Việc Anh sử dụng trẻ em làm gián điệp bị chỉ trích gay gắt

Trẻ em được tuyển chọn làm điệp viên

Một ủy ban của Thượng viện Anh đã từng bày tỏ quan ngại về việc dùng đến “các nguồn tin tình báo bí mật (CHIS) là người chưa thành niên”. Trước đó, chính phủ nước này đề xuất tăng thời gian những “điệp viên U18” có thể tham gia trong hoạt động bí mật từ 1 tháng lên 4 tháng. Những gì cảnh sát và giới tình báo nước này đang làm nhận phải chỉ trích gay gắt khi có 17 trẻ em đã được tuyển dụng làm nguồn tình báo bí mật từ đầu năm 2015. Nhiều nghị sĩ gọi đây là hành động không thể chấp nhận về mặt đạo đức, cần chấm dứt ngay.

Tại phiên tòa xét xử tư pháp tại Tòa án Công lý Hoàng gia mới đây, các nhà vận động nhân quyền cho rằng việc sử dụng trẻ em làm CHIS còn thiếu các biện pháp bảo vệ và vi phạm quyền con người. Do đó, các em có nguy cơ bị tổn hại nghiêm trọng. “Chúng tôi quan ngại rằng việc cho phép một người trẻ tuổi tham gia hoạt động ngầm có liên quan tới các tội ác nghiêm trọng trong một khoảng thời gian dài có thể gây nhiều rủi ro tới sức khỏe thể chất và tâm lý của chúng” - Ủy ban Giám sát pháp lý thứ cấp của Thượng viện Anh tuyên bố. Ủy ban này còn nhấn mạnh rằng, một số trong những thiếu niên được sử dụng làm điệp viên còn chưa đầy 16 tuổi.

Trụ sở cơ quan tình báo Anh ở London

Còn bà Caoilfhionn Gallagher, nhà hoạt động bảo vệ quyền trẻ em, nói với Thẩm phán Michael Supperstone rằng các biện pháp bảo vệ cho trẻ em được tuyển dụng làm CHIS là không thỏa đáng. “Có trường hợp điệp viên nhí hoạt động trong hoàn cảnh khắc nghiệt nhất, đó là việc một cô gái 17 tuổi được tuyển mộ để theo dõi một người đàn ông là tội phạm tình dục”.

Tòa án Công lý Hoàng gia cũng đã nghe lời chia sẻ bằng chứng từ Neil Woods, một cựu sĩ quan cảnh sát đã nhiều năm điều tra các băng đảng ma túy. Ông Neil Woods nói rằng công việc này chính là nguy cơ gây tổn hại nghiêm trọng về thể chất và tâm lý cho những người trẻ tuổi. Trong một tuyên bố bằng văn bản được đọc trước tòa, ông Woods nói rằng ông được chẩn đoán mắc chứng rối loạn căng thẳng hậu chấn thương do những trải nghiệm của anh ta với các băng đảng ma túy, bao gồm sự gần gũi với bạo lực cực đoan, bao gồm cả việc tra tấn. “Tôi cảm thấy rất lo lắng rằng một đứa trẻ sẽ chịu tổn hại về tâm lý nặng nề như tôi đã từng phải chịu đựng. Tôi nghi ngờ tính hợp pháp trong việc cho phép cảnh sát tuyển mộ gián điệp trẻ em mà không nhận ra tác hại lâu dài của nó”.

Lực lượng thực thi pháp luật Anh

Tuy nhiên, Bộ Nội vụ Anh đã nhiều lần đưa ra lập luận giải thích trước đây. Bộ này cho biết CHIS là người chưa thành niên rất hiếm được sử dụng, chỉ trong những tình huống cần thiết khi không có cách nào khác để lấy thông tin có thể dùng kết tội tội phạm hoặc nghi phạm khủng bố.

Bộ trưởng Nội vụ Anh Ben Wallace cho rằng điệp viên trẻ em dễ thu thập thông tin hơn người lớn, nhất là trong những trường hợp liên quan đến băng nhóm tội phạm có tổ chức. Ông phát biểu trước Quốc hội Anh: "Thực tế cho thấy rất khó thu thập bằng chứng để chống lại tội phạm có tổ chức nếu không có sự góp sức của CHIS. Ngoài ra, CHIS còn giúp cho cơ quan điều tra nắm bắt rõ ràng hơn mạng lưới giao tiếp bên trong băng nhóm".

Hiện nay, trẻ em ở độ tuổi dưới 18 ở Anh có thể được sử dụng trong một chiến dịch ngầm kéo dài khoảng 1 tháng, trước khi nhiệm vụ này có thể được gia hạn thêm. Trong một tuyên bố mới đây, Chính phủ Anh nói rằng việc tăng thời hạn này lên 4 tháng có thể giúp giảm sức ép phải đạt được kết quả nhanh đối với các thiếu niên thuộc CHIS.

Bộ Nội vụ Anh cũng cam kết sẽ kiểm tra lại tất cả các chiến dịch ngầm mỗi tháng một lần để theo dõi tình hình sức khỏe thể chất và tâm lý của các thiếu niên tham gia, và thêm rằng những đứa trẻ này sẽ không bao giờ được sử dụng để thu thập bằng chứng nhằm vào cha mẹ hay người bảo hộ của chúng.

Đây không phải lần đầu tiên việc các cơ quan tình báo Anh tuyển dụng trẻ em được công khai. Gần đây nhất, vào tháng 5/2018, lần đầu tiên trong lịch sử, Cơ quan Tình báo Anh (MI6) cho phép trẻ em từ các gia đình nhập cư gia nhập tổ chức và đăng quảng cáo tuyển dụng trên truyền hình. Theo quy định mới, nếu muốn gia nhập MI6, ứng viên chỉ cần sinh ra ở Anh. Quá trình tuyển dụng mới cũng hướng tới các ứng viên da màu và dân tộc thiểu số để làm tăng sự đa dạng trong hàng ngũ nhân viên.

Nhu Thụy Guardian