Vì sao Việt Nam nhập siêu đột biến từ Hàn Quốc?

6 tháng đầu năm, kim ngạch NK từ Hàn Quốc đạt mức kỷ lục

Hàn Quốc đang thay thế Trung Quốc trong việc trở thành quốc gia Việt Nam có tỷ lệ nhập siêu lớn nhất. Cụ thể nửa đầu năm nay, NK từ Hàn Quốc tăng hơn 50% so với cùng kỳ, đạt mức 22,5 tỷ USD. Việt Nam chủ yếu NK máy móc thiết bị; điện tử, máy tính và linh kiện tăng; điện thoại và linh kiện. Đặc biệt, NK máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng tăng tới 123,5% so với cùng kỳ năm trước. Ở chiều ngược lại, XK sang Hàn Quốc chỉ đạt 6,6 tỷ USD.

Dù vẫn là quốc gia mà Việt Nam NK lớn nhất với 27,1 tỷ USD trong vòng 6 tháng qua nhưng NK từ Trung Quốc chỉ tăng trưởng 16,8% so với cùng kỳ năm 2016. Tỷ lệ nhập siêu từ Trung Quốc đã không còn lớn như trước. Theo đó, thâm hụt thương mại giữa Việt Nam - Hàn Quốc ở mức 15,9 tỷ USD, cao hơn nhiều so với mức 14,1 tỷ USD của Trung Quốc.

“Đây là lần đầu tiên trong lịch sử thương mại, nhập siêu từ Hàn Quốc vượt qua Trung Quốc”, TS Nguyễn Đức Thành, chuyên gia kinh tế nhận xét. Theo TS Nguyễn Đức Thành, xu hướng nhập siêu từ Hàn Quốc sẽ tiếp tục diễn ra trong thời gian tới. Tuy nhiên, bản chất nhập siêu từ Trung Quốc và Hàn Quốc khác nhau.

“Trong khi nhập siêu từ Trung Quốc chủ yếu do các mặt hàng phổ thông từ các thị trường hàng hóa như Quảng Châu, do Trung Quốc hiện được coi như công xưởng khổng lồ của thế giới. Nhưng đối với Hàn Quốc, nhập siêu gắn liền với quá trình đầu tư của Hàn Quốc tại Việt Nam”, TS Thành nhận xét.

Theo nhận định của Tổng cục Hải quan, NK và nhập siêu Hàn Quốc gia tăng không có gì khác biệt về chất lượng hàng hóa NK, chủ yếu chỉ là hoạt động chuyển đổi NK các hàng hóa từ Trung Quốc sang Hàn Quốc. Điều này minh chứng việc chuyển đổi đối tác NK của Việt Nam không thay đổi về chất, vẫn là NK các linh kiện cho SX trong nước, trong khi khu vực DN Việt chưa đáp ứng được nguồn nguyên liệu.

Cũng tại cuộc họp báo thường kỳ quý II/2017 được tổ chức ngày 14/7 mới đây, Bộ Công thương khẳng định: Lượng và giá trị NK từ Hàn Quốc có liên quan trực tiếp đến các DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Hàn Quốc tại Việt Nam như Samsung, LG và nhiều công ty con khác.

“Hai tổ hợp nhà máy lắp ráp điện thoại lớn của Samsung tại Thái Nguyên, Bắc Ninh, nhà máy của LG tại Hải Phòng đã và đang chuyển hướng NK nhiều linh phụ kiện điện thoại, máy móc từ Hàn Quốc thay vì Trung Quốc như trước kia”, ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công thương, thông tin.

Theo ông Hải, nguyên nhân là bởi FTA Việt Nam và Hàn Quốc đã có hiệu lực, mức thuế đối với hàng hóa NK dạng linh kiện, nguyên liệu từ Hàn Quốc sang Việt Nam được hưởng ưu đãi 0% từ năm 2017, trong khi đó nhập từ Trung Quốc vẫn chịu mức thuế NK thông thường hoặc ưu đãi thuế quan chung ASEAN.

Chưa đáng lo

Trên thực tế, nhập siêu lớn từ Hàn Quốc chưa phải là điều đáng lo, bởi đây là NK dành cho SXKD và đầu tư. Tuy nhiên, cán cân thương mại một khi quá chênh lệch, thì sẽ thiếu đi sự lành mạnh.

“Việt Nam đang đề nghị phía Hàn Quốc áp dụng các biện pháp hữu hiệu để từng bước cân bằng thương mại, giảm nhập siêu của Việt Nam từ Hàn Quốc, cũng như tạo thuận lợi cho việc NK các mặt hàng nông, lâm, thủy sản của Việt Nam”, ông Hải cho hay.

Chẳng hạn, mặc dù Việt Nam là đối tác ký kết hiệp định thương mại tự do đầu tiên được Hàn Quốc mở cửa thị trường đối với những sản phẩm hết sức nhạy cảm, như tỏi, gừng, mật ong, khoai lang…, nhưng lại khó XK ồ ạt các mặt hàng này vào thị trường Hàn Quốc. Lý do là, những biện pháp vệ sinh và kiểm dịch động thực vật (SPS), trong đó có trái cây tươi, mà phía Hàn Quốc áp dụng đang “làm khó” hàng Việt.

TÂN YÊN