị một tàu hải quân Trung Quốc bắt được thì có nghĩa là thiết bị lặn này đã đến gần vùng biển nhạy cảm".

Bộ Quốc phòng Trung Quốc chỉ trích Mỹ đã phóng đại vấn đề nhưng Bắc Kinh vẫn sẽ trao trả thiết bị lặn không người lái vốn thuộc tàu thăm dò đại dương USNS Bowditch của Mỹ "theo cách thích hợp".

"Chúng tôi đã kiểm tra thiết bị này nhằm tránh nguy cơ nó gây ra mất an toàn hàng hải và tính mạng con người. Chúng tôi sẽ trao trả lại tàu lặn tự hành cho Mỹ theo cách thích hợp" - ông Yang nói.

Ngày 20/12/2016, BBC dẫn một thông báo của Bộ Quốc phòng Trung Quốc khẳng định đã trả lại tàu lặn không người lái cho Mỹ.

"Sau các cuộc hội đàm hữu nghị giữa Trung Quốc và Mỹ, việc trao trả đã diễn ra suôn sẻ vào trưa nay" - thông báo nêu rõ.

Kim Hoa