Vật cầu Thúy Lĩnh: Sống lại tinh thần thượng võ

Hội vật cầu làng Thúy Lĩnh có từ thời vua Lý Thánh Tông (1054 - 1072), gắn với huyền tích về thái tử Linh Lang, con trai thứ tư của vua Lý Thánh Tông. Tương truyền, ông thường tổ chức hội vật cầu để quân sĩ vui chơi dịp Tết đến xuân về và rèn luyện sức khỏe.

Hội vật được tổ chức tại đình Thúy Lĩnh; đây là nơi thờ Linh Lang Đại Vương, tên thật là hoàng tử Lý Hoàng Chân, thân mẫu là Hạo Nương cung phi thứ 9 của vua Lý Thánh Tông. Hoàng tử Lý Hoàng Chân đã có công tham gia xây dựng phòng tuyến sông Như Nguyệt chống quân xâm lược Tống dưới cờ chỉ huy của Thái úy Lý Thường Kiệt. Do có công với nước, hoàng tử Lý Hoàng Chân được phong thánh hiệu Linh Lang Đại vương Thượng đẳng Phúc thần. Khi ngài hóa thân, nhân dân Thúy Lĩnh tôn làm Thành hoàng.

Vật cầu là môn thể thao rèn luyện trí lực nên có đầy đủ nội dung phù hợp với các lứa tuổi khác nhau, từ thiếu nhi cho đến các cụ cao tuổi trong làng. Tuy nhiên, trai tráng vẫn chiếm phần nhiều, các phần thi của họ bao giờ cũng được quan tâm đặc biệt. Tham gia vật cầu có bốn đội canh bốn hố. Cầu được làm bằng gỗ mít tiện tròn.

Sau khi có hiệu lệnh của trọng tài, bốn đội cùng trổ tài cướp cầu mang về hố của mình. Mỗi một lần mang được cầu về hố sẽ nhận được một giải con, ba lần liên tiếp có giải con là được giải cái (cầu không được ra đường biên, không bị đội bạn mang về hố khác). Theo lệ xưa, đội chiến thắng trong trận cầu không chỉ được tôn vinh, mà còn được người làng chúc phúc cho cả năm được may mắn và hạnh phúc.

Sân vật cầu được đào sẵn 5 hố, 1 hố ở giữa để đặt cầu khi vào trận đấu, 4 hố ở 4 góc tương ứng với 4 đội. Cứ 2 người một đội đưa cầu vào hố của đội mình 3 lần liên tiếp thì chiến thắng. Trang phục thi đấu là quần trắng và đai màu, cùng một đội thì có đai màu giống nhau Cầu thường được làm bằng gỗ mít tròn có cân nặng khoảng hơn 25 kg.

Đây là môn thể thao rèn luyện cả trí lực lẫn thể lực rất rõ ràng vì mỗi đội không những cần sức mạnh sức bền mà còn cần chiến thuật và sự hợp tác của đồng đội mình để giành chiến thắng cuối cùng.

Hạng U17 dành cho các em nhỏ có độ tuổi 15-17 tuổi. Các em có sức khỏe, nhiệt huyết nhưng về kinh nghiệm "thực chiến" thì không bằng các lứa đi trước nhưng cũng đã cống hiến cho khán giả những trận đấu kịch tính, hài hước.

Bị gián đoạn bởi đại dịch COVID-19 nên hội vật cầu của làng bị hoãn 2 năm; năm nay mọi công tác tổ chức cho lễ hội được chuẩn bị hết sức chu đáo, thu hút sự quan tâm của người dân khắp nơi tới thưởng thức.

Các vận động viên chụp ảnh lưu niệm sau khi kết thúc trận đấu.

Người tham dự hội vật cầu chủ yếu là trai làng Thúy Lĩnh, có sức khỏe, có tinh thần thi đấu thể thao thượng võ.

Theo lệ xưa, Hội vật sẽ có 12 đội, mỗi đội có từ 6-8 cầu thủ, được chia làm 3 bảng. Mỗi bảng đấu có 4 đội thi đấu để chọn ra 8 đội có thành tích tốt nhất vào thi đấu bán kết và chung kết…

Vật cầu có 4 đội canh 4 hố, hình thức thi đấu được mô phỏng theo hình thức luyện quân của thái tử Linh Lang Đại Vương.

Sự giằng co quyết liệt quả cầu nặng tới 25 kg để đưa về hố của đội mình, tạo lên sức hấp dẫn đặc biệt trong hội vật cầu Thúy Lĩnh.

Một cầu thủ đưa được trái cầu về lỗ của đội mình trong sự hò reo cổ vũ của khán giả.

Trong cuộc sống, mọi người là bạn bè, người thân, hàng xóm nhưng khi đã lên sân vật thì đều là đối thủ của nhau, những pha giằng co, chạy cầu vô cùng gay cấn tạo nên bầu không khí lễ hội náo nhiệt, hồi hộp.

P.Sơn