Truy lý do Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc 'quên' trả lời chất vấn chi phí hội thảo, tập huấn lớn

Trước đó, chiều 6/6, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) cho rằng, qua trả lời của Bộ trưởng Hầu A Lềnh thì dường như việc triển khai Chương trình mục tiêu về kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc là rất tốt. Tuy nhiên, trên thực tế chưa phải như vậy. Theo Báo cáo số 100 của Chính phủ thì còn hướng dẫn chậm, hướng dẫn sai, giải ngân kém, phải trình Quốc hội kéo dài thời gian thực hiện theo Nghị quyết 69, huy động vốn kém.

"Đáng ngạc nhiên hơn khi nói về nguyên nhân hạn chế, báo cáo của Ủy ban Dân tộc nêu là do thời tiết, do COVID, do biến động quốc tế. Đề nghị Bộ trưởng chỉ rõ nguyên nhân chủ quan và trách nhiệm của Bộ trưởng về sử dụng vốn ngoài việc giải ngân rất thấp, chỉ đạt 4.634 tỷ, bằng 51% thì một phần không nhỏ được giải ngân cho hội thảo tập huấn, hội thảo bình đẳng giới 64 tỷ, tư vấn quan hệ hôn nhân 102 tỷ, kiểm tra hội thảo 88 tỷ, trong khi đó, xây dựng mạng lưới y tế cơ sở chỉ đạt 38 tỷ", bà viện dẫn và đề nghị Bộ trưởng cho biết việc thực hiện như vậy có hợp lý hay không?

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh.

Bộ trưởng Hầu A Lềnh sau đó trả lời nhiều nội dung của các đại biểu nhưng "quên" nội dung này. Sau khi Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhắc nhở, yêu cầu bổ sung trả lời chất vấn tại sao trong khi chi phí giải ngân được rất ít nhưng chi phí hội thảo, hội nghị... lại rất nhiều. Bộ trưởng giải trình thêm rằng, đó là các dự án của Hội Liên hiệp Phụ nữ, hiện nay mới tổ chức được một số cuộc hội thảo, hội nghị truyền thông. Tháng 8 này Hội Liên hiệp Phụ nữ chủ trì, trong đó có một số nội dung, hiện nay, Hội Liên hiệp Phụ nữ tập trung chủ yếu là công tác truyền thông.

Còn một nội dung nữa liên quan đến đến quỹ tín dụng của Hội Phụ nữ thì liên quan đến Luật Ngân sách và các quy định về thành lập các quỹ ở địa phương. Cho nên, Hội Liên hiệp Phụ nữ đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang giao Ủy ban Dân tộc cùng với Hội Phụ nữ Việt Nam thống nhất lại dự án này, nếu trong trường hợp không thể triển khai được vì vướng luật thì cũng là một dự án không triển khai được trong nhóm khó triển khai để báo cáo với Quốc hội cho điều chỉnh vào tháng 10.

"Còn nhóm dự án khác, Hội Liên hiệp Phụ nữ đang chủ trì thì chúng tôi xin phép đại biểu sẽ có đánh giá cụ thể cùng với Hội Liên hiệp Phụ nữ và sẽ báo cáo với đại biểu Quốc hội cụ thể", Bộ trưởng Hầu A Lềnh lý giải.

ĐBQH Vũ Thị Lưu Mai.

Ấn nút tranh luận do chưa thỏa mãn câu trả lời, ĐBQH Vũ Thị Lưu Mai cho biết, Nghị quyết 120 của Quốc hội nêu rất rõ nhiệm vụ tăng chi đầu tư và khi trình Quốc hội thì các ĐBQH khóa XIV đã nêu rất rõ là "nguồn lực có hạn thì cần phải đến với người dân thông qua những sản phẩm cụ thể", hạn chế việc chi thường xuyên, trong đó hạn chế tối đa việc hội thảo tư vấn.

