Trung Quốc phản đối Mỹ đón tiếp nồng hậu lãnh đạo Đài Loan

Nữ lãnh đạo Thái Anh Văn (áo đen) thăm Trung tâm không gian Johnson hôm 19.8 - Ảnh: EPA-EFE

Bà Thái là lãnh đạo Đài Loan đầu tiên đến thăm Trung tâm không gian Johnson ở thành phố Houston (bang Texas), địa điểm vốn chỉ đón tiếp một số ít nhà khoa học Trung Quốc đại lục hàng đầu vì lo ngại bị lấy cắp thông tin. Nữ lãnh đạo quá cảnh tại Mỹ để trở về sau khi công du hai nước Paraguay và Belize.

Phát biểu về sự kiện này, người phát ngôn Lục Khảng của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết: “Chúng tôi kiên quyết phản đối bất cứ quốc giao có quan hệ ngoại giao với Trung Quốc, kể cả Mỹ, tiến hành liên lạc chính thức với Đài Loan”.

Giới phân tích đánh giá mức độ tiếp đón nồng nhiệt với lãnh đạo Thái là dấu hiệu cho thấy Washington sẵn sàng sử dụng “lá bài Đài Loan” trong mối quan hệ với Bắc Kinh.

Trước khoảng 1.000 người chào đón tại Houston, bà Thái tuyên bố động thái quá cảnh tại đây là bằng chứng cho thấy quan hệ Mỹ- Đài đang ở giai đoạn nồng ấm chưa từng có.

Lúc ở Los Angeles (quá cảnh sang Paraguay và Belize), nữ lãnh đạo có bài phát biểu trước công chúng và nhiều quan chức, nghị sĩ Mỹ.

Trước đây, Washington thường cố tránh kích động Bắc Kinh bằng cách đảm bảo những chuyến quá cảnh của lãnh đạo Đài Loan ít được chú ý nhất có thể.

Mỹ đón tiếp lãnh đạo Đài Loan nồng nhiệt hơn những lần trước - Ảnh: EPA-EFE

Giáo sư chính trị học Vương Khôn Nhất của Đại học Văn hóa Trung Quốc (Đài Bắc) đánh giá Mỹ lần này đã rất cẩn thận khi sắp xếp điểm quá cảnh của lãnh đạo Thái Anh Văn không phải ở New York hay Washington. Theo ông: “Chuyến tham quan cơ sở NASA là đột phá trong tiếp đón, nhưng chưa chắc là đột phá trong quan hệ Mỹ- Đài”.

“Bà Thái nên nhận ra rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump đang dùng lá bài Đài Loan để chống Trung Quốc, mặc dù Mỹ- Trung đang căng thẳng trong thương mại cũng như trong nhiều mối quan tâm chiến lược quan trọng khác”, giáo sư Vương cảnh báo.

Nhà nghiên cứu Đào Văn Chiêu của Viện Khoa học xã hội Trung Quốc cũng cho rằng chuyến tham quan cơ sở NASA là dấu hiệu chứng tỏ quan hệ Mỹ- Đài đang gần gũi hơn, nhưng việc này không vượt qua “lằn ranh đỏ” của Bắc Kinh.

Trước đó, phía Trung Quốc đại lục từng cảnh báo về quyết định đồng ý cho lãnh đạo Thái quá cảnh, đồng thời yêu cầu Mỹ tôn trọng nguyên tắc “một Trung Quốc”.

Cẩm Bình (theo SCMP)