Từ chiếc thuyền ngoài khơi đến giọt mắm thơm trên mâm cơm của mẹ

Chẳng biết tự bao giờ, nước mắm lại trở thành gia vị không thể thiếu trong hầu hết món ăn của người Việt. Hương vị, màu sắc nước mắm đã in sâu vào tiềm thức mỗi người cùng hình ảnh người mẹ tất bật chuẩn bị bữa cơm với bao yêu thương gửi gắm. Để rồi, dù có đến đâu, những điều giản dị này vẫn không thể xóa nhòa.

Nồi cơm trắng nghi ngút khói, thơm lừng mùi gạo cùng những món ăn dung dị đậm đà giúp xua tan căng thẳng thường ngày. Vì vậy, sau những giờ làm việc căng thẳng, ai cũng muốn tạm gác bộn bề cuộc sống đằng sau khung cửa, háo hức trở về quây quần bên mâm cơm ấm áp. Và trong mâm cơm giản dị ấy có thể là cá kho, thịt kho, canh chua… nhưng tất cả đều có điểm chung là chứa một phần hương vị nước mắm. Chính vị mắm này làm nên sự đậm đà khó cưỡng cho món ăn Việt.

Mộc mạc là thế, mà biết bao câu chuyện đều được giãi bày trên mâm cơm ấy. Chén nước mắm nguyên chất, điểm vài lát ớt xanh đỏ the the đầu lưỡi hay thêm vài lát tỏi băm cho vị thơm nồng, được đặt giữa mâm cơm như gắn kết tất cả mọi người, tất cả nỗi niềm để cùng nhau sẻ chia. Những bữa cơm như thế đã nuôi lớn biết bao con người và tạo nên một miền ký ức đẹp.

Không chỉ là nghĩa vụ, mỗi bữa cơm của mẹ còn gửi gắm đầy ắp tình yêu thương. Vì vậy, yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất khi mẹ chọn nước mắm để làm nên món ăn cho cả gia đình là ngon. Như hiểu nỗi lòng những người mẹ, Maggi cho ra đời nước mắm Maggi với 90% tinh cốt cá cơm than Phú Quốc và muối Bà Rịa.

“Rừng vàng biển bạc” là niềm tự hào mỗi khi nhắc đến Việt Nam. Được tạo hóa ưu ái cho hệ thống sông ngòi chằng chịt cùng đường bờ biển kéo dài, Việt Nam sở hữu nguồn tài nguyên phong phú để làm nên nhiều loại nước mắm từ các loài thủy sinh khác nhau.

Nhưng nhắc đến yếu tố tạo nên nước mắm ngon, nguyên liệu cá cơm Phú Quốc (Kiên Giang) luôn xếp đầu danh sách. Vào mùa mưa hàng năm, lượng cá cơm lớn tập trung ở vùng biển này để ẩn náu và tìm thức ăn.

Với vị trí thuận lợi được thừa hưởng nguồn bùn từ sông Mê Kông, Phú Quốc đã tạo nên môi trường lý tưởng cho cá cơm. Loại cá này có độ đạm cao 36 gN/Kg - điểm mấu chốt của hương vị đặc trưng và chất lượng cao cho nước mắm.

Ngoài ra, quanh đảo Phú Quốc có nhiều rong biển và phù du làm thức ăn cho các loài cá cơm nên lượng cá rất lớn. Việc sử dụng nguồn lợi này để làm nước mắm ở Phú Quốc đã có lịch sử trên 200 năm.

Quy trình truyền thống bắt đầu bằng việc kéo lưới, rồi đưa vào thuyền. Khi lưới cá vừa được kéo cặp mạn, cá sẽ được vớt bằng vợt. Người đánh bắt sau đó phân loại cá cơm bằng phương pháp thủ công vì có thể lẫn với loại cá khác. Việc này đòi hỏi đảm bảo độ nguyên chất của cá sao cho tỷ lệ lẫn với các loại cá khác không quá 15%.

Muối sau khi được “tuyển chọn” phải để ở vị trí cao và được bảo quản tối thiểu 60 ngày trước khi đưa vào sản xuất. Trong suốt quá trình đó, độ ẩm không khí trên 75% sẽ giúp muối hút ẩm và trở thành muối ướt.

