Từ vụ cô gái nằm bất động đến chết sau tai nạn: Những lưu ý khi cứu người gặp nạn

Một đoạn clip ghi lại hình ảnh cô gái nằm bất động sau tai nạn và sau đó tử vong đang gây nhiều tranh cãi. Người cho rằng vô cảm, người lại bảo vì sợ bị vạ lây.

Dư luận những ngày gần đây bức xúc và phẫn nộ trước vụ việc tài xế taxi Vinasun bỏ mặc nạn nhân sau tai nạn xảy ra khoảng 3h12 ngày 25/6 tại khu vực giao lộ đường Tân Hương - Võ Công Tồn (phường Tân Quý, quận Tân Phú, TP.HCM).

Vụ tai nạn khiến chị N.T.M.T. (24 tuổi, quê Bến Tre) tử vong còn anh N.H.L. (16 tuổi, ngụ Hóc Môn) bị thương nặng, được người dân gần đó đưa đi cấp cứu.

Camera ở hiện trường ghi lại hình ảnh tài xế taxi Vinasun xuống đứng nhìn nạn nhân rồi rời đi. Khoảng thời gian sau đó, có nhiều xe máy, ôtô đi qua khu vực xảy ra tai nạn, thấy cảnh nam thanh niên vùng vẫy kêu cứu, còn cô gái nằm bất động trên vỉa hè, nhưng chỉ có một người đi xe máy dừng lại.

Vụ việc khiến dư luận phẫn nộ về sự vô cảm.

Trên thực tế, cứu giúp người bị nạn không chỉ là tình người mà còn là nghĩa vụ. Tuy nhiên, không ít người cho rằng việc giúp người gặp nạn có thể đem đến không ít phiền phức cho bản thân như: bị cơ quan công an mời lên làm việc nhiều lần, bị người nhà nạn nhân hiểu lầm hành hung... từ đó dẫn đến tâm lý e ngại, không nhiệt tình.

Tài xế taxi bỏ đi khi thấy 2 nạn nhân đang gặp nguy hiểm - Ảnh cắt từ clip.

Giúp người gặp nạn thế nào để không bị liên lụy, phiền phức?

Trao đổi trên Tuổi Trẻ, luật sư Lê Trung Phát (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng, một số người dân sợ liên lụy đến mình nên không nhiệt tình cứu giúp người gặp nạn. Đây chưa phải là một suy nghĩ đúng đắn, bởi giữa việc cứu giúp tính mạng của một con người quan trọng hơn nhiều so với những tổn thất về thời gian hay sự phiền toái mà họ nghĩ họ có thể phải đối mặt.

Nếu chỉ biết nghĩ cho mình thì vô tình có thể phải đối mặt với trách nhiệm hình sự do hành vi không cứu giúp nạn nhân. Hơn thế nữa, tai nạn có thể xảy ra với bất cứ ai, đứng trước những tình huống này, mọi người nên đặt mình vào hoàn cảnh của bị nạn để thấy được sự mong mỏi được giúp đỡ của người khác là to lớn như thế nào.

"Hãy thử hình dung, chẳng may chúng ta gặp nạn nhưng những người xung quanh chỉ khoanh tay đứng nhìn vì sợ vạ lây thì chúng ta sẽ cảm thấy ra sao, nhất là những tình huống nguy hiểm đến tính mạng" - luật sư Phát nói.

Luật sư Hoàng Thị Thu (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng khi gặp người đang trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, việc đầu tiên nên làm là gọi cấp cứu 115 (có thể hỏi họ về cách sơ cứu cho người đang gặp nạn) và gọi cảnh sát 113 để báo về sự việc.

Sau đó, dùng điện thoại chụp hoặc quay phim lại hiện trường lúc đó. Tiếp đó, nên hô hào nhiều người cùng giúp và/hoặc nhờ họ quay phim lại toàn bộ quá trình cứu giúp người. Nếu người gặp nạn còn tỉnh táo thì hỏi họ cách liên hệ để báo tin cho người thân của họ.

