Việt Nam phát hiện loài mang cực kỳ quý hiếm tại TT-Huế

Ngày 7/6, ông Lê Ngọc Tuấn, Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Điền (Thừa Thiên Huế) đã thông tin với truyền thông về việc phát hiện nhiều cá thể quý hiếm tại khu bảo tồn. Đáng chú ý hơn cả là phát hiện loài mang cực kỳ quý hiếm, tưởng đã tuyệt chủng - con mang Trường Sơn.

Loài mang quý hiếm vừa được phát hiện qua bẫy ảnh tại Khu BTTN Phong Điền. Ảnh: Khu BTTN Phong Điền.

Cụ thể, ông Tuấn cho biết, từ đầu tháng 3, BQL Khu Bảo tồn cùng Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Việt đã cùng "hành quân" vào rừng sâu để đặt bẫy ảnh. Vùng rừng này được biết đến là nơi sinh sống duy nhất trên thế giới (đặc hữu) của loài gà lôi lam mào trắng (lophura edwardsi).

Mục đích đặt bẫy ảnh là để tái ghi nhận loài chim trong tình trạng cực kỳ nguy cấp.

Hai con mang quý hiếm được bẫy ảnh ghi lại vào ban đêm. Ảnh: Khu BTTN Phong Điền.

Đến gần cuối tháng 5, khi thu bẫy ảnh, cán bộ Khu BTTN Phong Điền đã phát hiện có ít nhất 11 ảnh chụp được mang, gồm 3 bức chụp ban ngày và 8 bức chụp đêm. Trong đó, 6 bức chụp flash đêm rõ nét, chi tiết. Và đặc biệt là bức ảnh chụp bằng hồng ngoại xuất hiện cùng lúc 2 cá thể.

Tuy nhiên, bất ngờ là khi đặt được bẫy ảnh và kiểm tra máy ảnh thì phát hiện hình ảnh giống như loài mang quý hiếm.

Kỹ sư Hoàng Tấn Phát - thành viên nhóm đặt bẫy kể lại với Tuổi trẻ: "Mở máy ảnh, tôi sững sờ thấy bức ảnh hình như là loài mang quý hiếm. Tôi lên mạng tra, đoán chắc đó là loài mang lớn, loài móng guốc nguy cấp. Tôi hét lên vì sung sướng, gọi anh em đến xem, tất cả cùng vỡ òa."

Biết tin, Giám đốc Khu bảo tồn Lê Ngọc Tuấn vô cùng mừng rỡ với phát hiện loài mang lớn này. Với ông, thông tin ấy mang tính "chấn động" vì loài này nguy cơ tuyệt chủng cấp cao nhất.

Sau khi nghe báo cáo, ông Nguyễn Đại Anh Tuấn - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Thừa Thiên Huế - đã liên lạc với TS. Rob Timmins - Giám đốc kỹ thuật Saola Foundation, chuyên gia hàng đầu thế giới về thú móng guốc.

Phân tích hình ảnh, TS Rob Timmins cho rằng đây không phải là mang lớn. TS Rob Timmins nghi ngờ giữa mang Trường Sơn và mang roosevel (muntiacus rooseveltorum). Nhưng đặc biệt là cả hai loài này đều thuộc loài thú móng guốc đặc hữu, quý hiếm vừa phát hiện hoặc tái phát hiện tại Việt Nam và Lào.

Bẫy ảnh chụp được các loài quý hiếm khác như Trĩ sao. Ảnh: KBT Phong Điền

Khu BTTN Phong Điền thành lập năm 2006 trên khu vực rộng gần 41.000 ha thuộc huyện A Lưới và Phong Điền (tỉnh Thừa Thiên Huế), được giới chuyên môn biết đến với loài đặc hữu gà lôi lam mào trắng. Các chuyên gia từng nhận định về khả năng loài mang Trường Sơn xuất hiện tại khu vực này nhưng chưa phát hiện được.

Bẫy ảnh được loài Vạc rừng. Ảnh: KBT Phong Điền

Ngoài loài mang lớn được phát hiện trong đợt bẫy ảnh này còn có sự xuất hiện 30 loài thú và chim quý hiếm khác. Trong đó, những loài nguy cấp, quý hiếm như trĩ sao (Rheinardia ocellata), thỏ vằn Trường Sơn (Nesolagus timminsi), sơn dương (Capricornis milneedwardsii maritimus), khỉ mặt đỏ (Macaca arctoides)...

Có loài như cầy vằn (chrotogale owstoni), trong đợt bẫy ảnh năm 2017 chỉ ghi nhận từng con đơn lẻ, trong khi lần này có bức ảnh xuất hiện đến ba con gồm một con lớn và hai con nhỏ.

Cầy voi mốc. Ảnh: KBT Phong Điền

"Chỉ diện tích 11ha bẫy ảnh mà thu được thế chứng tỏ khu bảo tồn đa dạng sinh học rất cao. Chúng tôi sẽ cập nhật các loài động vật quý hiếm trong khu bảo tồn, qua đó lập bản đồ phân bố các loài động vật và đề ra giải pháp quản lý, bảo vệ hiệu quả" - ông Lê Ngọc Tuấn nói.

Sơn Dương. Ảnh: KBT Phong Điền

Ông Tuấn báo thêm thông tin đáng mừng: thời gian qua, tình hình phá rừng ở khu bảo tồn giảm mạnh đến khoảng 70 - 80%. Nhiều khu vực cây rừng có sự hồi sinh. Trong các đợt kiểm tra, tần suất bắt gặp dấu chân, thức ăn để lại và phân các loài động vật nhiều hơn so với trước. Đặc biệt, tần suất xuất hiện các loài động vật trong các đợt bẫy ảnh ngày càng nhiều, cả số loài lẫn số con...

Khỉ mặt đỏ. Ảnh: KBT Phong Điền

Tuy nhiên, theo ông Tuấn, từ trước đến nay lực lượng điều tra, nghiên cứu chỉ có điều kiện tiếp cận trên diện tích khiêm tốn so với khu bảo tồn rộng lớn. "Nếu có điều kiện nhiều hơn để mở rộng khu vực đặt bẫy ảnh và các phương pháp điều tra, nghiên cứu khác, tôi tin kết quả ghi nhận được sẽ tiếp tục bất ngờ" - ông Tuấn bày tỏ.

Cầy Gấm. Ảnh: KBT Phong Điền

Chia sẻ với báo chí, ông Nguyễn Đại Anh Tuấn nói rằng từ những phát hiện đó có thể khẳng định rằng vùng sinh thái Trung Trường Sơn vẫn còn đang ẩn chứa những điều thú vị cần tiếp tục khám phá. Vì thế, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thông tiếp tục cùng các tổ chức quốc tế lên kế hoạch hành động bảo tồn một cách hiệu quả vùng cảnh quan quan trọng này. Lâu dài, hướng đến xây dựng khu sinh quyển dự trữ thế giới cho vùng hành lang xanh.

Cúc Phương (Tổng hợp)