Vì sao siêu thị Anh dừng bán thanh long Việt?

Mới đây, Thương vụ Việt Nam tại Anh cho biết, một số siêu thị ở nước này và Scotland đã dừng bán thanh long Việt Nam và chuyển sang bán thanh long Tây Ban Nha hoặc Campuchia, sau khi phát hiện có dư lượng thuốc trừ sâu trên hàng được bán ra thị trường.

Cùng với đó, cơ quan chức năng tại Anh đang đề xuất đưa thanh long Việt Nam từ Phụ lục II (sản phẩm phải được xét nghiệm và được cấp giấy chứng nhận an toàn tại Việt Nam trước khi xuất khẩu) sang Phụ lục I (sản phẩm phải được xác minh và tái kiểm thực tế 50% tại cảng đến trước khi được phép lưu thông trên thị trường).

DN Việt cần kiểm tra kỹ chất lượng sản phẩm, tránh để bị phía Anh và EU bắt lỗi tồn dư thuốc bảo vệ thực vật

Nguyên nhân theo thông báo của Cục Tiêu chuẩn Thực phẩm Anh và Cục Tiêu chuẩn Thực phẩm Scotland, các cơ quan này đã có bằng chứng thực tế về việc trái thanh long Việt Nam có dư lượng thuốc trừ sâu tiềm ẩn rủi ro cao cho sức khỏe người tiêu dùng.

Trao đổi với Tiền Phong, ông Ngô Xuân Nam - Phó giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam - Bộ NN&PTNT cho biết, đơn vị đang đề nghị Vương quốc Anh cung cấp hồ sơ đánh giá nguy cơ để thay đổi tần suất kiểm tra an toàn thực phẩm thanh long Việt Nam để cơ quan thẩm quyền Việt Nam xem xét.

Theo ông Nam, số liệu thống kê của Cục Bảo vệ thực vật cho thấy, tính từ năm 2020 đến tháng 7/2023, Việt Nam đã xuất khẩu sang Vương quốc Anh 193 lô với khoảng 625 tấn thanh long tươi và đông lạnh, cùng đó xuất sang thị trường châu Âu (EU) khoảng 2.000 tấn/năm. Trong 6 tháng đầu năm nay, Văn phòng SPS Việt Nam chưa nhận được cảnh báo nào về việc thanh long của Việt Nam vi phạm quy định về các quy định an toàn thực phẩm.

“Thực chất, Văn phòng SPS Việt Nam mới chỉ nhận được một thông báo của cơ quan chức năng tại Vương quốc Anh dự kiến đề xuất đưa thanh long Việt Nam từ Phụ lục II sang Phụ lục I. Nhưng đây mới là dự kiến đề xuất từ phía họ. Còn theo thông lệ quốc tế và Hiệp định UKVFTA, nếu hàng hóa của mỗi bên đáp ứng đầy đủ các quy định của phía nhập khẩu thì có thể nhập bình thường và không được phép đưa ra lệnh cấm nếu hàng hóa hoàn toàn đáp ứng được yêu cầu về an toàn thực phẩm”, ông Nam nói.

Ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam cho rằng, so với tổng sản lượng thanh long xuất khẩu của Việt Nam khoảng 1,3 - 1,4 triệu tấn, con số 253 tấn thanh long xuất khẩu sang Anh từ đầu năm đến nay chiếm tỷ lệ rất khiêm tốn.

Tuy nhiên, có một yếu tố đáng lưu ý là hiện nay Tây Ban Nha đã triển khai trồng thanh long và đang chiếm lĩnh vào hệ thống bán hàng của thanh long Việt Nam tại thị trường EU và thị trường Anh. Trong khi đó, Việt Nam đã có Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Điều này đồng nghĩa với việc hàng rào thuế quan trái cây Việt Nam xuất sang EU và Anh được giảm, nhưng các nước này không thể cấm nhập khẩu.

“Tôi cho rằng, đây là biện pháp hàng rào kỹ thuật mà các nước dựng lên để tiêu thụ hàng trong khối. Bởi, số liệu thực tế cho thấy dù số lượng thanh long xuất khẩu của Việt Nam sang EU, Anh đang tăng mạnh, nhưng chúng ta chưa nghe bất kỳ thông tin gì phản ánh về vấn đề dư lượng thuốc bảo vệ thực vật hay nhận được thông báo vi phạm nào về an toàn thực phẩm”, ông Nguyên nói.

Dương Hưng