Cá và muối được trộn đảo với tỷ lệ hoàn hảo rồi đưa xuống hầm tàu. Cách trộn cá tươi như vậy giữ cho thịt cá không bị phân hủy, nước mắm có hàm lượng đạm cao nhất, không có mùi hôi. Cá cơm than Phú Quốc (Kiên Giang) hòa vào muối Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ chứa hàm lượng tạp chất thấp, mang lại hương vị nước mắm không phải ở đâu cũng có được.

Khi cá ướp với muối ướt và phơi ở nhiệt độ 50 độ C, quá trình phân hủy protein sẽ cao và nhanh hơn. Cá được muối trong điều kiện yên tĩnh sẽ cho sản phẩm thơm ngon theo phương pháp thông thường.

Ấp ủ tạo nên nước mắm như hương vị trong bữa cơm của mẹ vừa ngon, vừa lành, nước mắm Maggi sử dụng nguyên liệu tự nhiên và không chứa chất bảo quản. Yếu tố tự nhiên cũng là một trong những điều quan trọng để có được thành phẩm đúng chuẩn mắm ngon. Nước mắm sẽ có màu nâu đỏ do được sản xuất bằng cá tươi và thời gian lên men từ 10 đến 12 tháng.

Mùi thơm nhẹ là đặc trưng tiếp theo. Nước mắm tự nhiên không có mùi tanh và amoniac do sản xuất từ cá tươi và lên men kéo dài. Vị mặn quyện vào vị béo tự nhiên làm nên điểm đặc biệt mà dù không cầu kỳ nấu nướng, chỉ cơm trắng với nước mắm ngon, lành đã đủ có bữa ăn ngon. Thành phần tự nhiên sẽ làm nên hậu vị ngọt của đạm và béo từ mỡ cá. Trong đó, độ đạm tối thiểu đạt 20 gN/lít (nước mắm long) và tối đa 45 gN/lít (nước mắm nhĩ).

Với nguyên liệu từ cá cơm tự nhiên, nước mắm vì vậy cũng chứa nhiều axit béo omega-3, protein, vitamin và khoáng chất giúp duy trì sức khỏe tốt. Cá cơm còn có canxi, sắt, magiê, phốt pho, kali, natri và kẽm. Nguyên liệu này là một nguồn giàu các loại vitamin như thiamin, riboflavin, niacin, folate, vitamin C, B12, B6, A, E và K. Đồng thời, cá cơm làm ra nước mắm ngon và lành cũng chứa chất béo và cholesterol tốt.

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng liên kết peptid trong cá cơm thấp và phân phối đều, vì vậy lượng protein của cá dễ hấp thu và đồng hóa nhiều hơn so với thịt.

Từ nguồn cá cơm tự nhiên tại vùng biển nổi tiếng với những loại thủy sinh chứa nhiều chất dinh dưỡng, đến giọt mắm thơm sau khi ướp với muối Bà Rịa - Vũng Tàu sau khi được tuyển chọn kỹ lưỡng, Maggi đã ghi dấu về một loại nước mắm Việt với hai điểm nổi bật là ngon và lành.

Giọt mắm ấy đi vào từng món ăn của mẹ trong mỗi bữa cơm hàng ngày. Niêu cá kho muốn vàng ươm, thơm lừng cũng phải ướp nước mắm. Nồi canh chua muốn nêm vị chuẩn thì không thể thiếu thành phần nước mắm. Hay món kho quẹt ăn chung rau luộc, thành phần đóng vai trò quan trọng cũng là nước mắm.

Mỗi vùng miền trên dải đất hình chữ S sẽ có cách chế biến và sử dụng nước mắm riêng. Nhưng thứ gia vị này sẽ không thể thiếu trong bất kỳ mâm cơm nào. Chính điều này làm nên đặc trưng của ẩm thực Việt, dù Việt Nam không phải là nơi duy nhất dùng nước mắm, càng không phải là nơi khai sinh ra thứ nước cốt “thần thánh” này.

Giang Di Linh - Kylie Tsai