Việt Nam phải đối phó với gánh nặng kép vừa béo phì vừa suy dinh dưỡng

Ngày 7/7/2022 tại Hà Nội, Hội Khoa học Kỹ thuật An toàn Thực phẩm Việt Nam (VINAFOSA) và Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) đã phối hợp tổ chức Tọa đàm “Dinh dưỡng và những biện pháp can thiệp hiệu quả”. Tọa đàm có sự góp mặt của nhiều chuyên gia về dinh dưỡng, chuyên gia kinh tế và các cơ quan chức năng, tập trung phân tích nguyên nhân nghịch lý vừa thừa cân béo phì vừa suy dinh dưỡng tại Việt Nam và đề xuất một số biện pháp can thiệp.

Chia sẻ tại tọa đàm, PGS.TS Phạm Ngọc Khái, chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam cho biết, tỉ lệ suy dinh dưỡng nhẹ cân của trẻ em tại Việt Nam giảm từ 17,5% năm 2010 xuống còn 11,5% năm 2020. Nhưng tỉ lệ trẻ em thừa cân, béo phì lại tăng gấp 2,2 lần, từ 8,5% năm 2010 lên 19% năm 2020.

Thừa cân béo phì là căn bệnh do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó nguyên nhân chính là chế độ dinh dưỡng không hợp lý, thiếu hoạt động thể chất; khẩu phần dư thừa chất bột tinh chế, quen sử dụng thực phẩm chế biến sẵn nhiều đường, nhiều chất béo, muối. Bên cạnh đó, sử dụng các thiết bị điện tử quá nhiều và một số nguyên nhân khác như di truyền, rối loạn nội tiết và chuyển hóa… Trong khi đó, suy dinh dưỡng thường là hậu quả của bữa ăn nghèo nàn về số lượng và chất lượng", ông Khái nói.

Nhấn mạnh vai trò của việc sử dụng dinh dưỡng hiệu quả, ông Phạm Ngọc Khái cho rằng: “Để cải thiện vấn đề này cần có những nỗ lực liên ngành từ trung ương đến địa phương, cần tăng cường quản lý trong chuỗi cung ứng thực phẩm từ trang trại đến bàn ăn, cần nâng cao nhận thức và thực hành cho cả cộng đồng bao gồm cả lãnh đạo quản lý, người sản xuất, người chế biến, người kinh doanh và người tiêu dùng; tất cả vì mục tiêu sức khỏe cho mọi người, hạn chế những hệ lụy bệnh tật”.

Tỉ lệ trẻ em thừa cân, béo phì tại Việt Nam tăng gấp 2,2 lần, từ 8,5% năm 2010 lên 19% năm 2020.

Bà Phan Thị Kim, Hội Khoa học Kỹ thuật An toàn Thực phẩm Việt Nam cho biết: “Thừa cân béo phì do nhiều nguyên nhân khác nhau, đặc biệt là do mất cân bằng dinh dưỡng và lười vận động. Do đó: Về dinh dưỡng, cần tập trung vào các giải pháp cung cấp chế độ ăn hợp lý, cân đối giữa các nhóm thực phẩm; về lối sống, cần tăng cường hoạt động thể chất, vận động. Đồng thời, các nhà sản xuất, cần cung cấp thông tin trên nhãn hàng hóa, thực phẩm; các cơ quan hữu quan cần nâng cao nhận thức cho người tiêu dùng, triển khai các chiến dịch, chương trình tuyên truyền giáo dục hiệu quả.”

Ông Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam nêu quan điểm: Vấn đề về dinh dưỡng cần được nhìn nhận và đánh giá một cách khách quan, toàn diện, góp phần xây dựng các giải pháp hiệu quả, hướng vào xử lý gốc rễ các nghịch lý về dinh dưỡng ở Việt Nam, tránh những hệ lụy không đáng có đối với đời sống kinh tế-xã hội, đặc biệt trong bối cảnh nhiều khó khăn hậu Covid-19. Các biện pháp chính sách và phi chính sách cần hướng đến ổn định nền kinh tế, truyền cảm hứng cho lối sống lành mạnh, vì sức khỏe cộng đồng.

Theo Quỹ Dân số Liên hợp quốc, Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia lười vận động nhất thế giới. Đặc biệt, sau đại dịch Covid-19, người dân hạn chế vận động và bị mất cân bằng dinh dưỡng. Còn theo nghiên cứu của Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, có ít nhất 30% người Việt Nam trưởng thành thiếu vận động thể lực. Người dân cần xây dựng thói quen vận động cũng như có kiến thức về dinh dưỡng, cân bằng.