Vì sao huyết áp tăng cao vào mùa hè?

Khi huyết áp tăng, điều cần thiết nhất là để bệnh nhân nằm nghỉ, thư giãn trong phòng thoáng mát. Ảnh minh họa.

Thời tiết oi bức khiến bệnh nhân bứt rứt, trằn trọc khó ngủ, khiến cho nhịp tim nhanh hơn, dẫn đến tăng huyết áp.

Nguy cơ huyết áp tăng cao đột ngột

Thời tiết miền Bắc đã bắt đầu vào hè, tình trạng trời nắng nóng có xu hướng tăng. Việc sinh hoạt, làm việc trong nhiệt độ cao có thể gây tác động xấu đến cơ thể, đặc biệt là huyết áp. Nếu không kiểm soát tốt huyết áp, điều trị kịp thời, bệnh tăng huyết áp có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Theo các chuyên gia, vào những ngày nắng nóng, huyết áp thường không ổn định. Nguyên nhân chủ yếu do trời nóng khiến cơ thể tiết nhiều mồ hôi, gây mất nước và điện giải.

Từ đó, dẫn đến thể tích máu tuần hoàn giảm, người bệnh bị tụt huyết áp. Nhiệt độ cao còn khiến mạch máu giãn ra, huyết áp xuống thấp. Đây là lý do khiến một số người cảm thấy xây xẩm, chóng mặt khi đi nắng nhiều vào ban ngày.

Theo ThS.BS Trần Quốc Việt - Khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, huyết áp có xu hướng tăng cao vào ban đêm. Thời tiết oi bức khiến bệnh nhân bứt rứt, trằn trọc khó ngủ, làm cho nhịp tim nhanh hơn, dẫn đến tăng huyết áp. Huyết áp cao là khi huyết áp tâm thu đo được lớn hơn hoặc bằng 140 mmHg, huyết áp tâm trương lớn hơn hoặc bằng 90 mmHg.

Ngoài ra, trời oi bức khiến nhiều người ngồi máy lạnh cả ngày. Thậm chí, có lúc giảm nhiệt độ phòng xuống dưới 20 độ C, khi ngoài trời 35 - 36 độ C. Ở ngoài trời nắng, mạch máu giãn ra, huyết áp có xu hướng giảm. Khi vào phòng điều hòa, mạch máu đang giãn nở gặp nhiệt độ lạnh đột ngột sẽ co lại, làm huyết áp tăng cao đột ngột.

“Huyết áp tăng cao đột ngột có thể khiến bệnh nhân gặp các biến chứng nguy hiểm đến tim như suy tim, nhồi máu cơ tim. Nếu tình trạng huyết áp không ổn định kéo dài, có thể gây ảnh hưởng mắt như mờ mắt, mù vĩnh viễn; suy thận; xơ vữa mạch máu, hình thành cục máu đông, gây tắc mạch”, bác sĩ Việt cảnh báo.

Theo chuyên gia này, khi huyết áp tăng, điều cần thiết nhất là để bệnh nhân nằm nghỉ, thư giãn trong phòng thoáng mát. Sau đó, đo lại huyết áp. Nếu huyết áp vẫn cao nhưng không gặp các triệu chứng buồn nôn, nôn, chóng mặt, chảy máu cam, thì người bệnh có thể uống thuốc huyết áp và tiếp tục nghỉ ngơi.

Ngược lại, nếu huyết áp cao đi kèm các biểu hiện trên, bệnh nhân cần được nhập viện ngay để thăm khám và chỉ định dùng thuốc phù hợp.

Tránh sự chênh lệch nhiệt độ lớn

Bác sĩ Việt khuyến cáo, người bệnh nên duy trì nhiệt độ phòng khoảng 26 - 28 độ C, tránh sự chênh lệch lớn giữa nhiệt độ phòng và ngoài trời. Không nên ngồi máy lạnh quá lâu hoặc nằm trong phòng điều hòa cả ngày.

Đồng thời, có thể nằm vào giờ nghỉ trưa và ngủ ban đêm với nhiệt độ phù hợp. Trước khi ra khỏi phòng lạnh, mọi người nên tắt điều hòa 15 - 30 phút để cơ thể có thời gian thích nghi với nhiệt độ bên ngoài, tránh sốc nhiệt.

Khi vào nhà, nên đứng ở cửa khoảng vài phút để cảm nhận nhiệt độ của phòng. Sau đó, tăng hoặc giảm nhiệt độ điều hòa để cơ thể dễ thích nghi. Nếu ra đường khi trời nắng nóng, nên mặc đồ chống nắng, đeo kính râm để hạn chế tác động của nhiệt độ cao.

Người bị tăng huyết áp nên tập thể dục đều đặn vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát với các môn thể thao nhẹ nhàng như đi bộ, tập dưỡng sinh. Vận động làm cho mạch máu đàn hồi tốt, giúp giữ huyết áp ổn định.

Theo bác sĩ Việt, người bệnh tăng huyết áp nên uống 2 - 2,5 lít nước một ngày. Cần tạo thói quen uống một ly nước sau khi thức dậy vào buổi sáng và trước khi đi ngủ buổi tối. Lưu ý không đợi đến khi khát mới uống nước. Bởi, việc cung cấp nước đều đặn cho cơ thể là rất quan trọng.

Ngoài ra, người bệnh tăng huyết áp nên ăn nhạt, hạn chế muối, các nước chấm mặn. Không nên ăn thức ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, hạn chế thịt đỏ và đồ ngọt. Thay vào đó, nên ăn cá - hải sản, thịt trắng bỏ da, trứng, sữa ít béo, ăn nhiều trái cây tươi, rau, củ, các loại đậu, hạt...

Người cao huyết áp cũng cần bỏ các thói quen xấu như hút thuốc lá, uống rượu; tránh các chất kích thích như cà phê. Ngoài ra, người bệnh cần sử dụng thuốc huyết áp hằng ngày, đúng liều lượng do bác sĩ chỉ định để duy trì huyết áp ổn định.

Theo điều dưỡng Hoàng Thị Bích - Khoa Khám bệnh Cán bộ cao cấp, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, việc thay đổi lối sống của người bệnh có thể giúp kiểm soát và quản lý huyết áp cao.

Trong đó, huyết áp thường tăng khi cân nặng tăng lên. Thừa cân cũng có thể gây ra gián đoạn hô hấp khi người bệnh ngủ (ngưng thở khi ngủ), làm tăng huyết áp hơn. Do đó, giảm cân là một trong những cách thay đổi lối sống hiệu quả nhất để kiểm soát huyết áp.

Hoạt động thể chất thường xuyên cũng có thể làm giảm huyết áp cao khoảng 5 - 8 mm Hg. Điều quan trọng là phải tiếp tục tập thể dục để giữ cho huyết áp không tăng trở lại.

Mục tiêu chung là dành ít nhất 30 phút hoạt động thể chất vừa phải mỗi ngày. Ngoài ra, việc ăn một chế độ nhiều ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau xanh và các sản phẩm từ sữa ít béo, ít chất béo bão hòa và cholesterol có thể làm giảm huyết áp cao.

Người bệnh cũng cần giảm muối (natri) trong chế độ ăn uống. Đồng thời, hạn chế ăn ít thực phẩm chế biến sẵn. Nên hạn chế uống rượu, bia.

Bởi, việc uống nhiều rượu bia làm tăng huyết áp theo thời gian, gây ra nhịp tim không đều (rối loạn nhịp tim) và làm suy tim. Người bệnh cũng cần bỏ thuốc lá, duy trì chất lượng giấc ngủ tốt và giảm căng thẳng.

Vân Huyền