Về làng khoa bảng Đông Thái nghe chuyện khuyến học, khuyến tài

Hòa trong không khí của những ngày đầu năm học mới, chúng tôi có dịp về thăm và chứng kiến phong trào khuyến học, khuyến tài nở rộ ở Làng Khoa bảng Đông Thái. Làng ra đời từ cách đây hơn 600 năm, nằm trải dài bên bến Tam Soa hiền hòa, thơ mộng.

Đông Thái là quê hương của nhiều danh nhân, anh hùng dân tộc và các nhà khoa bảng. Thời phong kiến, làng Đông Thái có 24 người đỗ đại khoa Tiến sĩ với nhiều danh nhân nổi tiếng như: Hoàng giáp Bùi Dương Lịch, Hoàng giáp Bùi Thức Kiên, Thượng thư Phan Bá Đạt, Đình nguyên Tiến sĩ Phan Đình Phùng…

Trải qua hơn 600 năm dựng làng, lập xã, người dân Đông Thái không chỉ chăm lo lao động sản xuất, kiên cường chống giặc ngoại xâm mà còn nêu cao tinh thần học hành, khoa bảng. Ngày nay, Làng Đông Thái đã có 5 người con là tiến sỹ, 3 giáo sư có nhiều công lao đóng góp trên các lĩnh vực như thiên văn học, vật lý học, hóa học, y dược, quản lý kinh tế và văn học nghệ thuật.

Ông Phạm Hồng Chương, Bí thư Chi bộ thôn Đông Thái chia sẻ: Hàng năm, số lượng học sinh giỏi, học sinh đỗ các trường đại học, cao đẳng của làng Đông Thái luôn dẫn đầu các thôn trong toàn xã Tùng Ảnh và huyện Đức Thọ. Sự học ở làng Đông Thái đã trở thành nhu cầu tự thân của các thế hệ. Đó là truyền thống đáng tự hào và không thể thiếu của mỗi người dân nơi đây.

Làng Đông Thái có nhiều dòng họ nổi tiếng thành đạt ở làng khoa bảng, miền đất học xã Tùng Ảnh. Ảnh: PV

Kế thừa truyền thống của quê hương, làng Đông Thái hôm nay không những gặt hái được nhiều thành tích trong công cuộc xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu mà còn là điểm sáng trong phong trào khuyến học nhằm tạo điều kiện cho con em nghèo vươn lên học tập tốt.

Làng Đông Thái có 14 dòng họ đều ra sức chăm lo cho phong trào khuyến học, khuyến tài và đều có quỹ khuyến học riêng, tiêu biểu như các họ: Phan Đình, Kiều, Mai, Phạm…

Ông Phan Duy Hòa, Ban đại diện dòng họ Phan Đình ở Đông Thái cho biết, phát huy truyền thống khoa bảng của cha ông, việc khơi dậy phong trào học tập của con em dòng họ Phan Đình ở Đông Thái nói riêng và và hội đồng Phan tộc Hà Tĩnh nói chung luôn được chú trọng.

“Với nguồn quỹ hơn 50 triệu đồng được huy động từ sự đóng góp của các gia đình và con cháu thành đạt, mỗi năm dòng họ trao hàng chục suất quà cho các cháu có thành tích học tập tốt ngay trước thềm năm học mới”, ông Hòa nói.

Tiếp nối truyền thống, mạch nguồn văn hóa khoa bảng của cha ông xưa, các thế hệ con cháu hôm nay đang ra sức thi đua rèn đức, luyện tài để vững bước đi lên trong công cuộc xây dựng nông thôn mới hôm nay. Các gia đình, dòng họ khuyến học, khuyến tài được hình thành và phát triển đã góp phần tích cực động viên, khích lệ tinh thần hiếu học của quê hương. Làng Đông Thái ngày nay không những gặt hái được nhiều thành tích trong công cuộc xây dựng kinh tế, xóa đói giảm nghèo mà còn là điểm sáng trong phong trào xây dựng quỹ khuyến học nhằm tạo điều kiện cho con em nghèo vươn lên học tập tốt.

Trần Phong - An Phú