Như vậy, ngay khi cảnh sát đến thì có thể bàn giao hình chụp hoặc phim vừa quay được để hỗ trợ quá trình điều tra sự việc nhanh chóng, tránh khỏi việc bị cơ quan điều tra mời đến tường trình sự việc nhiều lần và cũng như sẽ không bị người thân của người bị nạn hiểu lầm.

Lực lượng chức năng xử lý hiện trường sáng 25/6 - Ảnh: NLĐ

Luật sư Lê Trung Phát cũng khuyến cáo khi phát hiện sự việc, nên dùng điện thoại quay lại clip hiện trường, gọi điện cho lực lượng cảnh sát 113 để thông báo sự việc hoặc gọi điện cho người thân ở gần hiện trường đến cùng hỗ trợ.

Chia sẻ trên báo Thanh Niên về các kỹ năng để xử lý trong những tình huống gặp người bị nạn, tiến sĩ Đoàn Văn Báu, chuyên gia tâm lý tội phạm tại TP.HCM, cho rằng kỹ năng đầu tiên là phải biết phân tích, đánh giá và nhận biết được thương tích của nạn nhân.

"Đầu tiên là phải quan sát, đánh giá thương tích của nạn nhân ở mức nào và đánh giá xem khả năng chúng ta có thể sơ cứu cho họ được hay không? Nếu trong trường hợp không sơ cứu được thì tốt nhất nên gọi cho các cơ quan chức năng và trong những trường hợp này là 115 để cấp cứu”, tiến sĩ Báu nói.

Bên cạnh đó, nên chia người ra để một người trông coi nạn nhân còn một người ra đường cầu cứu thêm sự cứu giúp của người đi đường.

Trong trường hợp nếu đi một mình và không có khả năng giúp đỡ, thì ông Báu khuyên nên giữ nguyên hiện trường và gọi ngay cho cơ quan chức năng là 115 và 113. Sau khi dừng tại hiện trường thì bắt đầu chặn người đi đường lại để xin sự trợ giúp.

“Bất cứ lúc nào, điều quan trọng nhất là chúng ta nên ý thức được là nên giúp đỡ người bị tai nạn cho dù chúng ta bị một sự phiền phức nào thì sự trợ giúp đó cũng rất là quý giá. Và nếu chúng ta không giúp đỡ người khác thì đến một ngày nào đó chúng ta có thể trở thành nạn nhân thì ai sẽ giúp chúng ta? Chỉ cần có ý thức như vậy và có lòng thương người nhân ái thì chúng ta sẽ tránh được sự vô cảm và ra tay giúp đỡ người khác”, ông Báu chia sẻ.

Hành động dửng dưng trước sự nguy hiểm của người khác đáng bị lên án

Liên quan đến hành vi của tài xế taxi Vinasun, trao đổi trên báo VOV, luật sư Đặng Văn Cường (trưởng VP luật Chính Pháp, đoàn LS TP Hà Nội) cho rằng trước hết, cơ quan công an cần xác minh nguyên nhân gây ra vụ tai nạn, xác định hậu quả với các nạn nhân để làm căn cứ xử lý.

"Hình ảnh từ camera cho thấy tài xế xuống xe ngó nghiêng, rồi lên xe đi tiếp, bỏ mặc hai nạn nhân trong tình trạng nguy kịch. Theo luật pháp quy định, mọi công dân khi nhìn thấy người khác ở tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, nếu có điều kiện cứu giúp mà không cứu dẫn đến nạn nhân thiệt mạng thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Chưa cần biết bên nào có lỗi nhưng nếu 2 nạn nhân có người tử vong thì hoàn toàn có thể khởi tố người lái ôtô về tội Không cứu giúp người trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, quy định tại Điều 132 Bộ luật Hình sự 2015" - Luật sư Cường nhận định.

Trao đổi trên Tuổi Trẻ, luật sư Lê Trung Phát nhận định, đối với vụ tai nạn rạng sáng 25/6, cơ quan chức năng cần làm rõ có hay không có va chạm giữa xe máy và xe taxi, để từ đó xác định trách nhiệm của tài xế taxi trong vụ việc này.

