Ước vọng khó thành ở NATO, Ukraine nhờ Đức giúp đỡ

Trở thành thành viên của NATO được cho là một ước vọng của Ukraine dưới sự lãnh đạo của cựu Tổng thống Petro Poroshenko, với mong muốn là được các nước NATO cung cấp vũ khí giúp Kiev tự vệ trước các cuộc tấn công mạnh mẽ của phe ly khai được Nga hậu thuẫn ở miền Đông.

Tham vọng gia nhập NATO, Ukraine cầu cứu các "ông lớn".

Nhưng từ năm 2014, khi Kiev bắt đầu có ý tưởng này, cho tới nay thì tham vọng đó vẫn rất mong manh. Đáng chú ý rằng mới đây, một nhà ngoại giao Ukraine lại bày tỏ quan điểm rằng, để Ukraine gia nhập liên minh quân sự hàng đầu thế giới do Mỹ dẫn đầu này, Đức phải là người giúp đỡ mạnh mẽ.

Lý do là bởi người dân Ukraine đã phải chịu sự hy sinh dưới thời Đức Quốc xã trong cuộc Thế chiến và giờ đây là lúc người Đức "trả ơn".

Hôm 18/4, Đại sứ Ukraine tại Đức Andrey Melnyk tin rằng việc giúp Kiev trở thành một phần của NATO là phụ thuộc vào Berlin và lý do của việc này là Đức phải chịu trách nhiệm lịch sử đặc biệt về tội tác của Đức Quốc xã đối với người dân Ukraine.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo Welt am Sontag, nhà ngoại giao Ukraine nói, Đức phải "đóng vai trò hàng đầu để Ukraine trở thành thành viên NATO" và "càng sớm càng tốt".

Năm 2014, Kiev đã từ bỏ tình trạng không liên kết. Năm 2016, đất nước này xác định mục tiêu chính sách đối ngoại là gia nhập NATO. Đến năm 2020, Ukraine phải đảm bảo lực lượng vũ trang của mình có khả năng tương thích đầy đủ với lực lượng của các nước Liên minh.

Hồi tháng 3/2018, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã trao cho Ukraine quy chế quốc gia có nguyện vọng gia nhập liên minh, tức chính thức công nhận ý nguyện của Kiev muốn trở thành thành viên đầy đủ của NATO. Đây được coi là bước đi đầu tiên dọn đường cho một quốc gia gia nhập liên minh.

NATO và Ukraine nhất trí tăng cường hợp tác song phương trong năm 2019 trong các lĩnh vực như huấn luyện quân nhân, tăng cường áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật của NATO tại quốc gia Đông Âu này cũng như tăng tính an toàn của các kho tên lửa và đạn dược.

Theo một tiết lộ vào năm 2019 của Cựu Tổng thống Gruzia, cựu Thống đốc Odessa, ông Mikhail Saakashvili tiết lộ, vào năm 2014, Tổng thống Ukraine khi đó là ông Petro Poroshenko muốn trao đổi Bán đảo Crimea để Ukraine có được tư cách thành viên trong EU và NATO. Bản thân ông Saakashvili không tin điều này là đúng đắn và cho rằng, việc mất ổn định ở Bán đảo Crimea dẫn đến việc Ukraine sẽ không thể gia nhập EU hoặc NATO, "bởi vì một cuộc xung đột lãnh thổ đang xuất hiện". Điều này quả thực đã đúng bởi người Nga đã nhanh chóng hành động trong bối cảnh chính trị rối ren ở Ukraine.

Đầu tháng 4 vừa qua, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky viết trên Twitter tiếp tục bày tỏ mong muốn được gia nhập NATO. Ông viết rằng: “Đã đến lúc NATO hành động đối với mong muốn trở thành thành viên từ lâu của Ukraine."

Ông Volodymyr cho biết Kiev đã cam kết cải cách quốc phòng theo yêu cầu của NATO để đổi lấy tư cách thành viên. "NATO là cách duy nhất để chấm dứt cuộc chiến ở miền đông Ukraine. Ukraine là thành viên NATO sẽ là một thông điệp thực sự dành cho Nga", ông Zelensky nhấn mạnh.

Tổng thống Ukraine gần đây đã bày tỏ mong muốn chính quyền Mỹ của Tổng thống Joe Biden hỗ trợ nước này gia nhập NATO.

Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price nói việc Ukraine gia nhập NATO không phải là vấn đề cấp thiết và nhấn mạnh Kiev trước tiên phải hoàn thành cải cách quốc phòng.

Trong khi đó, cố gắng để gia nhập liên minh quân sự với hàm ý cần sự giúp đỡ của Đức cũng bị phía Berlin phản ứng. TASS dẫn lời Phó Chủ tịch đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo Johann Wadephul phản đối ý kiến của Đại sứ Ukraine tại Đức. Ông lưu ý rằng "việc giảm leo thang hiện đang được yêu cầu. Do đó, rõ ràng việc Ukraine gia nhập NATO rõ ràng không nằm trong chương trình nghị sự".

Cần nói thêm rằng, việc Ukraine gia nhập NATO cũng là một "lằn ranh đỏ" mà nước Nga đã đặt ra với khối quân sự phương Tây này.

Người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov đồng thời nhấn mạnh việc Ukraine là thành viên NATO sẽ không có tác dụng gì trong việc giải quyết xung đột miền đông Ukraine.

“Theo quan điểm của chúng tôi, điều này chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Chúng tôi nghi ngờ Ukraine muốn gia nhập NATO chỉ nhằm mục tiêu giải quyết vấn đề trong nước”, ông Peskov nói thêm.

Hải Lâm