"Nhưng khi đọc Báo cáo của Chính phủ thì chúng tôi thấy cơ cấu này chưa hợp lý, không chỉ ở một dự án của Hội Liên hiệp Phụ nữ mà ở rất nhiều các hợp phần khác. Kính mong Bộ trưởng quan tâm để làm sao trong lúc nguồn lực có hạn thì đến được với đồng bào dân tộc, những người hiện nay đang sống trong điều kiện hết sức khó khăn", đại biểu bày tỏ.

Trả lời ý kiến tranh luận của đại biểu Vũ Thị Lưu Mai sáng nay, 7/6 về bố trí vốn tăng cường đầu tư; một số hệ thống văn bản chưa phù hợp với quy định pháp luật, đặc biệt là Luật Đầu tư công, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, Nghị quyết 120 của Quốc hội đặt mục tiêu tập trung các nguồn lực để ưu tiên cho các địa phương và trong Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã thiết kế 10 dự án và tiến hành phân cấp nguồn lực, thẩm quyền điều hành cho địa phương. Tại Trung ương chỉ tập trung vào một số nhiệm vụ, như ban hành thông tư, văn bản hướng dẫn, ban hành kế hoạch kiểm tra, giám sát, hướng dẫn; đồng thời xử lý những khó khăn, vướng mắc cho địa phương, phù hợp với chủ trương trong nghị quyết của Quốc hội.

Toàn cảnh hội trường.

Về nguồn lực đầu tư, Bộ trưởng cho biết, Quốc hội đã phê duyệt bố trí 104.000 tỷ đồng. Trả lời câu hỏi đại biểu tại sao vốn sự nghiệp cao hơn vốn đầu tư công, Bộ trưởng cho biết, với cơ cấu 54 nghìn tỷ đồng vốn sự nghiệp chủ yếu tập trung giải quyết cho những chính sách hỗ trợ trực tiếp cho người dân và những chính sách này là những chính sách của giai đoạn 2016-2020 còn hiệu lực thi hành và được tích hợp vào chương trình, nguồn vốn đối tượng hỗ trợ là đối tượng của người dân nên không thể sử dụng nguồn vốn đầu tư theo Luật Đầu tư công mà phải sử dụng nguồn vốn sự nghiệp. Chính vì vậy, cơ cấu vốn sự nghiệp nhiều hơn so với các chương trình mục tiêu quốc gia khác.

ĐBQH Vũ Thị Lưu Mai tiếp tục tranh luận cho rằng, Nghị quyết 120 đã giao bố trí vốn cho Chính phủ và Ủy ban Dân tộc là cơ quan chủ trì tổng hợp, theo dõi, giám sát. Nhưng đến nay, tại nghị trường, Bộ trưởng cho rằng, vấn đề này đã giao hết cho địa phương, đó là trách nhiệm của địa phương, như vậy là chưa ổn.

Về cơ cấu vốn, theo đại biểu Vũ Thị Lưu Mai, nhiệm vụ tăng chi đầu tư đã rất rõ, nhưng khi đọc Báo cáo số 100 của Chính phủ, việc phân bổ rất nhiều cho hội thảo, công tác tư vấn là chưa hợp lý. "Trong lúc nguồn lực có hạn, người dân còn rất nhiều khó khăn và có nhiều nhu cầu cấp thiết, chúng ta đầu tư cho hội thảo và tư vấn là không hợp lý!" - đại biểu nhấn mạnh.

Cho ý kiến thêm về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, chi phí cho tập huấn, cho truyền thông là đúng, nhưng quan trọng là bước sau thì chưa thấy, còn chậm. "Đại biểu có băn khoăn, lo lắng là dễ hiểu thôi. Chúng ta trễ chương trình này lâu rồi, bây giờ phải tăng tốc để bù lại thời gian mà chúng ta đã chậm", Chủ tịch Quốc hội nói.

Tham gia giải trình thêm sau đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang cho biết, tinh thần chung của Chính phủ là sẽ nỗ lực, cố gắng giải quyết những việc còn tiếp tục phát sinh...

An Quỳnh