Nếu cơ quan chức năng xác định vụ tai nạn có lỗi của tài xế taxi thì người này sẽ bị khởi tố theo Điều 260 BLHS 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ với tình tiết định khung được quy định tại Khoản 2 Điều 260 "gây ra tai nạn…cố ý không cứu giúp nạn nhân", khung hình phạt sẽ từ 3-10 năm tù.

Trường hợp người tài xế taxi không có lỗi trong vụ tai nạn thì người này vẫn có thể bị khởi tố tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng theo Điều 132 BLHS, với khung hình phạt lên đến 2 năm tù.

Bởi trong trường hợp này, tài xế taxi đã dừng xe để quan sát, biết rõ nạn nhân vừa bị tai nạn, anh ta có xe taxi để có thể chở nạn nhân đến bệnh viện, có bộ đàm trên xe để thông báo cho tổng đài nhờ trợ giúp để cứu nạn nhân, nhưng anh ta đã không cứu giúp nạn nhân.

Không chỉ có tài xế taxi mà đối với những người đi đường đã dừng lại quan sát tình trạng của nạn nhân, nhưng sau đó không cứu giúp nạn nhân mà bỏ đi, nếu cơ quan chức năng xác định được danh tính của họ, lúc đó họ vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 132 BLHS như nêu trên.

Trao đổi trên Zing.vn, luật sư Diệp Năng Bình (Đoàn luật sư TP.HCM) nhìn nhận vụ việc này có 2 trường hợp xảy ra.

Nếu tài xế taxi là nguyên nhân gây ra tai nạn thì với tình tiết bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm, hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn, anh này đủ dấu hiệu phạm tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ.

Còn nếu lỗi không thuộc về người lái ôtô thì tài xế không phải chịu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, nội dung video cho thấy tài xế này gặp 2 người đang nguy hiểm đến tính mạng nhưng không cứu giúp nên đã vi phạm Điều 132 Bộ luật Hình sự 2015.

Theo ông Bình, Điều 132 quy định người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Đặc biệt hơn, nếu người không cứu giúp là người đã vô ý gây ra tình trạng nguy hiểm đó cho nạn nhân thì sẽ bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.

Luật sư Bình đánh giá trong trường hợp này, tài xế ôtô có đủ khả năng và điều kiện để thực hiện hành vi cứu giúp nạn nhân. "Với trách nhiệm nghề nghiệp của mình, người tài xế phải có các cách ứng xử như thông báo cho công an, kêu gọi mọi người giúp đỡ", ông Bình đưa ra lời khuyên.

Ông nhấn mạnh thêm ở góc độ đạo đức, những hành động dửng dưng trước sự nguy hiểm của người khác đáng bị lên án. Nếu đủ căn cứ xử lý hình sự thì cần phải xử nghiêm.

Theo Tuổi Trẻ, lúc 3h12 ngày 25/6, đôi nam nữ chạy xe máy trên đường Tân Hương, hướng từ đường Bình Long đi đường Độc Lập, đến đoạn giao với đường Võ Công Tôn (phường Tân Quý, quận Tân Phú) thì xe máy va chạm với xe taxi chạy cùng chiều đang rẽ trái.

Va chạm khiến đôi nam nữ trên xe máy bị văng lên vỉa hè. Cô gái tử vong. Nạn nhân nam bị thương nặng, được người dân đưa đi cấp cứu.

Theo hình ảnh do camera an ninh ở khu vực đó ghi lại, sau va chạm, tài xế taxi Vinasun đã rời khỏi hiện trường. Khoảng thời gian sau đó, có 17 xe máy và một ôtô 4 chỗ đi qua khu vực xảy ra tai nạn, thấy cảnh nam thanh niên vùng vẫy kêu cứu, còn cô gái nằm bất động trên vỉa hè, nhưng chỉ có một người đi xe máy dừng lại.

Cự Giải (T/h)