Ứng dụng công nghệ trong chống úng ngập: Nâng cao năng lực quản lý và vận hành

Từ áp dụng công nghệ mới...

Là một trong những cụm dân cư điểm về văn minh đô thị, tuy nhiên vài tháng trở lại đây, người dân khu tập thể K9 Biên Phòng, phường Bạch Đằng, quận Hai Bà Trưng (khu tập thể K9) lại thường xuyên chịu cảnh ngập úng kéo dài sau mỗi trận mưa.

Ông Đỗ Văn Hạng - Trưởng ban Công tác mặt trận khu dân cư cho biết, trước đây toàn bộ khu tập thể có hệ thống thoát nước mưa và nước sinh hoạt chung được tiêu thoát ra tuyến cống chính của thành phố. Đến nay, trong quá trình đô thị hóa, dọc tuyến cống thoát nước đã bị một số hộ gia đình lấn chiếm xây dựng đè lên, hậu quả sau mỗi trận mưa, người dân trong khu dân cư lại chịu cảnh sống trong ốc đảo.

Cán bộ kỹ thuật Xí nghiệp Thoát nước số 3 lắp đặt nắp công mới cho hệ thống thoát nước khu dân cư K9, Biên Phòng, Bạch Đằng, Hai Bà Trưng, Hà Nội.

Trao đổi về việc này, ông Nguyễn Văn Khôi, Giám đốc Xí nghiệp Thoát nước số 3, đơn vị phụ trách địa bàn cho hay, xí nghiệp đã lên nhiều phương án, giải pháp để hỗ trợ khu dân cư K9 thoát nước mưa, trong đó bao gồm cả nạo vét và tạo một đường thoát nước khác. Song theo ông Khôi, dù cải tạo hay xây dựng đường thoát mới đều gặp khó, vì xung quanh khu dân cư đều có nhà dân xây quây kín. Hệ lụy là cứ sau đợt mưa kéo dài, đơn vị lại phải điều cán bộ và xe hút nước đến ứng trực, tránh để tình trạng ngập sâu, kéo dài gây ảnh hưởng đến đời sống người dân.

Với quyết tâm tìm mọi cách để giải quyết vấn đề dân sinh, xí nghiệp đã kiến nghị và áp dụng giải pháp mới hiện đại nhất của thoát nước Hà Nội đó là sử dụng con rọi thủy lực để tiến hành khơi thông dòng chảy. Theo các kỹ sư của Xí nghiệp Thoát nước số 3 cho biết, nguyên tắc hoạt động của máy là sử dụng áp suất thủy lực đẩy mạnh con rọi nhằm đánh tan các điểm tắc nghẽn, khơi thông dòng chảy.

Công nghệ này có ưu điểm là không nhiều nhân lực, cũng như vật lực để đào xới tìm điểm tắc nghẽn, thời gian xử lý cũng rút ngắn thay vì kéo dài hàng tuần, hàng tháng như trước. Nhờ áp dụng công nghệ mới này, đến nay, tình trạng ngập úng tại khu dân cư K9 đã cơ bản được giải quyết, đời sống sinh hoạt của người dân được đảm bảo trở lại.

Đến thay đổi công tác vận hành

Ngoài việc áp dụng công nghệ mới, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội còn đưa vào vận hành Trung tâm Điều hành hệ thống thoát nước Hà Nội. Theo ông Lê Vũ Quảng Sương, Phó Giám đốc Công ty đây được coi là bước đột phá trong việc giải quyết năng lực của hệ thống thoát nước Hà Nội.

Bên cạnh việc khơi thông định kỳ hệ thống thoát nước, nhờ sử áp dụng các công nghệ mới, công tác tiêu thoát nước của thành phố đã đạt được những tiến bộ đang kể. Ngoài máy rọi thủy lực, những robot mang theo camera xoay 360 độ sục sâu vào lòng cống để quan sát rác, vật cản dòng chảy cũng đã được thí điểm và áp dụng.

Theo đó, với những thiết bị giám sát thoát nước hiện đại nhất, các thông số về lượng mưa, mức độ ngập, lưu lượng nước... đều được cập nhật tự động liên tục 24/24 giờ, từ số liệu này, tất cả các đơn vị trong Công ty đều có thể cập nhật hệ thống để nắm bắt tình hình, phân bổ ứng trực kịp thời, hiệu quả.

Đến nay, sau hơn 1 năm đi vào hoạt động, phạm vi giám sát mưa của Trung tâm đã phủ khắp trên địa bàn Thành phố với 40 điểm đo mưa. Ngoài ra, 30 điểm đo mực nước tự động cũng được lắp đặt tại các vị trí quan trọng như cụm công trình đầu mối Yên Sở, các con sông thoát nước và một số hồ điều hòa có dung tích lớn như hồ Tây, hồ Linh Đàm, hồ Bảy Mẫu... nhằm đảm bảo công tác điều hành, điều tiết mực nước trên toàn hệ thống.

Đặc biệt, từ tháng 1/2017, các thông số từ Trung tâm đã được liên kết với cổng thông tin điện tử của thành phố để người dân có thể truy cập, biết các điểm úng ngập để phòng tránh khi tham gia giao thông. Với việc số hóa bản đồ hệ thống thoát nước, giờ đây chỉ cần "nhấp chuột", người dùng có thể biết chính xác trên từng tuyến phố cụ thể có bao nhiêu mét cống, đường kính cống to hay nhỏ, hướng chảy về đâu, có bao nhiêu ga thoát nước...

Tuy nhiên, cũng theo Phó Giám đốc Công ty Thoát nước Hà Nội, tốc độ đô thị hóa nhanh chóng những năm gần đây đã tạo áp lực lớn tới hệ thống thoát nước toàn thành phố. Thêm vào đó, diện tích thảm cỏ, vườn hoa, công viên không còn nhiều, thay vào đó là mặt đường bê tông nên khả năng tự thấm hút khi xảy ra mưa lớn bị hạn chế… là những nguyên nhân cơ bản khiến tình trạng ngập úng của Hà Nội vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Do vậy, trong thời gian tới, Công ty sẽ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các giải pháp nhằm hạn chế mức thấp nhất tình trạng ngập úng trên địa bàn.

Tuấn Dũng