Tục 'xông đất' đầu năm, nét đẹp văn hóa của người Việt
Sau thời điểm giao thừa bước sang năm mới, người Việt ta thường có phong tục “xông đất” đầu năm, với mong ước các thành viên trong gia đình sẽ có một năm gặp nhiều may mắn, hạnh phúc và thành đạt. Đây là nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc, thể hiện ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
“Xông đất” còn có cách gọi khác là “đạp đất”, “xông nhà”…, theo quan niệm của người Việt, trong 3 ngày đầu tiên của năm mới, nếu mọi việc được suôn sẻ, như ý thì năm ấy gia chủ sẽ gặp nhiều thuận lợi và thành công trong cuộc sống. Với ý nghĩa đó, người bước vào nhà đầu tiên sau thời khắc giao thừa, hay vào sáng mùng 1 Tết luôn rất quan trọng, nên ngay từ trước tết, nhiều gia đình đã tìm người có tuổi hợp với gia chủ hoặc tuổi tốt của năm đó mời đến xông nhà.
Khách đến "xông nhà" và chúc tết gia chủ những điều tốt lành trong năm mới.
Tết Nguyên đán Giáp Thìn năm nay, anh Phan Quang Long, 48 tuổi, ở tổ 3, phường Quyết Thắng, Thành phố được nhiều người mời đến “xông nhà” sau giao thừa bởi có “tuổi đẹp”, “tên đẹp” hợp với năm Thìn. Anh Long cho biết: Mọi năm, gia đình tôi thường ở Sơn La đón tết, tuy nhiên năm nay, tôi về quê để xông nhà cho bố mẹ và làm lễ mừng thọ cho các cụ, mong muốn bố mẹ, ông bà trong năm mới có nhiều sức khỏe và bình an trong cuộc sống.
Người đi “xông đất” thường ăn mặc đẹp và mang theo quà Tết biếu gia chủ, tiền mừng tuổi cho trẻ nhỏ, kèm theo đó là những câu chúc tốt đẹp, ý nghĩa. Nếu gia chủ có cha mẹ già thì chúc “tăng phúc tăng thọ”; nếu là người buôn bán thì chúc “làm ăn phát đạt”, “tấn lộc tấn tài”… Về phía gia chủ, cũng sẽ đón tiếp người xông đất một cách ân cần, niềm nở và cũng không quên đáp lại bằng những lời chúc tốt đẹp, an lành trong năm mới. Sau khi hoan hỉ với nhiều lời chúc tụng tốt đẹp, khách và gia chủ cùng nhâm nhi chén rượu đầu xuân, thưởng thức kẹo mứt, trà ngon trong không khí đầm ấm, tràn đầy hy vọng.
Khách đến "xông nhà" mừng tuổi cho trẻ nhỏ lấy may trong năm mới.
Bà Lê Minh Phương, tổ 5, phường Chiềng Lề, Thành phố, chia sẻ: Gia đình kinh doanh buôn bán nên thường nhờ người hợp tuổi, vận số tốt hoặc có tên đẹp như Phúc, Lộc, Kim, Ngân, An, Khang… để xông đất trong dịp đầu năm mới; cầu mong mọi người trong nhà đều mạnh khỏe, các con học hành thành đạt, công việc làm ăn thuận lợi, suôn sẻ.
Khách đến "xông nhà" chúc tết, mừng tuổi người già trong gia đình.
Ngoài ra, còn có một cách xông đất khác, đó chính là người trong gia đình tự xông đất cho nhà mình. Theo đó, gia đình sẽ chọn một người khỏe mạnh, có tính cách thân thiện, vui vẻ, người đó sẽ ra khỏi nhà trước thời khắc giao thừa. Sau khi qua giao thừa trở sẽ về nhà, mang theo một cành lộc nhỏ với ý nghĩa đem về sự may mắn tốt lành quanh năm về cho gia đình mình.
Tục xông đất đầu năm là một nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của người Việt, mang ý nghĩa gắn chặt tình cảm và hướng thiện. Người đi xông đất có niềm vui đã làm được việc phúc, còn chủ nhà thì mãn nguyện với niềm tin gia đạo mình sẽ may mắn, an khang, thịnh vượng trong suốt năm mới.
