Việt vị

Song song đó, trong một thử nghiệm nhanh và đơn giản, những nhà nghiên cứu xã hội Anh quốc đã lấy được kết quả khoảng 90 tài khoản Facebook lấy tên Enoch Powell, một nghị sỹ đảng Bảo thủ đã quá cố, người từng đe dọa hồi thập niên 60 của thế kỷ trước, rằng "dòng nhập cư vào Vương quốc Anh có thể sẽ tạo nên những cuộc tắm máu".

Điều đó chứng tỏ chủ nghĩa phát xít mới đang lớn mạnh dần, với thần tượng là những nhân vật gây tranh cãi trong lịch sử như Enoch Powell hay Adolf Hitler. Và những tổ chức phát xít mới ấy đang lan truyền tư tưởng độc hại của mình bằng cách nào? Đơn giản: mạng xã hội, từ youtube tới Facebook, từ Instagram cho tới Twitter…

Ở Việt Nam, câu chuyện về chủ nghĩa phát xít mới thực sự khá xa vời bởi đặc thù xã hội, dân tộc của chúng ta rất khác. Nhưng ví dụ từ việc chủ nghĩa phát xít mới tận dụng triệt để sự tiện dụng đến tùy tiện của mạng xã hội có thể đánh thức chúng ta về những mối đe dọa khác.

Hãy thử đặt những câu hỏi này và tự trả lời, chúng ta sẽ hiểu mạng xã hội không chỉ là sự tiện lợi trong chuyện kết nối con người với nhau. Đó là hai câu hỏi "Thực sự những thứ chúng ta đọc trên mạng xã hội có đáng tin cậy?" và "Mạng xã hội hôm nay có an toàn nữa hay không?".

Trong lúc chờ đợi bạn tự tìm ra câu trả lời cho mình, chúng ta hãy thử đến với những câu chuyện gần nhất để lấy nó làm dẫn chứng điểm tựa cho đánh giá của mỗi cá nhân. Đầu tiên là câu chuyện về vụ án chấn động ở Điện Biên hồi Tết âm lịch vừa rồi.

Ngay sau khi các đối tượng gây án bị bắt, đã có những phân tích, lập luận của một số nhân vật có ảnh hưởng trên facebook, thậm chí sau đó được dẫn và đăng tải lại trên một vài tờ báo, với quan điểm chỉ trích cơ quan điều tra, đại ý cho rằng có sự chậm trễ, không thể ngăn chặn được hậu quả.

Các lập luận ấy rất dễ dẫn dụ người đọc vì chúng được diễn tả khéo léo nhờ tài sử dụng ngôn từ của chủ nhân chúng. Nhưng đến hôm nay, khi bắt đầu có nhiều tình tiết mới hơn xuất hiện sau một quá trình đấu tranh, điều tra cực kỳ vất vả, những người tung tin trước đó, những tờ báo đăng tải các thông tin tiêu cực trước đó dường như đã bị "việt vị".

Câu chuyện thứ hai là câu chuyện mới xảy ra gần đây, chưa được công bố rộng rãi bởi bất kỳ tờ báo nào nhưng nguy cơ của nó không hề nhỏ. Hơn 1 tuần trở lại đây, vài cộng đồng nhỏ trên mạng xã hội (như các cộng đồng buôn bán chung đặc thù, cộng đồng chơi game….) đang chia sẻ nhau đường dẫn hai tài khoản twitter có tên Bé B. và Mie T. với tốc độ chóng mặt. Không biết ai là chủ nhân của những tài khoản này nhưng nội dung chủ yếu là những video, hình ảnh kích dục với mục đích thu hút người theo dõi để bán hàng.

Nguy hiểm hơn, thứ hàng mà họ bán là 2 thứ: hoặc là video sex được cho là của chính nữ chủ nhân tài khoản (?) hoặc là cần sa. Đặc biệt, chủ tài khoản còn rao bán cần sa công khai với khuyến mại là clip sex.

Sự lây lan của những tài khoản như thế sẽ tạo ra một xã hội mạng như thế nào? Chắc chắn sẽ là một xã hội mạng không lành mạnh, nhiều cám dỗ và hoàn toàn có thể khiến các tệ nạn ngoài xã hội thực tăng trưởng đáng ngại, đặc biệt là những vụ án liên quan đến tấn công tình dục.

Bây giờ, bạn đã có câu trả lời cho hai câu hỏi kể trên hay chưa? Nếu chưa, hãy đọc thêm một thông tin tham khảo gây chấn động trong tuần vừa rồi. Đó là facebook đang bị điều tra hình sự với cáo buộc lưu trữ ở dạng văn bản mật khẩu, thông tin cá nhân của hàng trăm triệu tài khoản. Thậm chí, cáo buộc này còn cho thấy facebook bắt tay với khá nhiều tập đoàn, nhãn hàng trong việc cung cấp dữ liệu cá nhân của hàng trăm triệu người dùng.

Chúng ta có an toàn ở thời đại công nghệ thông tin tưởng như giúp con người ta đáp ứng nhu cầu cá nhân hóa một cách tối ưu nhất nhưng hóa ra lại đang lộ sáng một cách dễ dàng nhất và dễ bị tổn thương bởi thông tin độc hại, thông tin dẫn dụ có ý đồ và thông tin giả hay không? Có lẽ không cần trả lời thay bất kỳ ai nhưng cũng nên nhắc lại rằng: "bây giờ chúng ta nên nói gì, khi mà chỉ vài tháng trước đây, có không ít người trong số chúng ta đã rao giảng về cái gọi là sự tụt lùi từ Luật An ninh mạng?".
Văn Đoàn